ಹಾಲಕ್ಕಿ ಜನಾಂಗ
ಹಾಲಕ್ಕಿ ಜನಾಂಗ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯೊದ ಪ್ರಮುಖವಾಯಿನ ಒಂಜಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯೊ. ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆದ ಕಾರವಾರ, ಅಂಕೋಲ, ಕುಮಟ, ಹೊನ್ನಾವರ ತಾಲ್ಲೂಕುಲೆಡ್ ಮೆಕ್ಲ್ ಎಚ್ಚಾದ್ ತೋಜಿದ್ ಬರ್ಪೆರ್. ಹಾಲಕ್ಕಿ ಸಮುದಾಯದಕುಲು ಕೃಷಿನ್ ನಂಬುದು ಬದುಕುನಕುಲು. ಮೆಕ್ಲ್ ಆದಿವಾಸಿ ಜೀವನ ಕ್ರಮೊನು ಅನುಸರಿಸುವೆರ್[೧]
ಹಾಲಕ್ಕಿ ದಂತಕಥೆ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಹಾಲಕ್ಕಿ ಸುಮುದಾಯೊದ ಬಗೆಟ್ ಒಂಜಿ ದಂತಕಥೆ ಪ್ರಚಲಿತೊಡು ಉಂಡು. ಕಂಡ ದಪ್ಪೊಂದಿತ್ತಿನ ಶಿವೆ ದೇವೆರ್, ನುಪ್ಪು ಬೊಕ್ಕ ಪೇರ್ ಪತೊಂದು ಪೋವೊಂದಿತ್ತಿನ ಪಾರ್ವತಿ ದೇವೆರ್ ಬೂರ್ನಗ, ಆ ಪೇರ್ ಬೊಕ್ಕ ನುಪ್ಪು ಮಣ್ಣ್ ಡ್ ಸೇರುಂಡು. ಪಾರ್ವತಿ ಆ ಮಣ್ ದ ರಡ್ ಗೊಂಬೆ ತಯಾರ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಪಾರ್ವತಿನ್ ನಾಡೊಂದು ಬತ್ತಿನ ಶಿವೆ ಆ ಗೊಂಬೆಲೆಗ್ ಜೀವ ಕೊರ್ಪೆರ್. ಇಂಚ ಪೇರ್ ಬೊಕ್ಕ ಅರಿತ್ತ ಮಿಶ್ರಣಡ್ ಪುಟ್ಟಿನ ಮೆಕ್ಲೆನ್ ಹಾಲಕ್ಕಿ ಪಂದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್. ಕುಡೊಂಜಿ ಕತೆತ ಪ್ರಕಾರ ಕಡು ಬಡವರಾಯೆನ ಈ ಸಮುದಾಯೊ ಬಾರ್ ಪೂರ ಬುಲೆಪ್ಪುನ ದುಂಬೆ ಅಯಿನ್ ಕೊಯ್ದ್ ಕಡೆದ್ ಪೇರ್ ಪಾಯಸ ಮಲ್ತ್ದ್ ತಿನೊಂದಿತ್ತೆರ್, ಅಂಚಾದ್ ಹಾಲಕ್ಕಿ ಪನ್ಪಿನ ಪುದರ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್ ಪಂದ್ಲಾ ಪನ್ಪೆರ್.
ಪಂಗಡೊಲು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಈ ಸಮುದಾಯೊಡು ೮ ಮೂಲ ಪಂಗಡೊಲು ಉಂಡು. ಪಂಗಡಲೆನ್ ಬಳಿ ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್ . ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಬಳಿಕ್ ದೈ, ಬಲ್ ಬೊಕ್ಕ ಪ್ರಾಣಿಲೆನ ಪುದರ್ ದೀತೆರ್. ಗುರಾಣಿ ಬಳಿ, ಖಡಿನ ಬಳಿ, ಕೇದಿಗೆ ಬಳಿ, ಮಂಜಲಿ ಬಳಿ, ಸುಸ್ಕಿನ ಬಳಿ, ದ್ಯಾವನ ಬಳಿ, ಕುಂತಿ ಬಳಿ ಇಂಚನೇ ಎಣ್ಮ ಪ್ರಕಾರೊಲು ಉಂಡು. ಮಾಸ ತಿನ್ಪಿನಕುಲು ಆಂಡಲ ಅಕುಲ್ನ ಬಳಿತ್ತ ಪುದರ್ದ ಪ್ರಾಣಿಲೆನ್ ತಿನ್ಪುನ ಬೊಕ್ಕ ಕೆರ್ಪುನ ಕ್ರಮ ಇಜ್ಜಿ.
ಜೀವನ ಕ್ರಮೊ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಬಾರ್ ಬುಲೆಪುನ ಕಂಡೊಲೆನ ಕೈತಲ್ ಗುಂಪು ಗುಂಪಾದ್ ಈ ಸಮುದಾಯೊದ ಜನಕುಲು ಇಲ್ ಕಟ್ಟೊಂದು ಇಪ್ಪುವೆರ್. ಮಣ್ಣ್ ದ ಗೋಡೆಗ್ ಪಂತಿದ ಚಾವಣಿ ಬೊಕ್ಕ ರಡ್ ಅಂಕಣ ಇಪ್ಪುನ ಎಲ್ಯ ಇಲ್ಡ್ ಮೆಕ್ಲ್ ಇಪ್ಪುವೆರ್. ಇಲ್ಲ್ದ ಎದುರು ತುಳಸಿ ಕಟ್ಟೆ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಊರ ಗೌಡೆನ ನೇತೃತ್ವೊಡು ಪೂರ ಮಂಗಲ ಕಾರ್ಯೊಲು ನಡಪುಂಡು. ಈ ಸಮುದಾಯದಕುಲು ಸರಳವಾಯಿನ ಕುಂಟು ಪಾಡುವೆರ್. ಆಣುಲೆಡ ಕಚ್ಚೆ, ಪಂಚೆ, ಪುಗೆಲ್ಡ್ ಒಂಜಿ ಕಂಬೊಳಿ, ತರೆಟ್ ಮುಂಡಾಸು, ಕತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಒಂಜಿ ಬಚ್ಚಿರೆ ಬಜ್ಜೈದ ಸಂಚಿ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಪೊಂಜೋವುಲು ರವಕೆ ಇಜ್ಜಂದೆ ಮಗ್ಗದ ಚೌಕುಳಿ ಸೀರೆ ತುತ್ತುವೆರ್. ಮೈಟ್ ಪೋರ ಕರಿಮಣಿ ಸರಕುಲೆನ್ ಪಾಡೊಂದು ಇಪ್ಪುವೆರ್. ಅರಿ, ರಾಗಿ, ಮೀನು ಮುಖ್ಯ ತಿನ್ಪಿನ ಸೊತ್ತುಲು. ರಾಗಿ ಅಂಬಲಿನ್ ಹಾಲಕ್ಕಿಲು ಅಕಲ್ನ ಆಹಾರ ಪದ್ಧತಿಡ್ ಗಳಸುವೆರ್.[೨][೩]
ಕಸುಬು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಹಾಲಕ್ಕಿಲು ಕೃಷಿ ನಂಬುದು ಬದುಕುನಕುಲು . ಹಾಲಕ್ಕಿ ಒಕ್ಕಲಿಗೆರ್ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆದ ಮರ್ದ್ ತಯಾರ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಕೈಕಂಜಿ ಬೊಕ್ಕ ಜನುಕುಲೆನ ಸೀಕ್ ಲೆಗ್ ಮರ್ದ್ ಕೊರ್ಪಿನ ಇಲ್ಲ್ ಲು ಉಂಡು. ಉಂದು ವಂಶಪಾರಂಪರ್ಯವಾದ್ ನಡೆದ್ ಬತ್ತಿನ ಕಸುಬು. ಪಂಜೋವುಲು ದೂರದ ಕಾಡ್, ಗುಡ್ಡೆಡ್ದ್ ಕಣಕ್ ಕಣತ್ತ್ ಮಾರುವೆರ್.
ಆಚರಣೆಲು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಕರಿ ಪರ್ಬೊ(ಸುಗ್ಗಿ ಹಬ್ಬ), ತುಳಸಿ ಪರ್ಬೊ, ಗೋವಿನ ಪರ್ಬೊ, ಹಾವಿನ ಪರ್ಬೊ, ಗಡಿ ಪರ್ಬೊಲೆನ್ ಆಚರಣೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ತಿರುಪತಿ ತಿಮ್ಮಪ್ಪ ದೇವೆರ್ ನ ನಂಬುವೆರ್ ಅತ್ತಂದೆ. ಆಲ, ಅಶ್ವತ್ಥ ಮರಕುಲೆನ್ ಪೂಜೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಕನ್ನೆದೈವ, ಹೆಣ್ಣುಗೊರೆ, ಗಂಡುಗೊರೆ, ನೂಡಿದೈವ ವಮ್ಮಲ್ತಿ ಹೆಣ್ಣುದೆವ್ವ ಪನ್ಪಿನ ದೈವಲೆನ್ ನಂಬುವೆರ್. ಸಯಿತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಪುಣನ್ ಪೊತ್ತಾವೆರ್[೪]
ಹಾಲಕ್ಕಿ ನಲಿಕೆ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಹಗರಣ, ಗುಮಟೆಪಾಂಗು, ಕೋಲಾಟ, ಸುಗ್ಗಿಕುಣಿತ ಉಂದು ಹಾಲಕ್ಕಿ ಒಕ್ಕಲಿಗೆರೆನ ಮನೋರಂಜನೆಲು. ಕರ್ನಾಟಕಕೊಡು ಹಾಲಕ್ಕಿ ಒಕ್ಕಲಿಗೆರ್ನ ಸುಗ್ಗಿ ವಿಶೇಷವಾಯಿನ. ಸುಗ್ಗಿಡ್ ಕಿರೇಸುಗ್ಗಿ ಬೊಕ್ಕ ಹಿರೇಸುಗ್ಗಿ ಪಂದ್ ೨ ವಿದೊಲು ಉಂಡು. ವೇಷಭೂಷಣ, ಹೆಜ್ಜೆಗಾರಿಕೆಡ್ ಇಂದೆಟ್ ವ್ಯತ್ಯಾಸೊ ಉಂಡು. ಸುಗ್ಗಿ ಕುಣಿತೊಗು ಗುಮಟೆವಾದ್ಯೊನು ಗಳಸುವೆರ್. ಅಡ್ಡ ಕುಣಿತ, ಕೋಲು ಕುಣಿತ, ಕುಂಚ ಕುಣಿತ, ಅಲಾವಿ ಕುಣಿತ ಇಂಚನೆ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ನಲಿಕೆಲು ಉಂಡು. [೫]
ಉಲ್ಲೇಕೊ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ↑ https://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/99977/11/11_chapter%206.pdf
- ↑ https://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/100119/16/16_conclusion.pdf
- ↑ https://www.prajavani.net/article/%E0%B2%B9%E0%B3%86%E0%B2%A3%E0%B3%8D%E0%B2%A3%E0%B2%BF%E0%B2%A8-%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B5%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%86-%E0%B2%AC%E0%B2%A3%E0%B3%8D%E0%B2%A3
- ↑ https://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/99977/11/11_chapter%206.pdf
- ↑ http://jeevanayana.blogspot.com/2014/03/blog-post_19.html