ಕಾಬೂಲ್
ಈ ಲೇಕನೊನ್ ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಏಷ್ಯನ್ ತಿಂಗೊಲು 2024 ಸಮಯೊಡ್ ಉಂಡ್ ಮಾನ್ತ್ನವು. |
ಕಾಬೂಲ್ ( ಪರ್ಷಿಯನ್ : کابل) ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನ ದೇಶೊದ ರಾಜಧಾನಿ ಬೊಕ್ಕ ಮಲ್ಲ ನಗರ. ಸುಮಾರ್ ೩ ಮಿಲಿಯನ್ ಜನಸಂಖ್ಯೆದ ಈ ನಗರ ಹಿಂದೂಕುಷ್ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿ ಬೊಕ್ಕ ಕಾಬೂಲ್ ನದಿತ ಬಲತ್ತ ದಂಡೆಡ್, ೫,೯೦೦ ಅಡಿ ಎತ್ತರೊಡು ಉಂಡು.ಉಂದು ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನದ ಆರ್ಥಿಕ ಬೊಕ್ಕ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕೇಂದ್ರವಾದುಂಡು. ಕಾಬೂಲ್ ಪ್ರಾಂತ್ಯ ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನೊದ ಒಂಜಿ ಮಲ್ಲ ಪ್ರಾಂತ್ಯೊಲಾ ಆದುಂಡು.
ಇತಿಹಾಸ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಅರಬ್ಬೆರ್ ಕಾಬುಲ್ ನ್ ವಶೊಕ್ ದೆತೊಂಡೆರ್ಡಲಾ (೬೫೬), ಮೊಹಮ್ಮದೀಯೆರೆಗ್ ಕೆಲವು ಶತಮಾನ ಮುಟ್ಟಲಾ ಈ ಪ್ರದೇಶೊದ ಮಿತ್ತ್ ಶಾಶ್ವತ ನಿಯಂತ್ರಣ ದೆತೊನಿಯೆರೆ ಆಯಿಜಿ. ಬಾಬೂರ್ ೧೫೦೪ಡ್ ಈ ಪ್ರಾಂತ್ಯೊನು ವಶೊಕ್ ದೆತೊನುವೆರ್. ೧೫೨೬ಡ್ ಭಾರತೊನು ಆಕ್ರಮಣ ಮಲ್ಪುನ ಮುಟ್ಟ ಕಾಬುಲ್ ಬಾಬೂರ್ ನ ರಾಜಧಾನಿ ಆದ್ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಮೊಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಕಾಲೊಡು ಉಂದು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ರಾಜಧಾನಿ ಆಂಡ್. ೧೭೩೮ಡ್ ನಾದಿರ್ ಶಾನ ವಶೊಕು ಪೋಂಡು. ಅಹ್ಮದ್ ಶಾ 1747ಡ್ ನಾದಿರ್ ಶಾನ್ ಕೆರ್ದ್ ಒಂಜಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ಅಫ್ಘಾನ್ ರಾಜ್ಯೊನು ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಲ್ತೆರ್. ಸುರುತ ಬೊಕ್ಕ ರಡ್ಡನೆ ಅಫ್ಘಾನಿ ಯುದ್ಧೊದ ಪರಿಣಾಮವಾದ್, ಉಂದು ಬ್ರಿಟಿಷೆರೆನ ನಿಯಂತ್ರಣೊಗು ಬತ್ತ್ಂಡ್.೧೮೮೦ಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ, ಸ್ವತಂತ್ರ ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನದ ರಾಜಧಾನಿಯಾದ್ ಉಂದು ಸರ್ವತೋಮುಖ ಪ್ರಗತಿನ್ ಮಲ್ತ್ಂಡ್.
ಕಾಬೂಲ್ ನಗರ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಕಾಬುಲ್ ನಗರದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ (ಅಂದಾಜಿ) ೨,೨೬,೦೦೦ (೧೯೬೨). ಮುಲ್ಪದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನಕುಲು ಪರ್ಷಿಯನ್ ಭಾಷೆನ್ ಪಾತೆರುವೆರ್;ಪಠಾಣೆರ್ಲಾ ಜಾಸ್ತಿ ಸಂಖ್ಯೆಡ್ ಉಲ್ಲೆರ್. ಈ ನಗರ ಅಸ್ಮಾಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಶೇರ್ ದರ್ವಾಜಾ ಬೆಟ್ಟೊಲೆನ ನಡುಟು ಉಪ್ಪುನ ಕಣಿವೆಡ್ ಉಂಡು. ಉಂದು ಒಂಜಿ ಕಿರಿದಾದ ಕಣಿವೆದ ಮೂಲಕ ಪಿದಯಿದ ಪ್ರದೇಶೊಲೆನೊಟ್ಟುಗು ಸಂಪರ್ಕೊಡು ಉಂಡು.ಕಾಬುಲ್ ನದಿ ಬೊಕ್ಕ ಘಾಜಿಯೊ ಬೊಕ್ಕ ಪಾಫ್ಮನ್ ರಸ್ತೆಲುಲಾ ಈ ಕಣಿವೆಡ್ದ್ ಪೋಪುಂಡು. ಗುಡ್ಡೆಲೆಡ್ ಇತ್ತಿನ ಮಣ್ಣ್ ದ ಕೋಟೆದ ಅವಶೇಷೊಲು ಕಾಬುಲ್ಶಾಹಿ ಸುಲ್ತಾನೆರ್ ಕಟ್ಟಿನ ಕೋಟೆದ ಅವಶೇಷೊಲು ಆದುಪ್ಪೊಡು. ಈ ನಗರೊದ ಭೌಗೋಳಿಕ ಸ್ಥಳ ಭಾರತ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಬೊಕ್ಕ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ದೇಶೊಲೆನ ನಡುಟು ಭೂಮಿದ ಸಂಪರ್ಕೊಗು ಮುಖ್ಯ ದ್ವಾರ ಆದುಂಡು, ಉಂದೆತ ಪ್ರಭಾವ ಉತ್ತರ ಇಲ್ಲಾ ಕಣಿವೆದ ಮಾರ್ಗೊಲೆನ್ ಹಿಂದೂಕುಷ್ ಪರ್ವತೊಲೆಡ್ದ್ ಕಡಪುಡುಂಡು. ಪಿರಾಕ್ದ ಬೊಕ್ಕ ಇತ್ತೆದ ನಗರೊದ ಭಾಗೊಲು ಒಂಜೇ ಆದ್ ಒಟ್ಟು ಸೇರ್ದ್, ಕಿರಿದಾದ್ ಬೊಕ್ಕ ಅಗಲವಾದ್ ಬೀದಿಲು ಬೊಕ್ಕ ಪಿರಾಕ್ದ ಬೊಕ್ಕ ಆಧುನಿಕ ಕಟ್ಟಡೊಲು ಉಪ್ಪುಂಡು. ಈ ನಗರೊನು ನಾಲ್ ಭಾಗೊಗು ಪಾಡ್ದೆರ್. ಮಸ್ತ್ ಸ್ಮಾರಕೊಲು, ಆಧುನಿಕ ಮಲ್ಲ ಕಟ್ಟಡೊಲು ಬೊಕ್ಕ ಉದ್ಯಾನೊಲು ಉಲ್ಲ. ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನೊದ ಒಂಜಿ ಪ್ರಮುಖ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕೇಂದ್ರ, ಮ್ಯಾಚ್ ಸ್ಟಿಕ್, ಚರ್ಮ, ಹತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಉಣ್ಣೆದ ಮಿಲ್ ಲೆನ್ ಮುಲ್ಪ ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಲ್ತೆರ್.