ಕೃಷ್ಣ
ಕೃಷ್ಣೆ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ನಂಬಿಕೆದಂಚ ವಿಷ್ಣುನ ಪತ್ತ್ ಅವತಾರೊಲೆಡ್ ಎಣ್ಮನೆ ಅವತಾರ ಕೃಷ್ಣ ಅವತಾರ. ಶ್ರಾವಣ ಮಾಸದ ಅಷ್ಟೆಮಿದಾನಿ ಕೃಷ್ಣನ ಜನನ ಅಪುಂಡು.[೯]
ಕೃಷ್ಣೆ | |
---|---|
Member of ದಶಾವತಾರ | |
ದೇವನಾಗರಿ | कृष्ण |
ಸಂಸ್ಕೃತ | Kṛṣṇa |
Affiliation | Svayam Bhagavan, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ (Krishnaism-Vaishnavism), ವಿಷ್ಣು ದೇವೆರೆನ ಅವತಾರ, ದಶಾವತಾರ, Radha Krishna[೧][೨] |
ಇಪ್ಪುನ ಜಾಗೆ | |
ಹತಾರ್ | |
ಕಾಳಗ | ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರ ಯುದ್ದೊ |
ವಾಹನ | ಗರುಡ |
ಪಟ್ಯೊ | ಭಾಗವತ ಪುರಾಣೊ, ಹರಿವಂಶ, ವಿಷ್ಣು ಪುರಾಣೊ, ಮಹಾಭಾರತ (ಭಗವದ್ಗೀತೆ), ಬ್ರಹ್ಮವೈವರ್ತ ಪುರಾಣೊ |
ಪರ್ಬ | Krishna Janmashtami, Holi, Gopastami, Govardhan Puja, Kartik Purnima, Sharad Purnima, Lathmar Holi |
ವೈಯಕ್ತಿಕ ಇಸಯೊಲು | |
ಪುಟ್ಟು ಪುದರ್ | ಮಥುರಾ (ಇತ್ತೆದ ಮಥುರಾ ಜಿಲ್ಲೆ, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ರಾಜ್ಯೊ)[೩] |
ತೀರಿನ/ಮೋಕ್ಷ | |
ಪೋಷಕೆರ್ | |
ಸಹೋದರ/ರಿ | |
ಸಂಗಾತಿ | ರಾಧೆ, ರುಕ್ಮಿಣಿ, ಸತ್ಯಭಾಮ, ಜಾಂಬವತಿ, ಕಾಳಿಂದಿ, Nagnajiti, Mitravinda, Lakshmana, Bhadra and 16,000 – 16,100 Junior queens[೫][note ೧] |
ಸಂತತಿ | Pradyumna, Samba, Bhanu and various other children[೭][note ೨] |
ರಾಜವಂಸೊ | Yaduvanshi-Chandravanshi |
ಪುಟ್ಟು, ಜೀವನ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆದೇವಕಿ ಬೊಕ್ಕ ವಸುದೇವೆ ಕಂಸನ ಸೆರೆಮನೆಡ್ ಉಪ್ಪುನಗ ಕೃಷ್ಣನ ಜನ್ಮ (ಪುಟ್ಟು)ಆಪುಂಡು. ದೇವಕಿನ ಎಣ್ಮನೆ ಗರ್ಭೊಡು ಕೃಷ್ಣೆ ಪುಟ್ಟುವೆರ್ ಆಂಡ ತಾಂಕಿನಕುಲು ಅಮ್ಮೆ ನಂದರಾಜ, ಅಪ್ಪೆ ಯಶೋದೆ. ಉಗ್ರಸೇನ ಮಹಾರಾಜೆ ಕೃಷ್ಣನ ಅಜ್ಜೆ. ರಾಕ್ಷಸೆ ಕಂಸೆ ಕೃಷ್ಣನ ಸೋದರ ತಮ್ಮಲೆ. ಕಂಸನ ಅವಸಾನ ಕೃಷ್ಣನ ಕೈಡ್ದ್ ಆಪುಂಡು[೧೦]
ಪುರಾಣ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಭಾಗವತೊಡು ಕೃಷ್ಣನ ಕಥೆಕುಲು ಉಂಡು
- ಕಂಸೆ ಬೊಕ್ಕ ಚಾಣೂರನ ಸಂಹಾರೊಗು ಬೋಡಾದ್ ವಿಷ್ಣು ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನ ಅವತಾರ ತಾಳುವೆರ್. ಮಥುರಾ ನಗರೊಡು ರಾಜಯಾದಿತ್ತಿನ ಉಗ್ರಸೇನನ ಮಗೆ ಕಂಸೆ ತನ್ನ ಅಮ್ಮೆರೆನ್ ಬಂಧನೊಡು ಪಾಡ್ದ್ ತಾನ್ ರಾಜಯಾಪೆ. ತನ್ನ ತಂಗಡಿ ದೇವಕಿನ ಗರ್ಭೊಡು ಪುಟ್ಟಿನ ಬಾಲೆಡ್ದ್ ಎಂಕ್ ಮೃತ್ಯು ಬರ್ಪುಂಡು ಪನ್ಪಿ ನಂಬಿಕೆಡ್ ಕಂಸೆ ದೇವಕಿ ಬೊಕ್ಕ ಆಳೆನ ಕಂಡನಿ ವಸುದೇವನ್ ಬಂಧಿನೊಡು ದೀಪೆ. ಮುಕುಲೆಗ್ ಪುಟ್ಟಿನ ಜೋಕುಲೆನ್ ಕಂಸ ನಿರ್ದಯೆಡ್ ಕೆರ್ಪೆ. ಎಣ್ಮನೆ ಬಾಲೆಯಾದ್ ಪುಟ್ಟಿನ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನ್ ಕಾನ್ಟ್ಯಡ್ ತುಂಬೊಂದು ಅಮ್ಮೆ ವಸುದೇವೆ ಗುಟ್ಟಾದ್ ರಾತ್ರೋರಾತ್ರೆ ಕಾರಾಗೃಹಡ್ದ್ ತಪ್ಪಾದ್ ಗೋಕುಲ ನಗರೊಗು ಬರ್ಪೆ. ಅಲ್ಪ ಯಶೋದೆ ಬೊಕ್ಕ ನಂದಗೋಪೆರೆ ಬಾಲೆದ ಜಾಗೊಡು ಕೃಷ್ಣನ್ ಜೆಪ್ಪಾದ್ ಆ ಬಾಲೆನ್ ತಾನ್ ದೆತ್ತೊಂದ್ ಕಾರಾಗೃಹಗ್ ಬರ್ಪೆ. ಕಂಸೆ ಯಾಪಲದಂಚನೆ ದೇವಕಿ ಪೆದ್ದಿ ಕೂಡ್ಲೆ ಬಾಲೆನ್ ಕೆರಿಯೆರೆ ಬರ್ಪೆ.ಕೆರಿಯೆರೆ ತೂಪೆ ಅಪಗ ಅಲ್ಪ ಒಂಜಿ ಪವಾಡ ನಡಪುಂಡು.ಆ ಪೊಣ್ಣು ಬಾಲೆ ನಿನನ್ ಸಂಹಾರ ಮಾಲ್ಪುನಾಯೆ ನೆಕ್ಕ್ ದುಂಬೆ ಭೂಮಿಡ್ ಪುಟ್ಟುದಾತ್ಂಡ್ ಪಂದ್ ಅಂತರ್ಧಾನವಾಪುಂಡು. ಕಂಸ ಕೈತಲ್ದ ಹಳ್ಳಿಲೆಡ್ ಪುಟ್ಟಿನ ಬಾಲೆಲೆನ್ ಕೆರಿಯೆರೆ ಮಸ್ತ್ ರಾಕ್ಷಸೆರೆನ್ ಕಡಪಾದ್ ಕೊರ್ಪೆ. ಮುಕುಲೆಗ್ ಏರೆಗ್ಲ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನ್ ಕೆರಿಯೆರೆ ಆಪುಜಿ. ಅವೆಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಕೄಷ್ಣೆ ತನ್ನ (ಖಾಸಾ) ಅಣ್ಣೆ ಬಲರಾಮನೊಟ್ಟುಗು ಮಥುರಾ ನಗರೊಗು ಬತ್ತ್ದ್ ಕಂಸೆ ಬೊಕ್ಕ ಚಾಣೂರನ್ ಮಲ್ಲಯುದ್ಧೊಡು ಸಂಹಾರ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಉಗ್ರಸೇನ ಮಹಾರಾಜನ್ ಬಂಧನೊಡ್ದು ಬುಡ್ಪಾದ್ ಆಯಗ್ ಫಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ ಮಲ್ಪುವೆರ್
- ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನ್ಗ್ ಕಿನ್ಯ ಪ್ರಾಯೊಡು ರಾಧೆ ಪನ್ಪಿ ಪ್ರಿಯತಮೆ ಇತ್ತಳ್. ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣೆ ಗೋಕುಲನ್ ಬುಡ್ದು ಮಥುರಾ ನಗರೊಗು ಪೋನಗ ರಾಧೆನ್ ಬುಡ್ದು ಪೋವೊಡಾದ್ ಬರ್ಪುಂಡು.ಆಂಡ ಭಾರತೊಡು ಅವೆಟ್ಲ ವಿಶೇಷವಾದ್ ಉತ್ತರಭಾರತೊಡು ಕೆಲವು ಕಡೆಟ್ ಇನಿಲ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನ ಒಟ್ಟುಗು ರಾಧೆಗೇ ಪೂಜೆ ಆವೊಂದುಂಡು.
ಕೃಷ್ಣನ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಪುದರುಲು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ಅಚ್ಯುತ: ದಾಲ ದೋಸೊ ಇಜ್ಜಾಂತಿನಾಯೆ
- ಅಸುರಾರಿ : ರಕ್ಕಸರೆಗ್ ವಿರೋಧ ಮಾನ್ಪುನಾಯೆ
- ವಾಸುದೇವ : ವಸುದೇವನ ಮಗೆ
- ನಂದಗೋಪಾಲ: ನಂದ ಗೋಪನ ಮಗೆ ಅಯಿನಾಯೆ
- ಕಾಲದೇವ: ಯಮನ್ ಬೀರ್ಸೆ
- ಗಿರಿಧರ: ಗೋವರ್ಧನ ಗುಡ್ಡೆನ್ ಕಿನ್ಯ ಬೆರ್ಲ್ತ್ ದೆರ್ತನಾಯೆ
- ಗೊಲ್ಲ: ಎರ್ಮೆಲೆತ ಮೇಪುತಾಯೆ
- ವೇಣುಗೋಪಾಲ : ಪೊರಲ್ ಒರಿಪುನಾಯೆ
- ಚಕ್ರಧಾರಿ: ಚಕ್ರಾಯುಧ ಇಪ್ಪುನಾಯೆ
- ದ್ವಾರಕಾಧೀಶ/ದ್ವಾರಕಾನಾಥ: ದ್ವಾರಕಾತ ಮಲ್ಲ ಧನಿ
- ಜಗನ್ನಾಥ: ಲೊಕೊಗ್
- ಪತಿತ ಪಾವನ:
- ಪರಬ್ರಹ್ಮ: ಬ್ರಹ್ಮನ ತಂದೆ (ವಿಷ್ಣು)
- ಪಾರ್ಥ ಸಾರಥಿ: ಅರ್ಜುನನ ಸಾರಥಿ
- ಮಧುಸೂದನ: ಮಧು ಪನ್ಪಿ ರಕ್ಕಸನ್ ಕೆರ್ನಾಯೆ
- ಮಾಧವ: ಮಾ =ಲಕ್ಷ್ಮಿ -ಧವ =ಧನಿ
- ಯೋಗೇಶ್ವರ: ಯೋಗಿಲೆಗ್ ಸ್ವಾಮಿ
- ಶ್ಯಾಮಸುಂದರ: ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣೊದಾಯೆ
- ಹೃಷೀಕೇಶ: ಹೃಷಿಕಗಳನ್ನು(ಇಂದ್ರಿಯ) ಹಿಡಿದಿಟ್ಟವನು
- ಪುರುಷೋತ್ತಮ : ಪುರುಷರೆಟ್ ಮಸ್ತ್ ಎಡ್ಡೆಂತಿನಾಯೆ
- ನವನೀತ : ಅಪಗತ ಕೊಜಪ್ಪು ತಿಂದಿನಾಯೆ
- ಸುದರ್ಶನ : ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರ ಇಪ್ಪುನಾಯೆ
- ಮುರಳಿ : ಪುರಲ್
- ಮುರಾರಿ :
- ಘನಶ್ಯಾಮ:ಕೃಷ್ಣ ಮೈಬಣ್ಣ ಮೋಡತ ಲೆಕೊ ಕಪ್ಪು
- ದಾಮೋದರ:
- ಪಾಂಡುರಂಗ:
- ಕೇಶವ:
- ವಿಠಲ:
- ಶ್ರೀರಂಗನಾಥ:
ಉಲ್ಲೇಕೊಲು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ↑ Bryant 2007, p. 114.
- ↑ ಉಲ್ಲೇಕೊ ದೋಸೊ: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedKK
- ↑ Raychaudhuri 1972, p. 124
- ↑ ಉಲ್ಲೇಕೊ ದೋಸೊ: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedeck380
- ↑ ೫.೦ ೫.೧ John Stratton Hawley, Donna Marie Wulff (1982). The Divine Consort: Rādhā and the Goddesses of India. Motilal Banarsidass Publisher. p. 12. ISBN 978-0-89581-102-8.
- ↑ Bryant 2007, p. 443.
- ↑ Naravane, Vishwanath S. (1987). A Companion to Indian Mythology: Hindu, Buddhist & Jaina (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Thinker's Library, Technical Publishing House.
- ↑ Sinha, Purnendu Narayana (1950). A Study of the Bhagavata Purana: Or, Esoteric Hinduism (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Library of Alexandria. ISBN 978-1-4655-2506-2.
- ↑ https://www.biographyonline.net/spiritual/sri-krishna.html
- ↑ https://www.learnreligions.com/who-is-krishna-1770452
ಉಲ್ಲೇಕೊ ದೋಸೊ: <ref>
tags exist for a group named "note", but no corresponding <references group="note"/>
tag was found