ಜಾಯಿಕಾಯಿ
ಜಾಯಿಕಾಯಿ (Myristica malabarica[dead link]) ಉಂದು ಒಂಜಿ ಜಾತಿದ ಮರ. ಈ ಮರ ಯಾಪಗ್ಲಾ ಪಚ್ಚ ರಂಗ್ ಡ್ ಉಪ್ಪುಂಡು. ಈ ಮರೊಟ್ ಮಸ್ತ್ ಇರೆ ಇಪ್ಪುಂಡು. ೨೦ಸೆಂ.ಮೀ. ಬುಲೆವುನ ಈ ಮರೊನು ಮಿರಿಸ್ಟಿಕ್ ಫ್ರಾಗ್ರನ್ಸ್ ಪಂದ್ ಲಾ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್. ಈ ಮರೊಟ್ಟು ಸಪ್ಪರ್‍ಜಲ್ಲಿದ ಅಕಾರೊಡು ಪಚ್ಚೆದ ಕಾಯಿ ಅಪುಮಡು. ಉಂದು ಬುಲೆವನಗ ಅ ಕಾಯಿ ಪುಡಾದ್‍ ಉಲಾಯಿದ ಜಾಯಿಕಾಯಿ ತೋಜುಂಡು. ಆಪಗ ಉಂದೆನ್‍ ಮರೊಡ್ದು ಕೊಯ್ದ್ ಬಾಗ ಮಲ್ತ್ಂಡ ಜಾಯಿ ತಿಕ್ಕುಂಡು. ಜಾಯಿಕಾಯಿ ಪತ್ತ್‍ದ್‍ ಪತ್ರೆ ತಿಕ್ಕುಂಡು ಬೇತೆ ಬೇತೆ ನುಂಗಾದ್‍ ಬಳಕೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಮಾರಾಟಲಾ ಮಲ್ಪುವೆರ್ ಉಂದೆಟ್ ಮರ್ದ್ ದ ಗುಣೊಲಾ ಉಂಡು. ಉಂದೆಕ್ ಜಾಪತ್ರೆ ಪಂದ್ ಲಾ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್. ಉಂದೊಂಜಿ ಸಾಂಬಾರೊದ ಬುಲೆ. ಈ ಮರೊಟ್ ಬೀಜ ಬೊಕ ಪತ್ರೆ ಪನ್ಪಿನ ಜೋಡು ಸಾಂಬಾರ್ ದ ವಸ್ತುಲಾ ತಿಕ್ಕುಂಡು. ಜಾಯಿಕಾಯಿ ಮರೊಟ್ ಪೊಣ್ಣು ಪೂ ಬೊಕ ಆಣ್ ಪೂ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಗಿಡೊಟ್ ಅರಳುಂಡು.
ಉಪಯೋಗ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಮಸಾಲೆ ಪೊಡಿ ಮಲ್ಪುನಗ ಜಾಯಿಕಾಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಪತ್ರೆ ಬಳಕೆ ಆಪುಂಡು, ಬಿರಿಯಾರಿ ಮಲ್ಪುನಗ ಐತ ಮಸಾಲೆಗ್‍ ಉಂದು ಬೋಡು. ಪತ್ರೆನ್‍ ದಾಲ್ಚೀನಿ ಕೆತ್ರೆ, ಲವಂಗ ಉಂದೆನ್‍ ಮಾತಾ ಮಾಸ ಕಜಿಪು ಮಲ್ಪುನಗ ಬಳಕೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಜೋಕುಲೆಗ್‍ ಸೀತ ಉಪ್ಪುನಗ ಉಂದೆನ್‍ ಆರೆತ್‍ದ್‍ ತಿಗತನೈಯಿದೊಟ್ಟುಗು ಕೊರ್ಪೆರ್. ಆಂಡ ಜೋಕುಲೆಗ್‍ ಹೆಚ್ಚ ಕೊರಿಯೆರೆ ಇಜ್ಜಿ, ನೆಟ್ಟ್‍ ಒಂತೆ ಆಮಲ್‍ದ ಆಂಶ ಉಂಡು. ಜಾಯಿಕಾಯಿ ಲತ್ತ್‍ ಉಪ್ಪುನಗ ಐತ ಜೋಲಿನ್‍ ತುಂಡು ಮಲ್ತ್‍ದ್‍ ಉಪ್ಪುಡ್‍ ಪಾಡುವೆರ್, ನೆತ್ತ ಚೋಲಿ ಪುಳಿ ಉಪ್ಪುನೆಡ್ದ್‍ ಉಪ್ಪಡ್‍ಗ್‍ ಬಾರಿ ಎಡ್ಡೆ ಆಪುಂಡು.