ಒಡ್ಡುಂಗಿಲ
ಒಡ್ಡುಂಗಿಲ/ಒಡ್ಡಿ ಉಂಗಿಲ ಉಂದು ಗುತ್ತುದ ಬಂಟಿದಿನ ಗತ್ತ್‌‌ಗ್‌ ನನಾತ್‌ ಐಸ್ರ ದಿಂಜಾವುನ ಉಂಗಿಲೊ. ಬಂಟೆರೆ ಪಾಲ್ಗ್ ಗುರ್ತ ಪತ್ತುನ ಸೂಚಿಲಾ ಅಂದ್‌, ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಲಾ ಅಂದ್‌. ಅಳಿಯಕಟ್ಟ್‌ ದ ಬಂಟೆರೆನ ಪೊಣ್ಣು ಮಗಲ್ ಪಂಡ ಆಲ್‌ ಅಪ್ಪೆ ಇಲ್ಲ್ ಬೊಕ್ಕ ಕುಟುಮೊನು ಬೆಳಗಾವುನ ದೀಪ. ಆಲ್‌ ಪುಟ್ಟಿ ಇಲ್ಲ್ ಬುರ್ದ್ ಕಂಡನಿ ಇಲ್ಲಗ್‌ ಪೋಂಡಲಾ ಅಲೆಗ್‌ ಅಪ್ಪೆ ಇಲ್ಲಡ್‌ ಅಪ್ಪೆ ಕುಟುಮಡ್‌ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಹಕ್ಕ್‌ ಉಪ್ಪುಂಡು. ಆಲ್ನ, ಆಲ್ನ ಜೋಕುಲೆನ ಕುಟುಮ ಅಪ್ಟೆನವೇ ಆದುಪ್ಪುಂಡು.
ಒಡ್ಡುಂಗಿಲೊದ ಅರ್ತ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಒಡಿದ್ ಅತ್ತ್ಂಡ ಮೋನೆ ಮೋನೆ ಒಡ್ಡ್‌‌‍ದ್‌ ಅತ್ತ್ಂಡ ಬಗ್ಗ್‌‌ದ್‌ ಉಪ್ಪುನೆರ್ದಾವರ ಈ ಉಂಗಿಲೊಗ್ ಒಡ್ಡಿ ಉಂಗಿಲ ಪನ್ಪೆರ್. ತಾರಾಯಿದ ಅತ್ತ್ಂಡ ಪೆತ್ತದ ಪೇರ್‌‌ಡ್‌ ಪಾಡ್ದ್ ದೀದ್‌ ಮದಿಮಾಲ್‌ ಪೊಣ್ಣಗ್‌ ದೀಪಿನೆರ್ದಾವರ ಉಂದೆಕ್ಕ್ ಪೇರ್ ಉಂಗಿಲ ಪಂದ್ಲಾ ಪನ್ಪೆರ್.
ಒಡ್ಡುಂಗಿಲಗ್ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಪುದರುಲು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ಒಡ್ಡುಂಗಿಲ.
- ಒಡ್ಡಿ ಉಂಗಿಲ.
- ಪೇರ್ ಉಂಗಿಲ.
ಒಡ್ಡುಂಗಿಲ ದೀಪುನ ಕ್ರಮೊ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆದುಂಬು ಮದಿಮೆ ಆಣನ ಇಲ್ಲಡ್‌ ನಡತೊಂದು ಇತ್ತ್ಂಡ್, ಅಲ್ಪ ಕಾಲಿ ದಾರೆ ಏರಾವುನ ಕ್ರಮ ಮಾತ್ರ ಇತ್ತಿನಿ. ಅದಗ ಪೊಣ್ಣು ಮಗಲ್ ಅಪ್ಪೆ ಇಲ್ಲ್ ಜತ್ತ್‌ ದ್ ದಿಬ್ಬಣ ಪಿದಾರ್ದ್ ಪೋಪಿನ ಪೊರ್ತುಡು ಇಲ್ಲ್ ಜತ್ತ್‌ದ್ ಮಾಡಡಿ ಕಡತ್‌ ಆನಗ ದುಂಬು ಅಲೆನ ಸಮ್ಮಲೆನ ಬೊಡೆದಿ ಅತ್ತ್ಂಡ ಸಮ್ಮಲೆನ ಮಗಲ್ ಪೇರ್‌‌ಡ್‌ ಪಾಡ್ದ್ ದೀತಿನ ಒಡಿದ್‌ ಉಪ್ಪುನ ಉಂಗಿಲ, ಕರಿಯನಿ ಬೊಕ್ಕ ಕಾರುಂಗಿಲ ದೀದ್‌ ಒಂಜಿ ಕೊಂಡೆ ಪೇರ್ ಪರ್ಪಾದ್‌ ಕಡಪುಡ್ವೇರ್‌. ನೆತ್ತ ಅರ್ತ ದಾದ ಪಂಡ ಆ ಪೊಣ್ಣು ಮಗಲ್ ಈ ಇಲ್ಲ್ ಬುಡ್ಡ್‌ ಕುಡೊಂಜಿ ಇಲ್ಲಗ್‌ ಪೋಂಡಲಾ ಆಲ್‌ ಈ ಇಲ್ಲದ ಮಗಲೇ. ಅತ್ತಂದೆ ಅಲೆನ ಕಷ್ಟ ಸುಕ ಈ ಇಲ್ಲಗ್‌ ಸಂಬಂದ ಪಟ್ಟಿನವೇ ಆದುಂಡು. ಆನಿ ಈ ಇಲ್ಲ ಮಗಲಾದ್‌ ಪೇರ್ ಪರ್ದ್ ತೆಲಿಕ ಪಟ್ಟಿನ ಈ ಇಲ್ಲ್ ಜತ್ತ್‌ ದ್ ಪೋನಗಲ ಪೇರ ಸಂಬಂದ ಒರಿತೊಂದು ಉಪ್ಪೊಡು. ಅಯಿಕ್ಕಾದ್‌ ಪೇರ್ ಒಯ್ತೋನ್ನ ಪೇರ ಉಂಗಿಲ ನಿನಡ ಉಪ್ಪಡ್‌. ಈ ರಡ್ಡ್ ಇಲ್ಲಗ್‌ ಒಡಿ(ಪಾಂಪು) ಆಪಿನಾಲ್‌ ಅಂಚಾದ್‌ ಈ ಉಂಗಿಲ. ಆತೇ ಅತ್ತ್ ಪೋಯಿನ ಇಲ್ಲಡ್‌ ಆ ಉಂಗಿಲದಂಚನೆ ತಗ್ಗ್‌ ಬಗ್ಗ್‌‌ದ್‌ ಬದ್ಕೊಡು ಪನ್ಪಿನ ಅರ್ತಲಾ ಕೊರ್ಪಂಡು. ಆತೆ ಅತ್ತ್ ಬಂಟೆರ್‌ ನಾಗವಂಶಿ ಕ್ಷತ್ರಿಯೆರ್‌. ತುಳುನಾಡ್ಡ್ ನಾಗಾರಾದನೆ ಮಲ್ತೊಂದು ಬೈದಿನಕುಲು. ಆ ನಾಗನ ಜಿಡೆತಂಚ ಉಪ್ಪುನ ಒಡ್ಡಿ ಉಂಗಿಲ ಪೊಣ್ಣು ಮಗಲೆನ ಪಾಲ್ಗ್ ನಾಗನ ರಕ್ಷೆ ಏಪಲಾ ಉಂಡು, ನಾಗಾರಾದನೆ ನಮ್ಮ ಮೂಲ. ಅಯ್ನ್ ಒರಿಪುನ ಮಲ್ಲ ಜಬದರಿ ನಿಕ್ಕುಂಡು ಪಂಡ್‍ದ್ ನೆನೆಪು ಮಲ್ತೊಂದು ಉಪ್ಪುನ ಸಾದನಲಾ ಅಂದ್‌.[೧]
ನಂಬುಗೆ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಒಡ್ಡುಂಗಿಲ ದುಷ್ಟ ಸಕ್ತಿಲೆನ ವಿರುದ್ಧ ಮದಿಮಾಲೆನ್ ಕಾಪುಂಡು ಪನ್ಪಿನ ನಂಬುಗೆ ಉಂಡು. ಒಡ್ಡುಂಗಿಲೊ ಮದಿಮಾಲೆನ ಪೊಸ ಜೀವನೊದ ಸಾದಿಡ್ ಬರ್ಪಿನ ಮಾಂತ ಅಡೆತಡೆಲೆನ್ ರಕ್ಷಿಸಾರೆ ಅವೆನ್ ಪಾಡ್ವೆರ್ ಪನ್ಪಿನ ನಂಬುಗೆ ಉಂಡು. ಉಂದು ಕೆಲವು ಜನಾಂಗದ ಪೊಂಜನಕ್ಲೆನ ಇಸೇಸವಾಯಿನ ಒಂಜಿ ಉಂಗಿಲ ನಾಗ ಸಂಸ್ಕೃತಿದ ಒರುವಾದ್ ನೆಗೆತ್‌ ತೋಜುಂಡು, ಅಳಿಯ ಕಟ್ಟ್‌ದ ಕಟ್ಟ್‌ಕಟ್ಲೆನ್‌ ಮಾನಿತೊನ್ನಕುಲು ಈ ಉಂಗಿಲ ಎಚ್ಚಾದ್‌ ಪಾಡುವೆರ್. ಒಡ್ಡುಂಗಿಲ ಪಂಡ ಅಯಿಕ್ಕೊಂಜಿ ಘನಸ್ತಿಕೆದ ಅರ್ಥ ಇಪ್ಪೆದ್ಂಡ್. ಆಂಡ ಕಾಲ ಬದಲಾನಗ ಮಾತಾ ಜಾತಿದಕುಲುಲಾ ಪೊರ್ಲುಗಾದ್ ಉಂದೆನ್ ಪಾಡೊಂದುಲ್ಲೆರ್‌. ಆ ಉಂಗಿಲೊನು ಆಣ್‌ ಕನಪುನು ಆಣ್‌ ಪಾಡುನ ಕಿರಮೊ ಇಜ್ಜಾಂಡ್. ತುಳು ಮಣ್ಣ್ ನಾಗಜಿಡೆತ್ತ ಪರವಾದಿತ್ತಿನೆಟ್ಟ್ ಅವೆತ್ತ ಒರುವಾದ್ ಒಡ್ಡಿ ಉಂಗಿಲ ನೆಗೆತ್‌ ತೋಜುಂಡು.[೨]ನಾಗರಕ್ಷಣೆ ಪಂಡ ಮಣ್ಣ ಸಂಸ್ಕೃತಿದ ರಕ್ಷಣೆಲಾ ಉಂದೆತ ಒಣೆಗಾರಿಕೆಯಾದುಂಡು. ಮುತ್ತೈಸಿ ಪೊಣ್ಣಗ್‌ ಇತ್ತ್‌ನ ಈ ಒಡ್ಡಿ ಉಂಗಿಲ ತುಳುವ ನೆಲತ್ತ ಸಂಸ್ಕೃತಿದ ಪ್ರತೀಕವಾದುಂಡು. ಅಳಿಯ ಕಟ್ಟ್‌ದ ಮದಿಮೆಲೆಡ್‌ ಈ ಒಡ್ಡಿಂಗಿಲದ ಕಿರಮೊ ಉಂಡು. ಅಮ್ಮೆ ಪ್ರಧಾನ ಕುಟುಮ ವ್ಯವಸ್ಥೆಡ್‌ ಕೊರಿ ಪೊಣ್ಣು ಕುಟುಮೊಡ್ಡು ಪಿದಾಯಿ. ಆಂಡ ಅಪ್ಪೆ ಪ್ರಧಾನ ಕುಟುಮೊಡ್ ಮದ್ಮಲ್ ಪೊಣ್ಣು ಇಲ್ಲ್ ಜತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಮಾಡಡಿ ಬುಡ್ದು ಜತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಮಾಡಡಿ ಬುಡ್ಡು ತುಳಸಿ ಕಟ್ಟೆಗ್ ಎದುರು ಮೋನೆ ಪಾಡ್ದ್ ಕುಲ್ಲುದು ಅಪ್ಪೆ ಇಲ್ಲದ ಪೇರ್‍ನ್ ಅಪ್ಪೆನ ಕೈಟ್‌ ಗೆತೊಂದು ಪರ್ದ್ ಆಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಪೊಣ್ಣನ ಸೋದರ ತಮ್ಮಲ್ಲೆ ಬೊಡೆದಿ ಅತ್ತ್ಂಡ್ ತಮ್ಮಲೆ ಮಗಲ್ ಕಾರುಂಗಿಲ ಬೊಕ್ಕ ಪೇರುಂಗಿಲ ದೀಪನ ಕಿರಮ ತುಳುನಾಡ್ಡ್ ಉಂಡು. ಉಂದೆತ ಅರ್ಥಿ ಈತೆ, ಮಗಲ್ ಇಲ್ಲದ ತಡ್ಯ ದಾಂಟ್ದ್ ಪೋಂಡಲಾ ಏಪೊಗ್ಲಾ ಆ ಇಲ್ಲದ ಮಗಲೇ. ಮಾಡಡಿ ದಾಂಟ್ದ್ ಪೋಂಡಲಾ ಏಪೊಗ್ಲಾ ಅಕುಲೆನ ನಡುಟಿತ್ತಿನ ಸಂಬಂದ ಒರಿಯಡ್ ಅಮಚನೆ ರಡ್ಡ್ ಇಲ್ಲಗ್ಲಾ ಉಂಗಿಲ 'ಓಡಿ' ಆವಡ್‌ ಪನ್ಪಿನ ನಂಬುಗೆ ಉಂಡು.
ಒಡ್ಡುಂಗಿಲ ಏಪ ದೆಪ್ಪುನೆ?
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಏಪ ಆ ಪೊಣ್ಣು ಕಂಡನಿನ್ ಕಲೆವೊನ್ವಲಾ ಆನಿ ಆಲ್‌ ಮಾಮಿಲ್ಲದ ಹಕ್ಕ್‌ನ್ ಲಾ ಕಳೆವೊನ್ವೊಲ್. ಆ ಇಲ್ಲ್ ಡ್‌ ಲಲೆಗ್‌ ಸಂಬಂದ ಕಡ್ಡಿನಾನಿ ಅಪ್ಪೆ ಇಲ್ಲಗ್‌ ಬರ್ಪಿ ಮಗಲ್ ಬೊಕ್ಕ ಒಡ್ಡುಂಗಿಲ ಪಾಡೊಡು ಪಂದ್‌ ಇಜ್ಜಿ. ಕಂಡನಿ ಕರಿನಾನಿ ಗೆಪ್ಪುನ ಒಡ್ಡಿ ಉಂಗಿಲ ಪೊಣ್ಣನ ಮುತ್ತೈಸಿ ಲಕ್ಷಣಲಾ ಅಂದ್‌. 2 ಇಲ್ಲದ ಕೊಂಡಿ ಒರಿಪಾವುನ ಸಂಪ್ರೊದಾಯಲಾ ಅಂದ್‌. ಅಪ್ಪೆ ಇಲ್ಲಡ್ದ್ ಬಳುವಳಿಯಾದ್‌ ಬತ್ತಿ ನೆನೆಪುದ ಕೊಂಡಿಲಾ ಅಂದ್‌. ನೆಲ ಮೂಲದ ಸಂಸ್ಕೃತಿನ್‌ ತೆರಿಪಾವುನ ಪರಿಪಾಡ್‌ ಲಾ ಅಂದ್‌. ಪೊಣ್ಣನ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ ಆಯಿನ ಒಡ್ಡಿ ಉಂಗಿಲ ಕರಿನ 250 ವರ್ಷಡ್ಡಿಂಚಿ ಮಾತ ಜಾತಿದ ಪೊಂಜೋವುಲಾ ಕೈಟ್‌ ಲಾ ತೋಜೊಂದು ಉಂಡು. ಅವ್ವತ್ತಂದೆ ತುಳುನಾಡ ನೆಲ ಮೂಲದ ಅಳಿಯಕಟ್ಟ್‌ ಆಚರಿಪುನ ಮಾತೆರೆನ ಪಾಲ್‌ ಗ್‌ ಮುತ್ತೈಸಿ ಬೊಕ್ಕ ಪ್ರತಿಷ್ಠನ್‌ ತೋಜಾವುನ ಪದ್ದೋಯಿ ಆದುಂಡು. ಒಟ್ಟಿ ಉಂಗಿಲ ಕಾಲಿ ಪದ್ದೋಯಿ ಅತ್ತ್ ಅವ್ವು ಮುತ್ತೈಸಿತನತ್ತ ಸಂಕೇತ.[೩]
ಬೇತೆ ಪುದರ್
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ವೆಂಕಿ ರಿಮಗ್
- ನೆಲ್ಲಿ ಮೋತಿರಾಮ್
ಉಲ್ಲೇಕೊ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ↑ Bhatia, V. (1 August 2023). "Vadungila: How Mangalorean Bunt women wear heritage on their finger". The South First (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 14 February 2024.
- ↑ "True Significance of Vanki Rings". www.totaram.com (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 6 August 2024.
- ↑ "ಒಡ್ಡುಂಗಿಲ". Retrieved 14 February 2024.