ಉತ್ತರಣೆ

ಉತ್ತರಣೆ ಮರ್ದ್‌ಗ್ ಗಲಸುನ ಒಂಜಿ ದೈಯಿ. ಈ ದೈಯಿ ಅಮರಂತಾಸಿಯೇ ಕುಟುಂಬಗ್ ಸೇರ್ದಿನವು. ನೆತ್ತ ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಪುದರ್ Achyranthes aspera (ಅಕಿರಾಂತಿಸ್ ಆಸ್ಪೈರಾ) ಪಂಡ್‍ದ್ ಉಂಡು.

ಉತ್ತರಣೆದ ಪೂ

ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಭಾಸೆಡ್

• ಕನ್ನಡ ಭಾಸೆಡ್ ಉತ್ತರಾಣಿ, ಮುಳ್ಳುಗಟ್ಟಿ ಹೂ
• ಸಂಸ್ಕೃತಡ್ ಅಪಾಮಾರ್ಗ, ಶೈಖರಿಕ, ಮಯೂರಕ, ಖರಮಂಜರೀ
• ತಮಿಳು ಭಾಸೆಡ್ ನಾಯುವ್ರಿ
• ಮಲಯಾಳಡ್ ಸಿರುಕಡಲಡಿ
• ತೆಲುಗು ಭಾಸೆಡ್ ಕಡಲರಿ ಕಾಟಲೇಟಿ
• ಹಿಂದಿಡ್ ಲಟಜೀರಾ, ಚಿರ್ಚಿಟಾ ಇಂಚ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಪುದರ್ ಉಂಡು.

ಬಗೆಕುಲು

1. ಕೆಂಪು ಉತ್ತರಣೆ
2. ಬೊಲ್ದು ಉತ್ತರಣೆ

ದೈಯಿ ತೂಯರ

ಪುದೆಲ್‍ದ ಲೆಕ ಬುಲೆದಿನ ಉತ್ತರಣೆದ ದೈಯಿ

ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಈ ದೈಯಿ ೩೦ಸೆಂ.ಮೀ. ಡ್ದ್ ೯೦ಸೆಂ.ಮೀ. ಎತ್ತರ ಬುಳೆವುಂಡು. ಬೊಳ್ದು ಉತ್ತರಣೆ ಬೊಲ್ದು-ಪಚ್ಚೆ ಮಿಶ್ರವಾಯಿನ ಬಣ್ಣದ, ತುರಾಯಿದ ಲೆಕ ತೋಜುನ ಪೂ ಬುಡ್ಪುಂಡು. ಅಂಚನೆ, ಕೆಂಪು ಉತ್ತರಣೆದ ಪೂ ಇರೆ, ಕಡ್ಡಿ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣೊಡು ಇಪ್ಪುಂಡು. ಕಂಡೆ ಗಂಟ್ ಗಂಟಾದ್, ಪುದೆಲ್‍ದ ರೂಪೊಡು ಬುಳೆವುಂಡು. ದೈಯಿದ ಇರೆಕುಲು ತೂವರ ಉರುಟಾದ್, ೫ ಸೆ.ಮೀ. ಉದ್ದ ಸುಮಾರ್ ೩-೪ ಸೆ.ಮೀ. ಅಗೆಲ ಇಪ್ಪುಂಡು. ನನ, ಪೂ ಬುಡ್ಪುನ ದಂಟ್‍ದ ಅರ್ಧಭಾಗ ತಿರ್ತ್ ಬಗ್‍ದ್ ಉಪ್ಪುಂಡು.

ಬುಳೆಪುನ ಜಾಗೆ

ಉತ್ತರಣೆ ದೈಯಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಸಮಶೀತೋಷ್ಣ ಬೊಕ್ಕ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಪ್ರದೇಸೊಲೆಡ್ ಬುಳೇಪುಂಡು. ನೆಕ್ಕ್ ವಿಸೇಸವಾಯಿನ ಜೋಪಾಸನೆ ಮಲ್ಪೊಡು ಪಂಡ್ದ್ ದಾಲಾ ಇಜ್ಜಿ. ಸಾದಿ ಬರೀಟ್, ಖಾಲಿ ಜಾಗೆಡ್, ಕಂಡದ ಬರೀಟ್ ತನಾತೆಗೆ ನೆರೆಯೊಂದು ಬುಳೆಪುಂಡು.

ಮರ್ದ್‌ದ ರೂಪೊಡು

ಉಂದೊಂಜಿ ಮರ್ದ್‍ಗ್ ಗಲಸುನ ದೈಯಿ. ನೆತ್ತ ಕಂಡೆ, ಬೇರ್, ಬಿತ್ತ್, ಇರೆ- ಇಡೀ ದೈಯೇ ಮರ್ದ್‌ದ ಒಂಜಿ ಕರಜನೊಂದ್ ಪಣೊಲಿ. ಕೆಲವು ಉಪಯೋಗೊ ಇಂಚ ಉಂಡು.

• ಜುಲಾಬು ಆಯಿನಕಲೆಗ್ ಉತ್ತರಣೆದ ರಸೊನು ಕೊಜಪು(ಬೆಂಜನ)ಗು ಪಾಡ್‍ದ್ ಪರ್ಂಡ ಜಿಲಾಬು ಕಮ್ಮಿ ಆಪುಂಡು.
• ಕಂಡೆ ಬೇನೆ(ಮೂಲವ್ಯಾಧಿ), ಬಂಜಿಬೇನೆ, ಚರ್ಮದ ಸೀಕ್ ಬೊಕ್ಕ ಸೂ ಪೊತ್ತುದು ಆಯಿನ ಗಾಯಲೆಗ್ ಉತ್ತರಣೆದ ರಸೊನು ಪೂಜುವೆರ್
• ಉತ್ತರಣೆದ ಬೇರ್‌ನ್ ಗುದ್ದುದು ರಸ ದೆತ್‌ದ್ ಅವೆನ್ ನೀರ್‌ಡ್ ಕೊದಿಪಾದ್ ಪರಿಂಡ ನಿದ್ರಾಹೀನತೆ ಕಮ್ಮಿ ಆಪುಂಡು.
• ಉಣುಂಗುದಿನ ಉತ್ತರಣೆದ ಕಂಡೆನ್ ಪೊತ್ತಾದ್ ಐತ ಬೊಣ್ಯಗ್ ಎಡ್ಡೆಮುಂಚಿದ ಪೊಡಿ ಬೊಕ್ಕ ಸಿಗತ್ತನೈ ಪಾಡ್‌ದ್ ದೆತೊಂದರ್‌ಡ, ಚೆಮ್ಮ, ನೆತ್ತೆರ್ ಕಡಿಮೆ ಆಪುನವು, ದಮ್ಮು ಕಾಯಿಲೆ ಗುಣ ಆಪುಂಡು.
• ಚಿಯತ ಕೆಲೆಂಜಿ(ಸಿಗತ್ತಕಿಲೆಂಜಿ-ಜೈನ ತುಳು), ಕೊಂಬಚೊಲ್- ಇಂಚಿತ್ತಿನ ಕೀಟೊಲು ತುಚ್ಚಿಂಡ, ಉತ್ತರಣೆದ ಇರೆನ್ ಅರೆತ್‍ದ್ ಆ ಲೇಪೊನು ಗಾಯೊದ ಮಿತ್ತ್ ಪತ್ತಾಂಡ ಎಡ್ಡೆ ಗುಣ ಆಪುಂಡು.
• ಒಂಜಿ ಚಮಚೆ ಉತರಣೆದ ರಸೊನು ಬೆಲ್ಲದೊಟ್ಟುಗು, ಕಾಂಡೆ ಖಾಲಿ ಬಂಜಿಡ್ ದೆತೊಂಡ ರಕ್ತಹೀನತೆಗ್ ಎಡ್ಡೆ.
• ಉತ್ತರಣೆದ ಉಣುಂಗುದಿನ ಕಡ್ಡಿಡ್ ಕೆಲವೆರ್ ಕೂಲಿಲಾ ದೆಕ್ಕುವೆರ್.

ಪತ್ಯೊಲು

ಉತ್ತರಣೆನ್ ಬಂಜಿನಕುಲು ಗಳಸಿಯರ ಬಲ್ಲಿ ಪನ್ಪೆರ್. ಉಂದೆನ್ ಅಗತ್ಯೊಡ್ದ್ ಜಾಸ್ತಿ ದೆತೊಂಡ ಗರ್ಭ ಪೊಪುನ ತೊಂದರೆ ಉಂಡು ಪಂದ್ ಹಳ್ಳಿತ ಮರ್ದ್ ಕೊರುಪುನಕುಲು ಪನ್ಪೆರ್.