ನುರ್ಗೆ ಮರ

ನುರ್ಗೆ ಮರ ಒಂಜಿ ಮರ್ದ್‌ದ ಗುಣ ಉಪ್ಪುನ ಮರ. ನುರ್ಗೆ ಮರತ ತಪ್ಪುನು ಉಪ್ಪುಕರಿ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಬೊಕ್ಕಾ ನೆಟ್ಟ್ ಆಪಿನ ನುರ್ಗೆಕಾಯಿ ಕಜಿಪುಗು ಬಾರೀ ಎಡ್ದೆ. ಉಂದು ತೂವೆರೆ ಉದ್ದ ಇತ್ತ್‌ದ್ ಕೊಲು ಲೆಕ್ಕಾ ತೋಜುಂಡು.

ನುರ್ಗೆ ಮರ

ಉಪಯೋಗ

ನುರ್ಗೆಡ್ ದಕ್ಕುನಂಚಿನವು ದಾಲಾ ಇಜ್ಜಿ. ನುರ್ಗೆದ ಕಾಯಿ ಮಾತ್ರನೇ ಅತ್ತ್ ನೆತ್ತ ಇರೆ, ಪೂ, ಬೇರ್, ಮರತ್ತ ಕೆತ್ತೆ, ಮಾಯಣ ಮಾತಲಾ ಉಪಯೋಗ ಉಂಡು. ನುರ್ಗೆಡ್ ವಿಟಮಿನ್ ಏ, ಬೊಕ್ಕಾ ಸಿ, ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯ್ಂ, ಕಬ್ಬಿಣಾದ ಅಂಶ ಇತ್ತ್‌ದ್ ಉಂದು ಕೈಕಾರ್ಗ್ ಗಂಟ್‌ಗ್ ಎಡ್ಡೆ ಆಪುಂಡು. ನುರ್ಗೆನ್ ಉಪಯೊಗ ಮಲ್ತ್ಂಡ ಚರ್ಮ ಸೊಂಕು ನಿವಾರಣೆ ಆಪುಂಡು. ನುರ್ಗೆದ ಇರೆಟ್ಟ್ ಪ್ರೊಟೀನ್, ಕೊಬ್ಬು, ಖನಿಜ, ಸುಣ್ಣ, ಫಾಸ್ಫರಸ್, `ಬಿ' ಅನ್ನಾಂಗಲುಲ್ಲ. ನಾರ್‌ದಂಸ ಜಾಸ್ತಿ.,

ನುರ್ಗೆದ ಕಜಿಪು

ನುರ್ಗೆ/ತೇವು/ ಆಂಬಡೆ ಪಾಡ್ದ್‍ ಕೊದ್ದೆಲ್‍, ನುರ್ಗೆ/ತೊಗರಿಬೇಳೆ/ ಬಿಂಬುಳಿ ಪಾಡ್ದ್‍ ಸಾಂಬಾರ್‍ - ಇಂಚ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ರೀತಿಡ್‍ ನುರ್ಗೆನ್‍ ಕಜಿಪು ಮಲ್ಪೆರೆ ಆಪುಂಡು. ನುರ್ಗೆ ಕಜಿಪು ಮಲ್ಪುನಗ ಹೆಚ್ಚ ಲತ್ತ ಇಜ್ಜಾಂಡ ಹೆಚ್ಚ ಬುಲೆದ್‍ ನುರ್ಗೆನ್‍ ಮಲ್ಪೆರೆ ಬಲ್ಲಿ. ನುರ್ಗೆ ತುಂಡು ಮಲ್ಪುನಗ ಐತ ಮಿತ್ತ್ ಉಪ್ಪು ಪಚ್ಚೆ ಬಣ್ಣದ ನಾರ್‍ಲೆನ್‍ ದೆತ್ತ್‌ದ್ ಕಜಿಪು ಮಲ್ಪೊಡು. ನುರ್ಗೆದ ಸಪ್ಪುನು, ಬಟಾಟೆ/ ಪೆಲ್ತರಿ/ ಉಂದೆಟ್ಟ್ ಒವ್ವಾಂಡಲಾ ಬೆರಕೆ ಮಲ್ತ್‌ದ್ ಮುಂಚಿ, ನೀರುಳ್ಳಿ, ಉಪ್ಪು, ತಾರಾಯಿ, ಬೊಳ್ಳೊಳ್ಳಿದ ಒಗ್ಗರ್ಣೆ ಪಾಡ್ದ್ ಕಜಿಪು ಮಲ್ಪುವೆರ್.

ಮರ್ದ್

ನುರ್ಗೆ

• ಶೀತ, ತೆಮ್ಮ, ಕುಷ್ಠ, ಕ್ಷಯ, ಶೂಲ ಸೀಕ್‌ಲೆನ್ ಸುಮಾರ್ ಮಲ್ಪರೆ ಉಂದು ಮರ್ದಾಪುಂಡು.
• ನುರ್ಗೆ ಬಡವುನು ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಮಲ್ಪುಂಡು.
• ಸಂಧಿವಾತ,ತಿಗಲೆ ಬೇನೆಗ್ ಉಂದೆಟ್ಟ್ ಮರ್ದ್ ಉಂಡು.
• ಮಂದ ಬುದ್ಧಿ,ಗಂಡಮಾಲೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗ್ ನುರ್ಗೆದ ಬಿತ್ತ್ ಬಾರೀ ಎಡ್ಡೆ.
• ನುರ್ಗೆದ ಬಿತ್ತ್‌ದ ಎನ್ಣೆ ಎನ್ನೆ ಗಡಿಯಾರೊದ ಉಲಾಯಿದ ಚಕಚ್ರೊಲೆನ ಸಂದ್ ಕೀಲ್‌ಗ್ ಈ ಎನ್ಣನ್ ಪಾಡೆದದೆರ್‌ಗೆ. ಜ್ವರ,ಬಂಜಿದ ಪುರಿ ,ಕಪ ಪೋವೆರೆ ನೆತ್ತ ಬಿತ್ತ್‌ದ ಮರ್ದ್ ಬನಾರಿ ಎಡ್ಡೆ.
• ಪೂ ಬೊಕ್ಕ ಬೀಜೊದ ಎಣ್ಣೆ ಗೆತ್ತ್ಂಡ ಅವು ಸಂಧ್‌ಇವಾತೊಗು ರಾಮಬಾಣ ಮರ್ದ್.
• ನುರ್ಗೆದ ಇರೆಟ್ಟ್ ಪ್ರೊಟೀನ್, ಕೊಬ್ಬು, ಖನಿಜ, ಸುಣ್ಣ, ಫಾಸ್ಫರಸ್, `ಬಿ' ಅನ್ನಾಂಗಲುಲ್ಲ.
• ನಾರ್‌ದಂಸ ಜಾಸ್ತಿ ಇಪ್ಪುನೈಡ್ದಾತ್ರ ಪಿದಾಯಿ ಪೋವಂದಿಪ್ಪುನವು,ಬಂಜಿದ ಕ್ರಿಮಿ,ನರೊತ್ತ ಶಕ್ತಿ ಕಮ್ಮಿಯಾಪುನು,ನಿತ್ರಾನ ಉಂದು ಪೂರಾ ಕಡಿಮೆಯಾಪುಂಡು.
• ನೆತ್ತ ತಪ್ಪು ತಿಂದ್ಂಡ ರಾತ್ರೆಡ್ ಕಣ್ಣ್ ತೋಜಂದಿನ ರೋಗ ಸುಮರಾಪುಂಡು.
• ಉಪ್ಪು, ನಿಂಬೆಪುಲಿತ್ತ ರಸ, ಎಡೆಎ ಮೂಂಚಿದಪೊಡಿತ್ತೊಟ್ಟುಗು ಬೆಯಿಪಾದ್ ತಿಂದ್ಂಡ ಉಬ್ಬೆಸೊಗು ಮರ್ದಾಪುಂಡು.
• ಟೀಬಿ ಕಾಯಿಲೆಲ ಗುಣ ಆಪುಂಡು.ಪಜ್ಜಿ ಇರೆತ್ತೊಟ್ಟುಗು ಎಡ್ಡೆಮುಂಚಿದ ಪೊಡಿಟ್ಟಪ್ಪ ಬೆಯಿಪ್ಪಾದ್ ತಿಂದ್ಂಡ ಉಬ್ಬೆಸೊಗು ಬಾರೀ ಮರ್ದ್.ಟೀಬಿಗ್‌ಲ ಉಂದು ಮರ್ದ್.
• ಪಜ್ಜಿ ಇರೆತ್ತ ರೆಸೊನು ಪೆರ್‌ಡಪ್ಪ ದೆತ್ತೊಂಡ ಜೋಕ್ಲೆಗ್,ಪೆದ್ಮೆದಿಯರ್ಲೆಗ್ ಬಾರೀ ಎಡ್ಡೆ.
• ಎಕ್ಕಬೊಕ್ಕ ನುಗೆದ ಇರೆನ್ ಅರೆತ್ತ್‌ದ್ ಮೂಲವ್ಯಾಧಿದ ಮೋನೆಗ್ ಪೂಜಿಂಡ ಕಿರುಂಬುನು ಉಂತುಂಡು.
• ಬೇನೆ ಕಮ್ಮಿಯಾಪುಂಡು.ಇರೆತ್ತ ರೆಸೊಟ್ಟು ಎಳ್ಮೆದೆಣ್ಣೆದ ಒಟ್ಟುಗು ಎನ್ನೆ ದೆತ್ತ್ಂಡ ಐನ್ ಮೂಂಕುಗು ಒಯಿಪೊಡು ಶೀತೊಗು ಒಂಜನೆ ಮರ್ದ್.
• ಗಾಯೊಗುಲ ಆಪುಂಡು,ತಾರೆದೆನ್ಣೆಡ್ ಎನ್ನೆ ದೆತ್ತ್ಮಡ ತರೆಕೂಜಲ್ ಬುಲೆವರೆ ಬಾರೀ ಪ್ರಯೋಜನ ಆಪುಂಡು.
• ನುರ್ಗೆ ಬೊಕ್ಕ ದೇವದಾರು ಮರತ್ತ ಕೆತ್ತೆನ್ ಅಲೆಟ್ಟ್ ಅರೆತ್ತ್‌ದ್ ಮುಟ್ಟಾಂಡ ಗಂಡಮಾಲೆ ರೋಗ ಎಂಚಿತ್ತ್ಂಡಲ ಸುಮರಾಪುಂಡು.
• ವಾಯುವಿಡಂಗ ಬೊಕ್ಕ ನುರ್ಗೆದ ಪಜ್ಜಿ ಕೆತ್ತೆಡ್ದ್ ಮಲ್ತಿನ ಕಷಾಯಗ್ ತೊಡ್ಡೆದ ನೈ ಬಿರಾದ್ ಪರ್‍ಂಡ ಬಂಜಿದ ಪುರಿ ಪೋಪುಂಡು.
• ನಾಯಿ ತುಚ್ಚಿಂಡ ನುರ್ಗೆದ ಇರೆಟ್ಟಪ್ಪ ಮಂಜೊಲು, ಬೊಲ್ಲಿಲ್ಲಿ ಅರೆತ್ತ್ ಮುಟ್ಟಾಂಡ ಗಾಯ ಸುಮರಾಪುಂಡು.
• ಉಚ್ಚು ತುಚ್ಚಿನ ವಿಷೊಕ್ಕುಲ ಉಂದೆಡ್ದ್ ಮರ್ದ್ ಮಲ್ಪುಬೆರ್‍. ನುರ್ಗೆದ ತೆಗ್‌ಲ್ ಇರೆನ್ ಅರಿತ್‌ತ ಅರ್ಕಂಜಿನೀರ್‌ಡ್ ಕೊದಿಪಾದ್ ಐಟ್ಟ್ ಮಲ್ಲ ಗಾಯ ದೆಕ್ಕರೆ ಆಪುಂಡು.ಕ್ರಿಮಿಕ್ಕುಲು ಪೋಪ.

ಬುಳೆ ಎಂಚ

ನುರ್ಗೆದ ದೈ ಮಲ್ಪೆರೆ ಬಾರಿ ಸುಲಭ. ರಡ್ಡ್ ಮೂಜಿ ಪೂಟುದಾದ್‍ ಒಂತೆ ತೋರದ ಗೆಲ್ಲನ್‍ ತುಂಡು ಮಲ್ತ್‍ದ್‍ ನೆಡ್ಂಡ ದೈ ಆಪುಂಡು. ಬುಲೆದಿ ನುರ್ಗೆದ ಬೀಜೊನು ದೆತ್ತ್ ದ್ ನುಂಗಾದ್ ದೀಪೆರ್‍. ಐಯಿಡ್ದ್ ಲಾ ದೈ ಮಲ್ಪೆರೆ ಆಪುಂಡು. ಹೆಚ್ಚ್ ತಾಂಕೊಡು ಪಂಡ್ದ್‍ ಇಜ್ಜಿ. ಆರೆಗಾಲೊಗು ನೀರ್‍ ಪಾಡ್ಂಡ ಯಾವು. ಹೆಚ್ಚ ಮಿತ್ತ್‍ ಪೋಂಡ ಕೊಯ್ಯೊರೆ ಬಂಗ ಐಕಾದ್‍ ಗೆಲ್ಲ್ ಕಡ್ತೊಂದೆ ಉಪ್ಪೊಡಾಪುಂಡು. ಏತ್‍ ಗೆಲ್ಲ್ ಕಡ್ತ್ಂಡಲಾ ಪಿರ ಆಂಚೆನೆ ತೆಗುಲುಂಡು.

ಗಾದೆ

ಪತ್ತಿನವು ನುರ್ಗೆದ ಗೆಲ್ಲಾಂಡ್‍ ಉಂತಿನವು ಆಂಬಡೆದ ಗೆಲ್ಲಾಂಡ್‍ (ಈ ರಡ್ಡ್ ಮರತ್ತ ಗೆಲ್ಲ್ ಲೆಡ್‍ ಉಂತುದು ನುರ್ಗೆ ಇಜ್ಜಾಂಡ ಆಂಬಡೆ ಕೊಯ್ಯೆರೆ ಆಪುಜಿ. ದಾಯೆ ಪಂಡ ನೆತ್ತ ಗೆಲ್ಲುಲು ಗಟ್ಟಿ ಇಜ್ಜಿ. ಗೆಲ್ಲ್ ದ ಮಿತ್ತ್ ಉಂತುಂಡ ಗೆಲ್ಲ್‍ ಪಗ್ಗಿದ್‍ ತಿರ್ತ್ ಬೂರುವೆರ್. ಆಂಚಾದ್‍ ಉಂದೆನ್‍ ದೋಂಟಿಡೇ ಕೊಯ್ಯೊಡು.