ಅಂಜನಿಬಾಯಿ ಮಲ್ಪೇಕರ್
ಅಂಜನಿಬಾಯಿ ಮಲ್ಪೇಕರ್ (22 ಏಪ್ರಿಲ್ 1883 - 7 ಆಗಸ್ಟ್ 1974) ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದ ಭೆಂಡಿಬಜಾರ್ ಘರಾನಾ ಗ್ ಸೇರುದಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಭಾರತೊದ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯವಾದ್ ಪದ್ಯ ಪನ್ಪಿನ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಗಾಯಕೆರ್.ಅಂಜನಿಬಾಯಿ ಮಲ್ಪೇಕರ ರಾಜಾ ರವಿವರ್ಮ ಅರೆನ "ಲೇಡಿ ಇನ್ ದಿ ಮೂನ್ ಲೈಟ್" (1889) ಚಿತ್ರಗ್ ಸೃಜನಶೀಲ ಸ್ಫೂರ್ತಿನ್ ಒದಗಿಸಾಯಿನ ವ್ಯಕ್ತಿ ಆದು ಇತ್ತೆರ್.
ಅಂಜನಿಬಾಯಿ ಮಲ್ಪೇಕರ್ | |
|---|---|
.jpg) ಅಂಜನಿಬಾಯಿ ಮಲ್ಪೇಕರ್ ರಾಜಾ ರವಿವರ್ಮ ರೆನ "ಲೇಡಿ ಇನ್ ದಿ ಮೂನ್ ಲೈಟ್" (1889) ಗ್ ಮಾದರಿ ಆತಿನ ಪೊರ್ಲು. | |
| Background information | |
| Born | ೨೨ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೮೮೩ ಪೆರ್ನೆಮ್, ಗೋವಾ |
| Died | 7 August 1974 (aged 91) ಬಾಂಬೆ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ |
| Genres | ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ |
| Occupation(s) | ಗಾಯಕಿ, ಸಂಗೀತೊ ಶಿಕ್ಷಣ |
| Years active | 1899-1970 |
ವೃತ್ತಿ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ1958 ಟ್ ಸಂಗೀತ ನಾಟಕ ಅಕಾಡೆಮಿ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ನ್ ಪಡೆದಿನ ಸುರುತ ಪೊಂಜೋವು ಅಂಜನಿಬಾಯಿ. ಉಂದು ಸಂಗೀತ ನಾಟಕ ಅಕಾಡೆಮಿ, ಸಂಗೀತ, ನೃತ್ಯ ಬೊಕ್ಕ ನಾಟಕಕ್ಕಾದ್ ಭಾರತೊದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಕಾಡೆಮಿಡ್ದ್ ಕೊರಿನ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಗೌರವ ಆದುಂಡು. [೧] ತನ್ನ ಯೌವನೊಡು ತನ್ನ ಪೊರ್ಲು ಗ್ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಪಡೆಯಿನ ಅಂಜನಿಬಾಯಿ ಮಲ್ಪೇಕರ್, ವರ್ಣಚಿತ್ರಕಾರರಾಯಿನ ರಾಜಾ ರವಿವರ್ಮ ಬೊಕ್ಕ ಎಂವಿ ಧುರಂಧರ್ ಅರೆನ ಚಿತ್ರಲೆಗ್ ಸೃಜನಶೀಲ ಸ್ಫೂರ್ತಿನ್ ಒದಗಿಸಾಯಿನ ವ್ಯಕ್ತಿ ಆದಿತ್ತೆರ್."ಮೋಹಿನಿ ಆನ್ ಎ ಸ್ವಿಂಗ್" ಅಥವೊ " ಮೋಹಿನಿ (1894 ರಾಜಾ ರವಿ ವರ್ಮ).
ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನೊ ಬೊಕ್ಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಅಂಜನಿಬಾಯಿ ಮಲ್ಪೇಕರ್ ಆರ್ 22 ಏಪ್ರಿಲ್ 1883 ದಾನಿ ಗೋವಾದ ಪೆರ್ನೆಮ್‌ದ ಮಲ್ಪೆಡ್ ಗೋವಾ ಕಲಾವಂತ ಸಮುದಾಯಕ್ ಸೇರ್ದಿನ ಸಂಗೀತ ಪ್ರೇಮಿ ಕುಟುಂಬೊಡು ಪುಟ್ಟುದಿನಿ.[೨] ಅರೆನ ಅಜ್ಜಿ ಗುಜಾಬಾಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಅಮ್ಮ ನಬೂಬಾಯಿ ರಡ್ಡ್ ಜನೊಕುಲ ಸಂಗೀತೊ ವಲಯೊಡು ಗೌರವಾನ್ವಿತವಾಯಿನ ಪುಗರ್ಮೆ ಉಂಡು.[೩] ತನ್ನ 8 ನೇ ವರ್ಷೊಡು, ಆರ್ ಭೆಂಡಿಬಜಾರ್ ಘರಾನಾದ ಉಸ್ತಾದ್ ನಜೀರ್ ಖಾನ್ ಅರೆನ ಮಾರ್ಗದರ್ಶೊನೊಡು ಸಂಗೀತ ತರಬೇತಿನ್ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಾಯೇರ್.[೪] ಉಂದು ಘರಾನಾ ತನ್ನ ಮೂಲೊನು ಹೆಚ್ಚಾದ್ ಪರತ್ತ್ ಮೊರಾದಾಬಾದ್ ಘರಾನೊಡು ಹೊಂದುದು ಇತ್ತುಂಡು ಬೊಕ್ಕ ಉಂದು ಮುಂಬೈನ ಭೆಂಡಿ ಬಜಾರ್ ಪ್ರದೇಶೊಡು ನೆಲೆ ಆದುತ್ತಿಂಡು.[೫]
ವೃತ್ತಿ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ1899ಟ್ 16ನೇ ವರ್ಷೊಡು ಮುಂಬೈಡ್ ನಡೆತಿನ ಸಂಗೀತ ಕಚೇರಿಡು ಮಲ್ಪೇಕರ್ ತನ್ನ ಚೊಚ್ಚಲ ಪ್ರದರ್ಶನೊ ಕೊರ್ದು ಇತ್ತೆರ್. ಆ ದಿನೊಟು "ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಕುಟುಂಬೊದ" ಪೊಂಜೊವುಲು ಎಪೋಗುಲ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾದ್ ಪದ್ಯ ಪನ್ನೊಂದು ಇತ್ತುಜೆರ್, ಆಂಡಾ ಮಲ್ಪೇಕರ್ ಆರ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕೊ ಬೊಕ್ಕ ರಾಜಮನೆತನೊದ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹದೊಟ್ಟುಗು ಪ್ರವರ್ಧಮಾನಕ್ ಬೈದಿನ ಗಾಯನ ವೃತ್ತಿನ್ ಮುಂದುವರಿಸಾಯೇರ್.[೬]
ಗಾಯನೊದ ಜೊತೆಗ್ ಸೌಂದರ್ಯೊ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಗಾಯನೊದ ಜೊತೆಗ್ ತನ್ನ ಸೌಂದರ್ಯೊಡುಲ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಗಳಿಸಿದಿನ ಮಲ್ಪೇಕರ್ ಚಿತ್ರಕಲಾವಿದರಾಯಿನ ಎಂ.ವಿ.ಧುರಂಧರ್ ಅರೆನ ತೈಲವರ್ಣಚಿತ್ರೊನು ಚಿತ್ರಿಸಾನಗ,ಕುಡೊಂಜಿ ಚಿತ್ರಕಲಾವಿದ ರಾಜಾ ರವಿವರ್ಮ ಅರೆನ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪತ್ತೊಂದು, "ಲೇಡಿ ಇನ್ ದಿ ಮೂನ್‌ಲೈಟ್", "ಲೇಡಿ ಪ್ಲೇಯಿಂಗ್ ಸ್ವರ್ಬತ್", "ಮೋಹಿನಿ", "ದಿ ಹಾರ್ಟ್ ಬ್ರೋಕನ್"ಸೇರಿನಂಚಾ ಅವೇತೋ ಚಿತ್ರೊಲೆನ್ ಚಿತ್ರಿಸರೆ ಪೋನಗ ಆರ್ 1901 ಬೊಕ್ಕ 1903 ಟ್ ಮುಂಬೈ ಡ್ ಉಪ್ಪುನಗ ಮಾದರಿ ಆದ್ ಇತ್ತೆರ್.[೭] [೮] ಸೇಠ್ ವಾಸಂಜಿ ವೇದ್ ಅರೆನ್ ಮದಿಮೆ ಆಯೆರ್. ಗಾಯಕಿಯಾದ್ ಯಶಸ್ವಿ ವೃತ್ತಿಜೀವನೊದ ಬೊಕ್ಕ, 1920 ಡ್ ಅರೆನ ಗುರು ಉಸ್ತಾದ್ ನಜೀರ್ ಖಾನ್ ದರೆನ ಮರಣೊದ ಬೊಕ್ಕ, ಆರ್ ಸಂಗೀತೊ ಕಛೇರಿಡ್ ಆಸಕ್ತಿ ಪೊಂಡು. ಅಕೇರಿಗಾದ್, ಮುಂಬೈದ ಟೌನ್ ಹಾಲ್‌ಡ್ ಅರೆನ ಅಕೆರಿದ ಪ್ರದರ್ಶೊನ , ಅಯಿಡ್ದು ಬೊಕ್ಕ 1923ಟ್ ಆರ್ ಅರೆನ ಸಾರ್ವಜನಿಕೊ ಗಾಯನ ವೃತ್ತಿನ್ ತ್ಯಜಿಸಾಯೆರ್.[೯] [೧೦]ಅರೆನ 40ನೇ ವರ್ಷೊಡು, ಆರ್ ತನ್ನ ಒರಿದಿನ ವರ್ಷೊಲೆನ್ ಸಂಗೀತ ಕಲ್ಪಾರೆ ವಿನಿಯೋಗಿಸಾರೆ ನಿರ್ಧಾರ ಮಂತೆರ್. ದುಂಬುಗು ಬರ್ಪಿನ ದಶೊಕೊಡು, ಆರ್ ಅರೆನ ಸುರುತ ಶಿಷ್ಯರಾಯಿನ ಕುಮಾರ್ ಗಂಧರ್ವ,[೧೧] ಕಿಶೋರಿ ಅಮೋನ್ಕರ್,[೧೨][೧೩] ಪಂಡಿತ್ ಟಿಡಿ ಜನೋರಿಕರ್ (1921-2006),[೧೪] ಬೇಗಮ್ ಅಖ್ತರ್, ನೈನಾ ದೇವಿ ಮೊಕುಲು ಪೂರಾ ಭಾರತೀಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತೊಡು ಸಾಧನೆ ಮಂದಿನ ಅಂಜನಿಬಾಯಿ ಮಲ್ಪೇಕರ್ ನ ಶಿಷ್ಯೆರ್.[೧೫]1960ತ ದಶೊಕದ ಸಮಯೊಡು, ಅವೇತೋ ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಗೀತಗಾರೆರ್ ನ ಜೊತೆಗ್ ,ಅಮನ್ ಅಲಿ ಖಾನ್ ಜೊತೆಗ್ , ಜಾಂಡೆ ಖಾನ್, ಮಮ್ಮನ್ ಖಾನ್, ಶಬ್ಬೀರ್ ಬೊಕ್ಕ ಅಮೀರ್ ಖಾನ್ ಅರೆನೊಟ್ಟುಲಾ ಪದ್ಯ ಪಂದ್ ಮುಂಬೈ ಮೂಲದ ಭೆಂಡಿಬಜಾರ್ ಘರಾನಾವು ಇಡೀ ಭಾರತೊಡು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಆಂಡ್.[೧೬]
ಪ್ರಶಸ್ತಿಲು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ1958ಟ್ , ಸಂಗೀತೊಗ್ ಅರೆನ ಕೊಡುಗೆಗಾದ್ , ಸಂಗೀತೊ ನಾಟಕ ಅಕಾಡೆಮಿದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಗೌರವವಾಯಿನ ಸಂಗೀತ ನಾಟಕ ಅಕಾಡೆಮಿ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ನ್ ಅಂಜನಿಬಾಯಿ ಮಲ್ಪೇಕರ್ ಗ್ ಕೊರಿಯೆರ್. ಸಂಗೀತ, ನೃತ್ಯ ಬೊಕ್ಕ ನಾಟಕೊಗ್ ಭಾರತೊದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಕಾಡೆಮಿ,ಪ್ರಶಸ್ತಿನ್ ಪಡೆದಿನ ಸುರುತ ಪೊಂಜೊವು ಪನ್ಪಿನ ಮಹಾ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗ್ ಪಾತ್ರರಾತೆರ್.[೧೭]
ನಿಧನ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಅಂಜನಿಬಾಯಿ ಮಲ್ಪೇಕರ್ 7ನೇ ಆಗಸ್ಟ್ 1974 ದಾನಿ ಬಾಂಬೆಡ್ , ಅರೆನ 91 ನೇ ವರ್ಷೊಡು ನಿಧನರಾಯೇರ್.[೧೮] ಸಂಗೀತ ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು ಅಂಜನಿಬಾಯಿ ಮಲ್ಪೇಕರ್ ಸಂಗೀತ ಜನ ಮಾನಸೊಡು ಮಾಜಂದೆ ಉಲ್ಲೆರ್.
ಉಲ್ಲೇಕೊಲು =
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ↑ = ಉಲ್ಲೇಕೊಲು ==
- ↑ Durga Das Pvt. Ltd (1985). Eminent Indians who was who, 1900–1980, also annual diary of events. Durga Das Pvt. Ltd. p. 13.
- ↑ Mário Cabral e Sá (1997). Wind of fire: the music and musicians of Goa. Promilla & Co. pp. 163–164. ISBN 978-81-85002-19-4.
- ↑ Mohan Nadkarni (1999). The great masters: profiles in Hindustani classical vocal music. HarperCollins Publishers India. pp. 127–129. ISBN 9788172232849.
- ↑ Jeffrey Michael Grimes (2008). The Geography of Hindustani Music: The Influence of Region and Regionalism on the North Indian Classical Tradition. p. 160. ISBN 978-1-109-00342-0.
- ↑ "Anjanibai Malpekar". Women on Record. Retrieved 13 July 2013."Anjanibai Malpekar". Women on Record. Retrieved 13 July 2013
- ↑ Yashodhara Dalmia (15 March 2001). The making of modern Indian art: the progressives. Oxford University Press. p. 14. ISBN 978-0-19-565328-1.
- ↑ C. Raja Raja Varma; Erwin Neumayer; Christine Schelberger (2005). Raja Ravi Varma Portrait of an Artist: The Diary of C. Raja Raja Varma. Oxford University Press India. p. 255. ISBN 978-0-19-565971-9.
- ↑ "Anjanibai Malpekar". Women on Record. Retrieved 13 July 2013."Anjanibai Malpekar". Women on Record. Retrieved 13 July 2013.
- ↑ Meera Kosambi (2000). Intersections: Socio-cultural Trends in Maharashtra. Orient Blackswan. p. 203. ISBN 978-81-250-1878-0.
- ↑ Vāmana Harī Deśapāṇḍe (1989). Between Two Tanpuras. Popular Prakashan. p. 131. ISBN 978-0-86132-226-8.
- ↑ Vāmana Harī Deśapāṇḍe (1989). Between Two Tanpuras. Popular Prakashan. p. 131. ISBN 978-0-86132-226-8.
- ↑ Kumar, Kuldeep (28 March 201). "Class is permanent". The Hindu. Retrieved 6 August 2013.
- ↑ "Pandit T.D.Janorikar passes away". ITC Sangeet Research Academy. Archived from the original on 3 May 2014.
- ↑ "Anjanibai Malpekar". Women on Record. Retrieved 13 July 2013."Anjanibai Malpekar". Women on Record. Retrieved 13 July 2013.
- ↑ Jerry Pinto; Naresh Fernandes (2003). Bombay, Meri Jaan: Writings on Mumbai. Penguin Books India. p. 286. ISBN 978-0-14-302966-3.Jerry Pinto; Naresh Fernandes (2003). Bombay, Meri Jaan: Writings on Mumbai. Penguin Books India. p. 286. ISBN 978-0-14-302966-3.
- ↑ "SNA: List of Sangeet Natak Akademi Ratna Puraskarwinners (Akademi Fellows)". SNA Official website. Archived from the original on 4 March 2016.
- ↑ "Oxford Reference: Anjanibāi Mālpekar". Oxford Encyclopaedia of the Music of India. Retrieved 6 August 2013.