ಅರಸು ಪ್ರದಾನಿ
ಅರಸು ಪ್ರಧಾನಿ ಪನ್ಪಿನವು ಚೆನ್ನೆ ಮಣೆಟ್ ಗೊಬ್ಬುನಂಚಿನ ಒಂಜಿ ಗೊಬ್ಬು. ತುಳುನಾಡ್‌ಡ್ ಆಟಿದ ತಿಂಗೊಳುಡು ಮಾತ್ರ ಚೆನ್ನೆಮಣೆ ಗೊಬ್ಬುನ ವಾಡಿಕೆ ದಾಯೆ ಪಂಡ ಆಟಿದ ತಿಂಗೊಳುಡು ಕೀರಿಕಟ್ಟ್‌ದ ಬರ್ಸ ಬರ್ಪುನ ಪೊರ್ತುಡು ದಾಲ ಬೆನ್ನಿ ಸಾಗೊಲಿದ ಬೇಲೆದಾಂತೆ ಇಲ್ಲ್‌ದ ಉಲಯೇ ಕುಲ್ಲುದು ಪೊರ್ತು ಕಳೆಯೆರೆಗಾತ್ರ ಚೆನ್ನೆಗೊಬ್ಬುವೆರ್.[೧] ಸೋಣ ಬತ್ತಿ ಕೂಡ್ಲೆ ಬರ್ಸ ಕಮ್ಮಿ ಆಪುಂಡು ಅಪಗ ಚೆನ್ನೆದ ಮಣೆ ಅಟ್ಟೊಗು ಪಾಡುನವು ದುಂಬುಡ್ಡೆ ನಡತ್ ಬತ್ತಿನ ಕ್ರಮ.ಜಾಸ್ತಿ ಪಂಡ ಸೋಣೊಡು ಅಷ್ಟೆಮಿ ಮುಟ್ಟ ಗೊಬ್ಬೊಲಿ.
ಚೆನ್ನೆಮಣೆತ ಪೊಲಬು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಚೆನ್ನೆಮಣೆನ್ ಎಡ್ಡೆ ಜಾತಿದ ಮರಟ್ ತಯಾರ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್ .ಮಣೆ ಆಯಾತಾಕಾರೊಡು ಉಪ್ಪುಂಡು ಅವೆಟ್ ಆ ಬರಿಟ್ ಬೊಕ್ಕ ಆ ಬರಿಟ್ ಕಾಯಿಲೆನ್ ಪಾಡೆರೆ ಮಲ್ಲ ಅದೆ ಮಲ್ತ್‌ದ್ ಉಪ್ಪುವೆರ್.ಅವೆಟ್ ಗೊಬ್ಬುನ ಕಾಯಿ ಪಾಡ್ದ್ ದೀವೊಲಿ .ಮಣೆಟ್ ಒಟ್ಟು ಏಳ್ ಗುಂಡಿದಲೆಕ್ಕ್ ಮಲ್ತ್‌ದ್ ಉಪ್ಪುವೆರ್ ಅವೆನ್ ಗೊಬ್ಬುದ ಬಾಸೆಡ್ ಇಲ್ಲ್ ಪನ್ಪೆರ್.ಒಂಜಿ ಮೈಟ್ ಏಳ್ ಇಲ್ಲ್ ಕುಡೊಂಜಿ ಮೈಟ್ ಏಳ್ ಇಲ್ಲ್ ಉಪ್ಪುಂಡು
ಗೊಬ್ಬುದ ಉಪಯೋಗ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ಚೆನ್ನೆ ಮಣೆ ಗೊಬ್ಬುಂಡ ನಮ್ಮ ಜ್ಞಾನ ,ಬುದ್ದಿಶಕ್ತಿ ಜಾಸ್ತಿ ಅಪುಂಡು .ಎದುರುದಾಯನ ಗೊಬ್ಬುದ ಚಾತಿರ್ಪುನು ಆಲೋಚನೆ ಮಲ್ಪುನಂಚಿನ ಬೇಲೆ ನಮ್ಮ (ತರೆಟ್ )ಮಂಡೆಡ್ ಆವೊಂದುಪ್ಪುಂಡು.
- ಚೆನ್ನೆಗೊಬ್ಬುನಗ ಒಂಜಾತ್ ಪೊರ್ತು ಕಳೆಯಿನವೇ ಗೋತ್ತಾಪುಜಿ ಮನಸ್ಸ್‌ದ ಬೇಜಾರ್ ಕಳೆದ್ ಉಲ್ಲಾಸಾವುಂಡು.
- ಇಲ್ಲದಕುಲು ಬರಿತ ಇಲ್ಲದಕುಲು ಮಾತ ಒಟ್ಟಾದ್ ಗೊಬ್ಬುನಗ ಸಾಮಾಜಿಕ ಭಾಂದವ್ಯ ಹೆಚ್ಚಾಪುಂಡು.
- ಚೆನ್ನೆ ಮಣೆಟ್ ಇತ್ತಿನ ಗುಂಡಿಗ್(ಇಲ್ಲ್) ಕಾಯಿ ಪೆಜ್ಜೆರೆ ಬಿರೆಳ್ ಪಾಡ್ನಗ ಬಿರೆಲ್‌ದ ಕೊಡಿ ಮಾತ ಒತ್ತಿಲೆಕ್ಕಾದ್ ಶಕ್ತಿ ಕೇಂದ್ರದಮಿತ್ತ್ ಒತ್ತಡ ಬೂರ್ದು ನೆತ್ತೆರ್ ಸಂಚಾರ ಪೊರ್ಲುಡೆ ಆಪುಂಡು ಉಂದು ನಮ್ಮ ಸರೀರೊದ ಅರೈಕೆಗ್ ಎಡ್ಡೆ
ಗೊಬ್ಬುಗು ಬೋಡಾಯಿನ ವಸ್ತುಲು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಚೆನ್ನೆದ ಗೊಬ್ಬುಗು ಚೆನ್ನೆದ ಮಣೆ ಬೊಕ್ಕ ಗೊಬ್ಬೆರೆ ಕಾಯಿ ಬೋಡಾಪುಂಡು .ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಮಂಜೊಟ್ಟಿ ಕಾಯಿಡ್ ಗೊಬ್ಬುನ ಕ್ರಮ .ಕೆಲವೆರ್ ಮಂಜೊಟ್ಟಿ ತಿಕ್ಕ್‌ಜಿಂಡಾ ಪುಳಿಂಕೊಟೆಡ್ ಗೊಬ್ಬುವೆರ್.ಅರಸು ,ಪ್ರಧಾನಿ (ಮಂತ್ರಿ) ಗೊಬ್ಬೆರೆ ಮೂಜಿ ಜನೊ ಬೋಡಾಪುಂಡು ಒರಿ ಅರಸು ,ಬೊಕ್ಕೊರಿ ಮಂತ್ರಿ ಬೊಕ್ಕೊರಿ ಒಕ್ಕೆಲ್ಡಾಯೆ
ಗೊಬ್ಬುನ ಕ್ರಮ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಚೆನ್ನೆಮಣೆ ನಡುಟು ದೀದ್ ಗೊಬ್ಬುನಕುಲು ಎದುರುಬದುರು ಕುಳ್ಳೊಡು.ಮಾತ ಇಲ್ಲ್‌ಗ್ ನಾಲ್ನಾಲ್ ಮಂಜೊಟ್ಟಿ ಕಾಯಿ ಪಾಡೊಡು. ಒಂಜಿ ಮೈತ ನಾಲ್ ಇಲ್ಲ್ ಮಂತ್ರಿಗ್ ಬೊಕ್ಕೊಂಜಿ ಮೈತ್ ನಾಲ್ ಇಲ್ಲ್ ಒಕ್ಕೆಲ್ದಾಯಗ್ ,ನಡುತ ಆಜಿ ಇಲ್ಲ್ ಅರಸುನ .ಅರಸು ಸುರುಕು ಗೊಬ್ಬೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ಪೊಡು ಆಯನ ಒಂಜಿ ಇಲ್ಲ್‌ದ ಕಾಯಿ ದೆತ್ತ್‌ದ್ ಮಾತ ಇಲ್ಲ್‌ಗ್ ಒಂಜೊಂಜಿ ಕಾಯಿ ಪಾಡೊಂದು ಬರೊಡು ನಾಲ್ ಕಾಯಿ ಪಾಡ್ದ್ ಆಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಐನ್‌ನೆದ ಇಲ್ಲ್‌ದ ಕಾಯಿನ್ ದೆತ್ತ್‌ದ್ ಪಾಡೊಂದು ಬರೊಡು ಇಂಚನೆ ಪಾಡೊಂದು ಬನ್ನಗ ಒಂಜಿ ಇಲ್ಲ್ ಖಾಲಿ ಇತ್ತ್‌ದ್ ದುಂಬುದ ಇಲ್ಲ್ಡ್ ಕಾಯಿ ಇತ್ತ್ಂಡ ಅವ್ವು ಅರಸುಗು ತಿಕ್ಕುಂಡು ಉಂದೆಕ್ ಪೆರ್ಗೆ ಪನ್ಪೆರ್ .ರಡ್ಡ್ ಇಲ್ಲ್ ಖಾಲಿ ಇತ್ತ್ಂಡ ಗೊಬ್ಬೆರೆ ಇಜ್ಜಿ ಉಂದೆಕ್ಕ್ ಕುಲ್ಲುನೆ ಪನ್ಪೆರೆ .ಬೊಕ್ಕ ಪ್ರಧಾನಿ ಗೊಬ್ಬೆರೆ ಆಯೆನ ಇಲ್ಲ್‌ಡ್ಡ್ ಕಾಯಿ ದೆತ್ತ್‌ದ್ ಪಾಡೊಂದು ಬರೊಡು .ಅರಸು ಗೊಬ್ಬಿನಲೆಕ್ಕೊನೆ ಗೊಬ್ಬುದು ಅಯಗ್‌ಲ ಪೆರ್ಗೆ ದೆತ್ತೊನೊಲಿ ಮಂತ್ರಿ ಗೊಬ್ಬುದು ಕುಳ್ಳಿ ಬೊಕ್ಕ ಒಕ್ಕೆಲ್ದಾಯೆ ಅಂಚನೆ ಗೊಬ್ಬುದು ಪೆರ್ಗೆ ದೆತ್ತೊನೊಲಿ.ಗೊಬ್ಬುನಗ ಒಂಜಿ ಇಲ್ಲ್ಡ್ ಮೂಜಿ ಕಾಯಿ ಇತ್ತ್ಂಡ ಅವೆನ್ ಮುಕ್ಕೆ ಪನ್ಪೆರೆ ಅಯಿಕ್ ಒಂಜಿ ಕಾಯಿ ಬೂರಿ ಕೋಡ್ಲೆ ಅವ್ವು ಬುಳೆ ಆಪುಂಡು ಅವೆನ್ ಆ ಇಲ್ಲ್‌ದಕುಲು ಅಯಿಕ್ ಕುಡೊಂಜಿ ಕಾಯಿ ಪಾಡುನೆ ದುಂಬು ದೆತೊಂದು ದೀವೊಡು ಕುಡೊಂಜಿ ಕಾಯಿ ಬೂರಿ ಕೂಡ್ಲೆ ಅವ್ವು ಕುರಿಯುಂಡ ಬೊಕ್ಕ ಅವೆನ್ ದೆಪ್ಪೆರೆ ಇಜ್ಜಿ .ಇಂಚ ಗೊಬ್ಬುದು ಕಾಯಿ ಪೂರಾ ಕಾಲಿ ಆನಗ ಗೊಬ್ಬು ಮುಗಿಯುಂಡು ಗೊಬ್ಬು ಮುಗಿದಾನಗ ಅರಸುಗು ಬೊಕ್ಕದಕುಲು ರಡ್ಡ್ ಜನೊ ಒಂಜೊಂಜಿ ಕಾಯಿ ಗೇ್ಣೀ ಕೊರೊಡು.ಅವೆಡ್ಡ್ ಬೊಕ್ಕ ಅಕುಲಕುಲೆಗ್ ತಿಕ್ಕಿನ ಕಾಯಿನ್ ಅಕುಲಕುಲೆನ ಇಲ್ಲ್‌ಗ್ ದಿಂಜಾವೊಡು ಮಾತ ಇಲ್ಲ್‌ಗ್ ಕಾಯಿ ಇಲ್ಲಾಂದಿನಕುಲು ಅಕುಲೆನ ಇಲ್ಲ್‌ಗ್ ದಾದಾಂಡಲ ಪೇಪರ್ದ ತುಂಡು ಪಾಡೊಡು ಅವ್ವು ಇಲ್ಲ್‌ಗ್ ಸೂ ಆಂಡ್ ಪನ್ಪಿನ ಸಂಕೇತ.ಇಂಚ ಗೊಬ್ಬುದು ಮಾತ ಇಲ್ಲ್‌ಗ್ ಸೂ ಆಯಿನಾಯೆ ಸೋತೆಂದ್ ಲೆಕ್ಕ.[೨]
ಉಲ್ಲೇಕೊಲು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ↑ "Chennemane - An Interesting Indoor Game Of Tulunadu Region". 5 July 2021.
- ↑ "Chennemane is a symbol of Tulu culture and heritage". The Hindu (in Indian English). 24 July 2012.