ಪೆಲಕಾಯಿ
ಪೆಲಕಾಯಿ ಪೆಲತ್ತ ಮರಟ್ಟ್ ಅಪುನ ಕಾಯಿ, ಪೆಲಕಾಯಿ ಪಂದ್ ತುಳುಟ್ ಪನ್ಪೆರ್ ಉಂದೆನ್ ಕನ್ನಡೊಡು ಹಲಸಿನಹಣ್ಣು ಪನ್ಪೆರ್. ಉಂದೆನ್ ವೈಜ್ಞಾನಿಕೊ ಪುದರ್ Artocarpus heteropylus ಪಂದ್[೬][೭] ಇಂಗ್ಲಿಷ್ಡ್‍ Jackfruit ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್
| ಪೆಲಕಾಯಿ | |
|---|---|
| |
Scientific classification 
| |
| Missing taxonomy template (fix): | Artocarpus |
| Species: | Template:Taxonomy/ArtocarpusA. heterophyllus
|
| Binomial name | |
| Template:Taxonomy/ArtocarpusArtocarpus heterophyllus | |
| Synonyms[೩][೪][೫] | |
ಪೆಲತ್ತ ಮರತ್ತ ಲಕ್ಷಣೊ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆನೆತ್ತ ಇರೆಪಚ್ಚೆ ಆದ್ ಉಪ್ಪುಂಡು,ಪೂ ಮಜೊಂಲ್ ಆದ್ ಉಂಡು, ಕಾಯಿಲ ಪಚ್ಚೆ ಆದ್ ಉಂಡು ಪರ್‌ಂದದ್ ಪಿದಯಿ ಮೆಯ್ ಪಚ್ಚೆ ಬಣ್ಣೊಡೂ ಉಪ್ಪುಂಡು. ಪರ್ಂದ್ ಅನಗ ಎಡ್ಡೆ ಕಮ್ಮೆನ ಬರ್ಪುಂಡು. ಆಂಡಾ ಉಲಾಯಿದ ಪಚ್ಚಿಲ್ ಹೆಚ್ಚಾದ್ ಮಂಜೋಲ್‍ಡ್ ಉಪ್ಪುಂಡು. ಮುಡಿ ಬೂರುನಗ ಅಯಿಕ್ ಕಲ್ಲಿಗೆ ಪನ್ಪೆರ್. ಬಲತಿನ ಕಾಯಿಗ್ ಗುಜ್ಜೆ ಪನ್ಪೆರ್. ಪೆಲಕಾಯಿ[೮] ಪಂಡ ಪರ್‌ಂದೆರಾಯಿನ ಬೊಳೆಕ್ಕರ್ ಕಾಯಿ. ಪಚ್ಚಿರ್ ಇಜ್ಜಿಂದಿನ ಪೆಲಕಾಯಿನ್ ಪೊಲ್ಲಟ್ ಪೆಲಕಾಯಿ ಪನ್ಪೆರ್.
ಪೆಲಕಾಯಿದ ವಿದೊಕುಲು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಪೆಲಕಾಯಿಡ್ ಪನ್ಪಿನ ರಡ್ಡ್ ಬಗೆ ಉಂಡು. ಬರ್ಕೆ, ತುಲುವೆ ಪಂದ್ ರಡ್ಡ್ ವಿದೊ ಆಂಡಲಾ ತುಳುವಡ್ ಅಂಚನೆ ಬರ್ಕಡ್‍ಲಾ ಮಸ್ತ್ ಬಗೆ ಉಂಡು. ಎಲ್ಯೆಲ್ಯ ಉಪ್ಪುನ ಪೆಲಕಾಯಿಗ್ ಮುಂಡೆ ಪೆಲಕಾಯಿ ಪನ್ಪೆರ್. ಪೆಲಕಾಯಿಗ್ ಆಯಾಯ ಊರುಡು ಒಂಜೊಂಜಿ ಪುದರ್ ಉಂಡು.
- ಬರ್ಕೆ ಪೆಲಕಾಯಿ ಪಂಡ ಪಚ್ಚಿಲ್ ಗಟ್ಟಿ ಉಪ್ಪುಂಡು. ತಿನ್ನಗ ಅಗ್ಯೊಡಾಪುಂಡು.
- ತುಲುವೆ ಪೆಲಕಾಯಿ ಮೆತ್ತೆನೊ ಉಪ್ಪುಂಡು. ಅಗಿಯಂದೆ ಬುಲ್ಂಕ ನಿಂಗೊಲಿ.
ಪೆಲಕಾಯಿ ತೆನಸ್‍ಲು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ಪೆಲಕಾಯಿಡ್ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಬಗೆತ್ತ ಅಡ್ಯೆ, ಗಟ್ಟಿ, ದೋಸೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್
- ಪೆಲಕಾಯಿಡ್ ಮಡಿತ್ ದೀಪುನ ಅಡ್ಯೆ, ಆಯಿನ್ ಗಟ್ಟಿ ಪಂದ್‍ಲ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್
- ದೋಸೆ, ಎಣ್ಣೆಡ್ ಗೋಳಿಬಜೆತ ಲೆಕ ಮಲ್ಪುವೆರ್ ಆಯಿನ್ ಬುಳುಕಂ, ಇಜ್ಜಾಂಡ ಗಾರಿಗೆ ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್
- ಪೆಲಕಾಯಿದ ಹಪ್ಪಳ, ಬೊಲಕ್ಕರ್ ಪೆಲಕಾಯಿನ್ ಸೀಲ್ ಮಲ್ತ್ದ್ ಎಣ್ಣೆಡ್ ಕೈತ್‍ದ್ ಸೋಂಟೆ(ಚಿಪ್ಸ್) ಮಲ್ಪುವೆರ್
- ಪರ್ಂದ್ ಪೆಲಕಾಯಿಡ್ದ್ ಪಾಯಸಲಾ ಮಲ್ಪುವೆರ್
ಕಾಯಿ ಪೆಲಕಾಯಿ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
ಕಾಯಿ ಪೆಲಕಾಯಿನ್ ಗುಜ್ಜೆ ಪನ್ಪೆರ್. ಗುಜ್ಜೆದ ಪಚ್ಚಿಲ್‍ನ್ ಅಜತ್ತ್‌ದ್ ಉಪ್ಪುಡ್ ಪಾಡ್ಂಡ ಅಯ್ಕ್ ಉಪ್ಪಡ್ ಪಚ್ಚಿಲ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಕಾಯಿಮುಂಚಿ ನುರ್ತುದು ಗಂಜಿ ಉನಿಯೆರೆ ಎಡ್ಡೆ ಆಪುಂಡು. ಲತ್ತ್ ಗುಜ್ಜೆನ್‍ ಸನ್ನ ಕೊಚ್ಚಿದ್ ಕಡ್ಲೆ ಬೆರಕಾದ್‍ ಮಸಾಲೆ ಗುದ್ದುದು ಪಾಡ್ಂಡ ಎಡ್ಡೆ ಕಜಿಪು ಆಪುಂಡು. ಲತ್ತ್ ಗುಜ್ಜೆ ಕಾಯಿ ಗುಜ್ಜೆದ ಬಜ್ಜಿ, ಕಾಯಿ ಪೆಲಕಾಯಿದ(ಒಂತೆ ಬೊಲಕರ್ ಉಪ್ಪೊಡು) ಪಚ್ಚಿಲ್ ಉದ್ದುದ್ದೊ ಸಪುರೊ ತುಂಡು ಮಲ್ತ್ ಎಣ್ಣೆಡ್ ಕೈತ್ಂಡ ಪೆಲಕಾಯಿದ ಚಿಪ್ಸ್ ಅಪುಂಡು. ಪಂರ್ದ್ ಆಪಿನೆಡ್ಡ್‍ ದುಂಬು ಒಂತೆ ಗಟ್ಟಿ ಉಪ್ಪುನಗನೆ ತುಂಡು ಮಲ್ತ್ದ್ ಕಜಿಪು ಮಲ್ಪುವೆರ್. ರೆಚ್ಚೆಡ್ದ್ ಬತ್ತಿನ ಗೂಂಜಿ ಮುಟ್ಟಲಾ ಪೆಲಕಾಯಿಡ್ ಅಡಕ್ಕುನಂಚಿನ ಒವುಲಾ ಇಜ್ಜಿ. ಪೆಲಕಾಯಿದ ಗೂಂಜಿನ್‌ಲಾ ಪೆಜಕಾಯಿ- ಉಪ್ಪುದೊಟ್ಟುಗು ಪಾಡ್ದ್ ಮರಿಯಾಲೊಗು ಉಪಯೋ ಗ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ತುಳುನಾಡ್‌ಡ್ ಕಡ್ಲೆ- ಗುಜ್ಜೆ ಪಾಡ್ದ್ ಮಲ್ದಿನ ಕಜಿಪು ಬಾರೀ ಪುಗರ್ತೆದ. ತೆಕ್ಕಿ, ಬಾರೆದಿರೆಟ್ ಮಲ್ದಿನ ಗಟ್ಟಿ, ತೊಂದುರಡ್ಡೆ, ದೋಸೆ, ಇಡ್ಲಿ, ಮುಳ್ಕ, ಪಪ್ಪಡ್, ಗುಜ್ಜೆ ಕಜಿಪು, ಉಪ್ಪಡ್ ಪಚ್ಚಿರ್, ಬೋಲೆದ ಸಾಂತನಿ, ಬೋಲೆ- ತೌತೆ ಕೊದ್ದೆಲ್, ಬೋಲೆ- ತಜಂಕ್ ತಂಬುಳಿ. ಇಂಚ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ನಮೂನಿದ ಕಜಿಪು ಪೆಲಕಾಯಿ ಗಳಸೊಂದು ಆಪುಂಡು. ಇಂಚಿಪೊ 'ಡಮ್ಮಿ ಮೀಟ್' ನಾನ್‌ವೆಜ್ ಇನ್ ವೆಜ್ ಪಂಡ್‌ದ್ ಒಂಜಿ ಪುದರ್‌ದ ಐಟಂ ಉತ್ತರ ಭಾರತೊ ಬೊಕ್ಕ ಪಿದಯಿ ದೇಶೊಡು ರೈಸೊಂದುಂಡು. ಉಂದು ಗುಜ್ಜೆದ ಅಟ್ಟನೆಡ್ ಮಾಸೊದ ರುಚಿ ತೋಜಪಾವುನ ತೆನಸ್.
ಪರ್ಂದ್ ಪೆಲಕಾಯಿ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಪೆಲಕಾಯಿದ ಇರೆಟ್ ಗುಂಡ, ಚಿಲುಮೆದಡ್ಯೆ ಮಲ್ವುವೆರ್, ದೋಸೆ, ಪೆಲಕಾಯಿದ ಗಟ್ಟಿ,(ಗಟ್ಟಿ ಮಲ್ಪುನ ವಿದ- ಊರ್ಪೆಲರಿ ನೀರ್‍ಡ್ ನೆನಪಾಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಅವೆನ್ ಪೆಲಕಾಯಿದ ಸೋಳೆದ ತುಂಡುದೊಟ್ಟುಗು, ಬೆಲ್ಲ,ಉಪ್ಪು ಪಾಡ್ದ್ ರವೆತ್ತ ಲೆಕ್ಕ ಕಡೆವೊಡು. ಕಡೆಯಿ ಗಟ್ಟಿ ಮಂದೊಗು ಗೋಂಟು ತಾರಾಯಿದ ತುಂಡು, ಕಡ್ಲೆ ಬೇಳೆ, ಏಲಕ್ಕಿ ಪೊಡಿ ಬಿರಾದ್‍ ತೆಕ್ಕಿದ ಇರೆ, ಬಾದಾಮ್‍ದ ಇರೆಟ್ಟ್ ಗಟ್ಟಿ ಪತ್ತಾದ್‍ ತೊಂದುರುಡು ಸರಿ ಬೆಯ್ಪಾಂಡ ತಿನ್ಯರೆ ಪೆಲಕಾಯಿ ಗಟ್ಟಿ ಪೆಲಕಾಯಿ ಅಪುಂಡು) ದೋಸೆ,ಮುಲ್ಕ,ಇಡ್ಲಿ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಪರ್ಂದ್ ಪೆಲಕಾಯಿದ ಪಾಯ್ಸೊ ಮಲ್ಪುವೆರ್. (ಪಾಯ್ಸೊ ಮಲ್ಪುನ ವಿದಾನೊ : ಪೆಲಕಾಯಿನ್ ಸನ್ನೊ ಕೊಚ್ಚಿದ್ ಬೆಯಿಪಾವುನೆ. ಬೆಯಿನಗ ತಾರಾಯಿ ಬುಕ್ಕೊ ಅರಿನ್ ಕಡೆದ್ ಕೂಟುನೆ. ಚೀಪೆ ಕಮ್ಮಿಯಾಂಡ ಒಂತೆ ಬೆಲ್ಲೊ ಪಾಡುನೆ)
ಪೆಲತರಿ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಪಚ್ಚಿಲ್ದ ಉಲಯಿಡುಪ್ಪುನ ಬಿತ್ತ್. ಅಯಿನ್ ಪೆಲತರಿ(ಪೆಲತ+ಅರಿ) ಪನ್ಪೆರ್. ಕುಡ್ಲಡ್ ಬೋಲೆ (ಪೆಲತರಿ) ಪನ್ಪೆರ್. ಬೋಲೆದ ಕಜಿಪು ಮಾಲ್ಪುವೆರ್. ಪೆಲಕಾಯಿದ ಬಿತ್ತ್‌ನ್(ಬೋಲೆನ್) ಉಪ್ಪು ಪಾಡ್ದ್ ಬೆಯ್ಪಾದ್ ತಿನ್ಪೆರ್. ಅತ್ತಂದೆ ಉಂದೆನ್ ಬೆಯ್ಪಾದ್ ದೊಂಬುಡು ನುಂಗಾದ್ ಸಾಂತನಿ/ಸುಂಟಾಯಿ ಮಲ್ತ್ದ್ ಡಬ್ಬೆಡ್ ಪಾಡ್ದ್ ದೀದ್ ಮರಿಯಲೊಗು ತಿನ್ಪುನ ಕ್ರಮ ಪಿರಾಕ್‍ದ ಕಾಲೊಡು ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಪೆಲಕಾಯಿದ ರಚ್ಚೆನ್ ಉಪ್ಪು ನೀರುಡ್ ಪಾಡ್ದ್ ಚಟ್ನಿ ಮಲ್ತ್ದ್ ಇಜಿಂಡ ಅಂಚೆನೆ ಪೊಜಂಕುದು ಮುಂಚಿ ನುರ್ತುದು ವನಸ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಕೆಲವೆರು ಪೆಲಕಾಯಿದ ಕನ್ನಿದ ಉಪ್ಪಡುಲಾ ಮಲ್ಪುವೆರು. ಪೆಲಕಾಯಿದ ಕನ್ನಿ ಪಂಡ ಕನ್ನಿಪಚ್ಚಿಲ್(ಕಿನ್ಯ+ಪಚ್ಚಿಲ್) ಆದಿಪ್ಪೊಡು.
ಪೆಲಕಾಯಿಡುಪ್ಪುನ ಪೋಷಕಾಂಶ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಪೆಲಕಾಯಿಡ್ ಸಕ್ಕರೆದ ಅಂಶೊ, ಅನ್ನಾಂಗ, ಸಾರಜನಕ, ಪಿಷ್ಟ, ಖನಿಜಾಂಶ ಉಂಡು. ಉಂದು ಪಿತ್ತನಾಶಕ, ಬಲವರ್ಧಕ ಆದುಂಡು. ನೆಟ್ಟ್ ಉಪ್ಪುನ 'ಸಿ' ಸತ್ವ ವೈರಲ್- ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ ಸೋಂಕುಡ್ದು ರಕ್ಷಣೆ ಮಲ್ಪುಂಡು. ನರಮಾನಿಲೆಗ್ ಒವ್ವೇ ಕುತ್ತೊ(ಸೀಕ್) ಬರಂದಿಲೆಕ ತೂಪಿನ ಸಗ್ತಿಲಾ ಪೆಲಕಾಯಿಗ್ ಉಂಡು. ಕ್ಯಾನ್ಸರ್‌ಗ್ ಎದುರುಲಾ ಕೆಲಸ ಮಲ್ಪುನ ಸಗ್ತಿ ನೆಟ್ಟುಂಡು. ನೆಟ್ಟ್ ಇತ್ತಿನ ನಾರ್‌ದ ಅಂಶೊಡ್ದಾವರ ಜೀರ್ಣ ಸಗ್ತಿ ಎಚ್ಚಾದ್ ಬಂಜಿದ ಪುಡಿ- ಅಲ್ಸರ್ ಆವಂದಿಲೆಕ ತೂಪುಂಡು. ಇಂದೆಟುಪ್ಪುನ 'ಎ' ಸತ್ವ ಕಣ್ಣ್, ಚರ್ಮೊಗು ಎಡ್ಡೆ. ಪೆಲಕಾಯಿಡ್ ಉಪ್ಪುನ ಸುಕ್ರೋಸ್ ಬೊಕ್ಕ ಪ್ರೊಕ್ಟೋಸ್ ಪನ್ಪಿನ ಸಕ್ಕರೆ ಅಂಶೊಲು ತ್ರಾಣ ಕೊರ್ಪುಂಡು. ಪೆಲತ ಮರತ ಬೇರ್‌ಡ್ ಮಲ್ದಿನ ಕಸಾಯ ಉಬ್ಬಸ ಸೋಂಕುಗು ರಾಮಬಾಣ ಪನ್ಪೆರ್. ಪೆಲಕಾಯಿಡುಪ್ಪುನ ತಾಮ್ರದ ಅಂಶೊ ಥೈರಾಯಿಡ್ ಬರಂದಿಲೆಕ ತೂಪುಂಡು.
ಗಾದೆಲು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ಮರಿಯಲದ ಪೆಲಕಾಯಿ ನಂಜಿ ಮಗಾ- ಆಮ್ಮೆ ಬರ್ಪೆನ ತೂಲ ಮಗಾ
- ಆಗ್ಗದ ಮಂದೆಗ್‍ ಗುಜ್ಜೆದ ಕಜಿಪು
- ಆಯೆ ಗೂಂಜಿಡ್‍/ಕುಂಜಿರ್ದ್ ಬುಡ್ಪುಜೆ- ಉಂಬೆ ರಚ್ಚೆಡ್‍ ಬುಡ್ಪುಜೆ
ಎದುರು ಕತೆಕ್ಕುಲು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ಆಡ್ಡ ಮರಟ್ಟ್ ಬೊಡ್ಡೆ ಜೆಯ್ದ್ಂಡ್‍/ಅಡ್ಡ ಮರಟ್ಟ್ ಬೊಡ್ಡೆ ಕುಲ್ಲುದೆ
ಉಲ್ಲೇಕೊಲು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ↑ Under its accepted name Artocarpus heterophyllus (then as heterophylla) this species was described in Encyclopédie Méthodique, Botanique 3: 209. (1789) by Jean-Baptiste Lamarck, from a specimen collected by botanist Philibert Commerson. Lamarck said of the fruit that it was coarse and difficult to digest. Larmarck's original description of tejas. Vol. t.3. Panckoucke;Plomteux. 1789. Retrieved 23 November 2012.
On mange la chair de son fruit, ainsi que les noyaux qu'il contient; mais c'est un aliment grossier et difficile à digérer.
- ↑ "Name - !Artocarpus heterophyllus Lam". Tropicos. Saint Louis, Missouri: Missouri Botanical Garden. Retrieved 23 November 2012.
- ↑ "Artocarpus heterophyllus Lam". World Flora Online. World Flora Consortium. 2023. Retrieved 3 September 2023.
- ↑ "Name – Artocarpus heterophyllus Lam. synonyms". Tropicos. Saint Louis, Missouri: Missouri Botanical Garden. Retrieved 23 November 2012.
- ↑ ಟೆಂಪ್ಲೇಟ್:GRIN
- ↑ http://www.udayavani.com/tags/ಸುವಾಸನಾ-ಭರಿತ-ಹಲಸಿನಹಣ್ಣು[dead link]
- ↑ http://lkcnhm.nus.edu.sg/dna/organisms/details/440
- ↑ https://web.archive.org/web/20160322152007/http://vijaykarnataka.indiatimes.com/home/languages/tulu/-/articleshow/37968029.cms