ಅನಂತಪುರ
ಕೇರಳದ ಕಾಸರಗೋಡು ಜಿಲ್ಲೆದ ಅನಂತಪುರ ಪನ್ಪಿ ವಿಶಾಲವಾಯಿನ ಪ್ರದೇಶೊಡು ಕಿರೆತ ನಡುಟ್ ಉಪ್ಪುನ ದೇವಸ್ಥಾನೊ ಅನಂತಪುರಕ್ಷೇತ್ರ. ಉಂದೆನ್ ಜನೊಕುಲು ಸರೋವರ ಕ್ಷೇತ್ರ ಅತ್ತ್ಂಡ ಅನಂತಪುರ ಪನ್ಪೆರ್. ಪುರಾಣದ ಪ್ರಕಾರ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರ ಕೇರಳದ ತಿರುವನಂತಪುರಂ ಅನಂತಪದ್ಮನಾಭ ಸ್ವಾಮಿನ ಮೂಲ ಸ್ತಾನೊ.
ಶ್ರೀ ಅನಂತಪದ್ಮನಾಭಸ್ವಾಮಿ ಮುಲ್ತ ಪ್ರದಾನ ದೇವೆರ್. ಕಿರೆತ ನಡುಟ್ ಉಪ್ಪುನ ಈ ಸನ್ನಿದಿ. ಕಾಸರಗೋಡು ಪೇಂಟೆಡ್ದ್ ೧೨ ಕಿ.ಮೀ ಬಡೆಕಾಯಿ ಬನ್ನಗ ಕುಂಬಳೆ ಪೇಂಟೆ ತಿಕ್ಕುಂಡು ಅಲ್ತ್ ಮೂಡಾಯಿ ಬದಿಯಡ್ಕ ಮಾರ್ಗೊಡೆ ೪ ಕಿ.ಮೀ ಬನ್ನಗ ನಾಯ್ಕಪು ಪನ್ಪಿ ಜಾಗೆ ತಿಕ್ಕುಂಡು ಅಲ್ತ್ ಒಂಜಿ ಕಿ. ಮೀ ದೂರೊಡು ಉಪ್ಪುನ ವಿಶಾಲವಾಯಿನ ಪ್ರದೇಶೊಡು ಕಿರೆತ ನಡುಟ್ ತೋಜುನ ಪುರಾತನ ದಿವ್ಯ ಸನ್ನಿದಿ ಅನಂತಪುರ. ಕುಡ್ಲಡ್ದ್ ೪೦ ಕಿ.ಮೀ ತೆನ್ಕಾಯಿ ಬನ್ನಗ ಕುಂಬಳೆ ಪೇಂಟೆ ತಿಕ್ಕುಂಡು. ಅಂಚನೆ ಪುತ್ತೂರು-ಬದಿಯಡ್ಕ ಮಾರ್ಗವಾದ್‍ಲಾ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರೊಗು ಬರ್ಯರೆ ಅಪುಂಡು.
ಇತಿಹಾಸೊ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಅನಂತಪುರ ಶ್ರೀ ಅನಂತಪದ್ಮನಾಭಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ತುಳುನಾಡ್ಡ ಪುರಾತನ ಪ್ರಸಿದ್ದ ಪುಣ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರೊ. ಕ್ಷೀರಸಾಗರದಂಚಿನ ವಿಶಾಲ ಕಿರೆತ ನಡುಟ್ಟು ೫ ಜಿಡೆತ ಸರ್ಪದ ಮಿತ್ತ್ ಕುಲ್ದ್ ನ ಅನಂತಪದ್ಮನಾಭಸ್ವಾಮಿ ಭಕ್ತ ಕೋಟಿಗ್ ಅಭಯ ಕೊರ್ಪಿನ ದಿವ್ಯ ಸನ್ನಿಧಿ. ನಿರ್ಜನ ಪ್ರದೇಶ ದೂರ ದೂರ ಒಂಜಿ ರಡ್ಡ್ ಇಲ್ಲ್ ಬೆಟ್ಟ ಗುಡ್ಡ ಪಾದೆಕಲ್ಲ್ ದ ನಡುವೆ ಉಪ್ಪುನ ತಾದಿಡೆ ಬನ್ನಗ ಸುರುಕು ದೇವಸ್ಥಾನದ ಆವರಣ ಗೋಡೆ ತೋಜುಂಡು. ಉಂದು ಕೆಂಪು ಕಲ್ಲ್ ಡ್ ಕಟ್ಟಿನ ಪುರಾತನ ಸರ್ಪಕಟ್ಟ್ ಶೈಲಿದ ಮೂಜಿ ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರೊದ ಆವರಣ ಗೋಡೆ. ಸರ್ಪಕಟ್ಟ್ ಶೈಲಿದ ಆವರಣ ಗೋಡೆಗ್ ಸರ್ಪಗ್ ಸಮೇತ ಬಡತಿಯರ ಸಾದ್ಯ ಆಪುಜಿ ಅಂಚಾದ್ ಈ ಕಟ್ಟ್ ಗ್ ಸರ್ಪಕಟ್ಟ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಆವರಣ ಗೋಡೆ ಕರಿದ್ ದುಂಬು ಪೋನಗ ಬಲಿಕಲ್ಲ್ ದ ದರ್ಶನ ಆಪುಂಡು. ಅವೆಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ದುಂಬುಗ್ ತೂನಗ ಪಾತಾಳೊಗ್ ಜಪ್ಪುನಂಚಿನ ಅನುಭವ, ಮಸ್ತ್ ಮೊಟ್ಟಿಕಲ್ಲ್ ಲು ಅವೆನ್ ಜತ್ತ್ ದ್ ದುಂಬು ಪೋನಗ ಗೋಪುರ ತಿಕ್ಕುಂಡು. ಗೋಪುರೊಗುಲ ನಮಸ್ಕಾರ ಮಂಟಪೊಗುಲ ನಡುಟು ಉಪ್ಪುನ ನೀರ್ದ ಮಿತ್ತ್ ದ ಸಂಕೊಡೆ ಪೋಂಡ ಗರ್ಭಗುಡಿತಡೆ ಪೋಪುಂಡು. ಗರ್ಭಗುಡಿತ ಉಲಯಿ ತೂನಗ ವೈಕುಂಠ ದರ್ಶನೊದ ಅನುಭವ.
ವಿಸೇಸ ಮೂರ್ತಿಲು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಕಿರೆತ ನಡುತ ಗರ್ಭಗುಡಿಟ್ ಎಡತ್ತ್ ಬಲತ್ತ್ ಶ್ರೀದೇವಿ ಭೂಮಿದೇವಿಯೆರೆನ ನಡುಟ್ಟು ಶ್ರೀಸ್ವಾಮಿನ ದಿವ್ಯ ವಿಗ್ರಹ. ಎದುರುಡು ಗರುಡೆ, ಹನುಮಂತೆ ಮೊರ್ಪೂವೂರ್ದ್ ಕೈಮುಗಿದ್ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸವುನ ವಿಗ್ರಹೊಲು ಅಂಚನೆ ನಾಗಕನ್ನಿಕೆಯೆರೆನ ಮೂರ್ತಿಲು ಸೇರ್ದ್ ಒಟ್ಟು ೭ ಮೂರ್ತಿಲು ಉಂಡು. ಈ ಮೂರ್ತಿಲೆನ್ ಕಡುಶರ್ಕರ ಪಾಕೊಡ್ದು ತಯಾರ್ ಮಲ್ತ್ ದೆರ್. ೬೪ ಬಗೆತ ಸಸ್ಯಜನ್ಯ ಅಂಚನೆ ಪ್ರಾಣಿಜನ್ಯ ವಸ್ತುಲೆರ್ದ್ ಸಂಗ್ರಹ ಮಲ್ತಿನ ಮರ್ದ್ ದ ಗುಣತ ಅಪೂರ್ವ ಪಾಕೊಡು ಗರ್ಭಗುಡಿತ ಉಲಯಿಡೆ ಉಂಡು ಮಲ್ತಿನಂಚಿನ ವಿಗ್ರಹ ತೂಯೆರೆ ಭಾರಿ ಪೊರ್ಲು. ಕದಿರಮರತ ತಿರ್ಳ್ ಡ್ ಅಸ್ಥಿಪಂಜರ ತಯಾರ್ ಮಲ್ತ್ ದ್ ಅವೆನ್ ಸುರುಕು ಪ್ರತಿಷ್ಟೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್ ಉಂದೆನ್ ಶೂಲ ಪ್ರತಿಷ್ಟೆ ಪಂಡ್‍ದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್. ಅವೆರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಕಡುಶರ್ಕರ ಪಾಕೊನು ಹಂತ ಹಂತವಾದ್ ಲೇಪನ ಮಲ್ತ್ ದ್ ಮೂರ್ತಿದ ತಯಾರ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಕಡು ಶರ್ಕರ ಪಾಕೊಡು ಅಮೂಲ್ಯವಾಯಿನ ಮರ್ದ್ ದ ಸತ್ವ ದಿಂಜಿದುಪ್ಪುನೆರ್ದಾತ್ರ ಈ ಮೂರ್ತಿಗ್ ಭಾರಿ ಪಾವಿತ್ರ್ಯತೆ ಉಂಡು. ಈ ರೀತಿದ ಮೂರ್ತಿ ಉಂಡು ಮಲ್ಪೆರೆ ಮಸ್ತ್ ಜನೊಕುಲೆನ ಶ್ರಮಬೋಡಾಪುಂಡು. ಇಂಚಿತ್ತಿ ಕಡುಶರ್ಕರ ಪಾಕದ ವಿಸೇಸೊವಾಯಿನ ಮೂರ್ತಿಲೆನ್ ಕೇರಳೊದ ಮೂಜಿ ಕಡೆಟ್ ಮಾತ್ರ ತೂಯೆರೆ ಸಾದ್ಯೊ. ಒಂಜಿ ಕಣ್ಣೂರುದ ಮಾಡಾಯಿಕಾವು ಭಗವತಿ ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು ಬೊಕ್ಕೊಂಜಿ ತಿರುವನಂತಪುರತ ಪದ್ಮನಾಭಸ್ವಾಮಿ ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು ಅಂಚನೆ ಕಾಸರಗೋಡುದ ಅನಂತಪುರ ಸರೋವರ ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು.
ದೇಬೆರೆನ ಮುದಲೆ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಅನಂತಪುರ ಕ್ಷೇತ್ರೊದ ವಿಶಾಲ ಕಿರೆಟ್ ಒಂಜಿ ಬಬಿಯ ಪನ್ಪುನ ಮುದಲೆ ಉಂಡು. ಮುದಲೆಲು ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಮಾಂಸಹಾರಿ ಆಂಡ ಮುಲ್ಪದ ಬಬಿಯ ಸಸ್ಯಹಾರಿ ಪನ್ಪುನವು ಇತ್ತೆ ಒಂಜಿ ನಂಬೊಲಿಗೆದ ಸಂಗತಿ.ಆಂಡ ಬಬಿಯಗ್ ನೈವೆದ್ಯ ಪಾಡ್ನಗ ಕಿನ್ಯ ಮೀನುಲು ತಿನಿಯೆರೆ ಮುಟ್ಟ ಬರ್ಪಿನ ಸರ್ವೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅದಗ ಮಲ್ಲ ಬಾಯಿ ಮಲ್ತ್ ದ್ ನಿಂಗ್ ನಗ ಬಬಿಯನ್ ಬಾಯಿದ ಉಲಯಿ ನೈವೆದ್ಯ ತಿಂದೊದಿತ್ತಿನ ಮೀನುಲು ಬಬಿಯನ ಬಾಯಿದ ಉಲಯಿ ಪೋಪ ಪನ್ಪಿನ ಪಾತೆರೊ ಸತ್ಯೊಗು ಮುಟ್ಟವಾಯಿನ ಪಾತೆರೊ.ದುಂಬುಡು ಮುದಲೆಗ್ ಪರಕೆದ ರೂಪೊಡು ಕೋರಿ ಕೊರೊಂದಿತ್ತೆರ್ ಕ್ರಮೇಣ ಅವ್ವು ಉಂತುದು ಪೋಪುಂಡು. ದುಂಬುಡು ಬ್ರಿಟೀಷೆರ್ ಅಲ್ಪ ಟೆಂಟ್ ಪಾಡ್ದಿಪ್ಪುನ ಪೊರ್ತುಡು ಕಿರೆಟ್ ಮುದಲೆ ಉಪ್ಪುನ ಗೊತ್ತಾದ್ ಅವೆನ್ ಕೆರೊಡು ಪಂಡ್‍ದ್ ಬಬಿಯಂದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್ ಪಿದಯಿ ಬನ್ನಗ ಗುಂಡು ಪಾಡ್ಡ್ ಕೆರ್ದ್ ಬುಡ್ಪೆರ್. ಅಯಿನ್ ಕೆರ್ ನ ಬ್ರಿಟೇಷ್ ಅಧಿಕಾರಿ ಒಂತೆ ದಿನೊಟು ವಿಸೊತ್ತ ಉಚ್ಚು ತುಚ್ಚಿದ್ ಸೈಯಿತ್ ಪೋಪೆಗೆ ಪಂಡ್‍ದ್ ಒಂಜಿ ಕತೆ ಅಂಡ ನನೊಂಜೆಟ್ ಆಯೆ ಆನಿಯೆ ನಾಯ್ಕಪುಗು ಬನ್ನಗ ಅವುಲು ಕೋರಿಕಟ್ಟ ನಡತೊಂದು ಉಪ್ಪುಂಡುಗೆ ಅಡೆ ಪೋದ್ ಉಂತ್‍ದ್ ತೂವೊಂದು ಉಪ್ಪುನಗ ಬಾಳ್ ಕಟ್ಟ್ ನ ಕೋರಿ ಲಾಗಿದ್ ಆಯನ ಮಿತ್ತ್ ಬೂರುಂಡುಗೆ ಅಪಗ ಅಯಿತ್ತ ಬಾಳ್ ತಾಗ್‍ದ್ ಅವುಲೆ ಆಯೆ ಸೈಯಿಪೆಗೆ. ಆಂಡಾ ಅಕಸ್ಮಾತ್ ಕುಡೊಂಜಿ ಮುದಲೆ ಆ ಕಿರೆಟ್ ತೋಜಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು ಅಯಿಕ್ ಅಲ್ಪದ ಅಡಿಗುಲು ಬಬಿಯ ಪನ್ದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್. ಆ ಮುದಲೆಗ್ ಪ್ರತಿದಿನ ಮದ್ಯಾಹ್ನ ಮಹಾಪೂಜೆ ಆಯಿ ಬೊಕ್ಕ ನೈವೇದ್ಯ ಕೊರ್ಪುನ ಪೊರ್ತುಗು ಬಬಿಯಾ ಪಂದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್ ಅಪಗ ಮಾಟೆದ ಪಿದಯಿ ಬತ್ತ್ ದ್ ನೈವೇದ್ಯ ಸ್ವೀಕಾರ ಮನ್ಪುಂಡು. ಈ ಮುದಲೆಗ್ ಜನೊಕುಲು ಪರಕೆದ ರೂಪೊಡು ನೈವೇದ್ಯ ಸಮರ್ಪಣೆ ಮನ್ಪುನ ಪದ್ದತಿಲಾ ಉಂಡು. ಕೆಲವು ಸರ್ತಿ ಬಬಿಯಾ ಕೆರೆತ ಮಿತ್ತ್ ಬತ್ತ್ ದ್ ಜೆತ್ತ್ ದ್ ಉಪ್ಪುಂಡು ಪಂಡ್ಂದ್ ತೂಯಿನ ಜನೊಕುಲು ಪನ್ಪೆರ್. ಕೆಲವು ಸರ್ತಿ ಅವುಲೆ ಕೈತಲ್ ಉಪ್ಪುನ ನನೊಂಜಿ ಕಿರೆಕ್ಕ್ ಲಾ ಮುದಲೆ ಪೋದ್ ಉಪ್ಪುಂಡು ಪಂಡ್‍ದ್ ಅಲ್ಪದ ಅಡಿಗುಲು ಪನ್ಪೆರ್.ಬಬಿಯಾ ೨೦೨೨ ಒಕ್ಟೋಬರ್ ೯ನೇ ತಾರೀಕ್‌ದಾನಿ ರಾತ್ರೆ ಸಯಿತ್ ಪೋಯಿನ ರೀತಿಡ್ ಕೆರೆಟ್ ತೋಜಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು ಬಹುಶಃ ಅನಾರೋಗ್ಯೊಡು ಪ್ರಾಣ ಪೋದಿಪ್ಪು ಪನ್ಪಿನವು ಜನೊಕುಲೆನ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.ಬಬಿಯಾಗ್ ಸಯಿನಗ ಸುಮಾರ್ ೭೫ ಡ್ದ್ ೮೦ ವರ್ಷ ಪ್ರಾಯ ಆದಿಪ್ಪು ಪನ್ಪಿನ ಅಂದಾಜಿ ಅಭಿಪ್ರಾಯ
ವಿಸೇಸ ಸುರಂಗ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಅನಂತಪುರ ಕ್ಷೇತ್ರೊದ ಕಿರೆಟ್ ಉಪ್ಪುನ ವಿಶೇಷ ಸುರಂಗಮಾರ್ಗೊಡೆ ಪೋಂಡ ತಿರುವನಂತಪುರತ ಪದ್ಮನಾಭಸ್ವಾಮಿನ ಕ್ಷೇತ್ರೊಗು ಸೇರುಂಡು ಪನ್ಪಿನವು ಜನೊಕುಲೆನ ನಂಬಿಕೆ. ಆಂಡಾ ಈ ಸುರಂಗಮಾರ್ಗದ ಕುಡೊಂಜಿ ಬಾಕಿಲ್ ಮೊಗ್ರಲ್ ಕರಾವಳಿದ ನಾಂಗುಯಿ ಪನ್ಪುನ ಜಾಗೆಡ್ ಉಂಡು ಪಂಡ್‍ದ್ ತೆರಿನ ಹಿರಿಯಕುಲು ಪನ್ಪೆರ್. ಕೆಲವು ಸರ್ತಿ ಬಬಿಯಾ ಮುದಲೆ ಈ ಸುರಂಗದ ಪ್ರವೇಶ ದ್ವಾರೊಡು ಜೆತ್ತ್ ದ್ ಉಪ್ಪುಂಡು.
ಅನಂತಪುರ ಶಾಸನ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಅನಂತಪುರ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಪರಿಸರಡ್ ತಿಕ್ಕಿನ ಸುಮಾರ್ ೯೦೦ ವರ್ಸ ಪಿರಾಕ್ ದ ತುಳು ಶಾಸನನೆ ಅನಂತಪುರ ಶಾಸನ. ಶಾಸನಡಿತ್ತಿನ ತುಳು ಲಿಪಿಕುಲು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾದ್ ಮೊಗೆರೆರು ಈ ಗ್ರಾಮೊನು ಕ್ಷೇತ್ರೊಗು ಉಂಬಳಿ ಬುಡ್ತೆರ್ ಪನ್ಪಿನ ವಿವರಣೆ ತೆರಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು. ಕುಂಬಳೆದ ಜಯಸಿಂಹ ಪನ್ಪಿ ರಾಜೆ ಸುಮಾರ್ ೧೫ನೇ ಶತಮಾನೊಡು ಅನಂತಪುರೊಟ್ಟು ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಲ್ತಿ ಶಾಸನೊ ಅನಂತಪುರ ಶಾಸನಂದೇ ಪುದರ್ ಪಡೆತ್ತ್ಂಡ್. ಉಂದು ತುಳುತ್ತ ಸುರುತ್ತ ಉಪಲಬ್ಧ ಶಾಸನೊ ಬೊಕ್ಕ ತುಳುಲಿಪಿಟ್ಟೇ ಉಪ್ಪುನವು ಉಂದೆತ್ತ ವಿಶೇಷೊ.
ಪರಿವಾರ ದೈವ ದೇವೆರ್
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಅನಂತಪುರ ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು ಪದ್ಮನಾಭಸ್ವಾಮಿನ ಆರಾಧನೆದ ಒಟ್ಟುಗು ಬೇತೆ ಉಪದೇಬೆರ್ಲಾಯಿನ ಮಹಾಗಣಪತಿ,ಮಹಿಷಮರ್ದಿನಿ,ವನಶಾಸ್ತರ ಗೋಶಾಲೆಕೃಷ್ಣ ಅಂಚನೆ ಉಳ್ಳಾಕುಳು ದೈವಲೆನ ಅರಾಧನೆಲ ಉಂಡು.
ಉಲ್ಲೇಕೊ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ↑ "Archive copy". Archived from the original on 2016-02-28. Retrieved 2016-11-05.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (help)CS1 maint: archived copy as title (link)