ಅತ್ತೂರು ಚರ್ಚ್

ಅತ್ತೂರ್ ಚರ್ಚ್ ಉಂದು ಒಂಜಿ ಕೆತೊಲಿಕ್ ಕ್ರೈಸ್ತೆರೆ ದೇವಾಲಯ. ಉಂದು ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆದ ಕಾರ್ಕಳ ತಾಲೂಕುದ ಅತ್ತೂರು ಪನ್ಪಿ ಊರುಡು ಉಂಡು.ಉಂದು ಪರ್ಪಲೆ ಗುಡ್ಡೆದ ಮುದೆಲ್ ಡ್ ಉಂಡು. ಈ ಚರ್ಚ್ ದ ಪುದರ್ ಸಂತ ಲಾರೆನ್ಸ್ ಚರ್ಚ್. ಆಂಡ ಉಂದು ಅತ್ತೂರು ಚರ್ಚ್ ಪಂದ್ದೇ ಪುದರ್ ಪಡೆಯಿನವು. ಉಂದು ಕುಡ್ಲಡ್ದ್ ೫೮ ಕಿ.ಮಿ ದೂರೊಡು ಉಂಡು.

ಕಾರ್ಲಡ್ ಸಂತ ಲಾರೆನ್ಸೆರೆ ಸಭೆ ಸ್ಥಾಪನೆ(೧೭೫೯)

ಸಂತ ಲೋರೆನ್ಸೆರೆ ದೇವಾಲಯ ಅತ್ತೂರುಡು ೧೭೫೯ನೇ ಇಸವಿಡ್ದ್ ಪಿರವುಡೇ ಸ್ಥಾಪನೆ ಆತ್‌ಂಡ್ ಪಂಡ್ದ್ ಸೆವ್ರಿನ್ ಶಿಲ್ಬಿ ಪನ್ಪಿನಾರ್ ಬರೆತಿ ‘ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕ್ರೈಸ್ತ ಇತಿಹಾಸ’ ಪನ್ಪಿ ಬೂಕುಡು ತೆರಿದ್ ರ‍್ಪುಂಡು. ೧೭೫೯ಟ್ಟ್ ರೆವೆ. ಪ್ರಾನ್ಸಿಸ್ ಸಾಲ್ವದೋರ್ ಲೋಬೊ ಡಿ. ಸರಲ ಪನ್ಪಿನಾರ್ ಮುಲ್ಪ ಧರ್ಮಗುರು ಆದಿತ್ತೆರ್ ಪಂಡ್ದ್ ಆ ಬೂಕುಡು ದಾಖಲೆ ಉಂಡು. ಸುರುಟ್ಟು ಸಂತ ಲೋರೆನ್ಸೆರೆ ದೇವಾಲಯ ಇತ್ತೆ ಉಪ್ಪುನ ಜಾಗೆಡ್ದ್ ಮೂಜಿ ಮೈಲ್ ದೂರೊಡಿತ್ತ್ಂಡ್. ಆ ದೇವಾಲಯೊ ಸ್ಥಾಪನೆ ಆದಿಪ್ಪುನಗ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆ ಮಲ್ತಿತ್ತಿ ಸಂತ ಲಾರೆನ್ಸೆರೆ ಮೂರ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಆ ದೇವಾಲಯೊಡಿತ್ತಿ ಸ್ಮಾರಕೊಲೆನ್ ಪತ್ತೊಂದು ಬೇತೆ ಜಾಗೆಗ್ ಪೋವೊಡುಂದು ಪೋವೊಂದುಪ್ಪು ಧರ್ಮಗುರುಕ್ಕುಲು ಬಚ್ಚೆಲ್ ದೆಪ್ಪೆರೆಗ್‌ಂದ್ ಒಂಜಿ ಕಾಡ್ ಜಾಗೆಡ್ ಕುಲ್ಲುನಗ ಆ ಮೂರ್ತಿನ್ ಅಲ್ಪ ನೆಲಟ್ಟ್ ದಿಯೆರ್. ಒಂತೆ ಪೊರ್ತುಡ್ದು ಬೊಕ್ಕ ಪಿದಾಡ್ಗ ಪಂಡ್ದ್ ಆ ಮೂರ್ತಿನ್ ದೆರ್ಪನಗ ಅವು ಅಡಿ ಲಕ್ಕ್ಜಿ. ಅರೆಗ್ ದೆರ್ಪೆರೆಗೆ ಆಯಿಜಿ. ಉಂದುವೇ ಜಾಗೊಡು ಈ ಸಂತನ ಪುದರ್‌ಡ್ ದೇವಾಲಯ ಕಟ್ಟ್ದ್ ಮುಲ್ತ ಕ್ರೈಸ್ತೆರ್ ಆರಾಧನೆ ಮಲ್ಪೊಡು ಪನ್ಪಿನವು ದೇವೆರೆ ಬಯಕೆ ಆದುಪ್ಪೊಡು ಪಂಡ್ದ್ ಎನ್ನಿಯೆರ್. ಊರುದಕುಲುಲಾ ನೆಕ್ಕ್ ಉಮೇದ್ ಕೊರಿನೆಟ್ಟ್ ಅವ್ವೇ ಜಾಗೆಡ್ ೧೮೩೯ಟ್ಟ್ ಒಂಜಿ ಎಲ್ಯ ಮಟ್ಟ್ದ ಮುಲಿತ್ತ ಮಾಡ್‌ದ ದೇವಾಲಯದ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಲ್ತ್ದ್ ಸಂತ ಲೋರೆನ್ಸೆರೆನ ಮೂರ್ತಿನ್‌ಲಾ ಅಲ್ಪನೇ ಪ್ರತಿಷ್ಟೆ ಮಲ್ತ್ದ್ ಅಲ್ಪದ ಕ್ರೆöÊಸ್ತೆರೆಗ್ ಆರಾಧನೆ ನಡಪೆರೆ ಸುರು ಆಂಡ್. ಅಲ್ಪ ಪೊಸ ದೇವಾಲಯ ೧೯೦೧ಟ್ಟ್ ಕಟ್ಟ್ದ್ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ ಆಂಡ್. ಮುಲ್ಕಿಗ್ ಗೋವೆಡ್ದ್ ಬತ್ತ್ ನಿಲೆ ಆಯಿ ಕ್ರೆöÊಸ್ತೆರೆಗ್ ಚಿತ್ರಾಪುದ ಗಜನಿ ಪನ್ಪಿ ಜಾಗೆಡ್ ರಾಣಿ ಚೆನ್ನಮ್ಮ ದಾನ ಕರ‍್ತಿನ ಜಾಗೆಡ್ ೧೬೭೮ಡು ಕ್ರೆöÊಸ್ತರೆ ಆರಾಧನಾ ಕೇಂದ್ರ ಆರಂಭ ಆಪುಂಡು. ೧೬೮೧ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಸಭೆ ಆಯಿನ ಈ ಸಭೆಟ್ಟ್ ಬತ್ತ್ ಸೇರುನ ಕ್ರೆöÊಸ್ತೆರ್ ಕೃಷಿ ಇತ್ತಿ ಜಾಗೆಗ್ ಪೋದು ನಿಲೆ ಆವೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಮುಲ್ಕಿಡ್ದ್ ಪಡುಬಿದ್ರೆಗಾದ್ ಕಾರ್ಕಳೊಗು ಪೋಯಿನ ಮಿಶನರಿನಕುಲು ಅಲ್ಪ ಬತ್ತ್ದ್ ನಿಲೆ ಆವೊಂದಿತ್ತಿ ಸುಮಾರ್ ಕ್ರೈಸ್ತರೆ ಕುಟುಂಬದಕಲೆಗಾದ್ ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿದಿವಿಧಾನೊಲೆನ್ ನಡಪಾವುನ ಅಗತ್ಯದವು ಪಂಡ್ದ್ ಸುಮಾರ್ ೧೭೫೦ಡು ಕಾರ್ಲದ ಸಾಲ್ಮರ ಪನ್ಪಿ ಜಾಗೆಡ್ ಒಂಜಿ ಆರಾಧನ ಕೇಂದ್ರೊನು ಪ್ರಾರಂಭ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಕೈತಲಿತ್ತಿ ಕ್ರೈಸ್ತೆರ್ ಆರಾಧನೆಗ್ ಸರ‍್ದ್ ಬರೊಂದಿತ್ತಿನೆಡ್ದ್ ಕ್ರಮಪ್ರಕಾರವಾಯಿನ ಸಭೆ ಆವೊಡು ಪಂಡ್ದ್ ಒಂಜಿ ಧರ್ಮಗುರುನು ನೇಮಕ ಮಲ್ತ್ದ್ ೧೭೫೯ ಡು ಕಾರ್ಲ ‘ಸಂತ ಲಾರೆನ್ಸ್ ಸಭೆ’ ಒಂಜಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಸಭೆ ಆಪುಂಡು. ೧೭೮೪ಡ್ದ್ ೧೭೯೯ ಮುಟ್ಟ ಟಿಪ್ಪುನ ಆಳ್ವಿಕೆದ ಅವದಿಡ್ ತುಳುನಾಡ್‌ದ ಕ್ರೈಸ್ತೆರೆ ಬಂಧನ ಆಯಿನೆಡ್ದ್ ಮುಲ್ಪ ಆರಾಧನೆ ಒವುಲಾ ನಡಪುಜಿ. ಕ್ರೈಸ್ತೆರೆ ಇಲ್ಲ್ ಬದ್‌ಕ್, ದೇವಾಲಯ ಪಾಡಾರಿ ಬೂರುಂಡು ಆಸ್ತಿ ಬದ್‌ಕ್ ಒವುಲಾ ಒರಿದುಪ್ಪುಜಿ. ೧೮೦೧ಟ್ಟ್ ಬಂಧನೊಡ್ದು ಪಿರಬತ್ತ್ದ್ ಅಲ್ಪಲ್ಪ ಕುಡ ನಿಲೆ ಆಯಿ ಕ್ರೈಸ್ತೆರ್ ಮುಲ್ಪ ಬೊಕ್ಕ ಬತ್ತ್ದ್ ಸೇರೊಂಡಿ ಕೆಲವು ಕ್ರೈಸ್ತೆರ್ ಸೇರೊಂದು ಸಾಲ್ಮರಡ್ ಸುರುಟ್ಟು ಆರಾಧನೆ ನಡತೊಂದಿತ್ತಿ ಜಾಗೆ ಕೈತತ್ತ್ದ್ ಪೋಯಿನೆಡ್ದ್ ಕಾರ್ಕಳದ ಅತ್ತೂರುಡ್ದು ನಕ್ರೆಗ್ ಪೋಪಿನ ಸಾದಿಡ್ ಒಂಜಿ ಮುಲಿತ್ತ ಮಾಡ್ ಪಾಡ್ದಿನ ದೇವಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಆದ್ ಅಲ್ಪ ಆರಾಧನೆ ಆರಂಭ ಆಪುಂಡು. ೧೮೦೧ಡ್ದ್ ೧೮೩೯ಮುಟ್ಟ ನಕ್ರೆದಲ್ಪನೇ ಆರಾಧನೆಗ್ ಸರ‍್ದ್ ಬರೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಒಟ್ಟಾಪಿನ ಭಕ್ತೆರ್ ಹೆಚ್ಚ ಇತ್ತಿನೆಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಸರಿಕಟ್ಟ್ದ ಕಟ್ಟೋಣಲಾ ಬೋಡಾಯಿನಾತ್ ಜಾಗೆ ಇಜ್ಜಂದಿನೆಡ್ದ್ ೧೮೩೯ಟ್ಟ್ ಗೋವೆಡ್ದ್ ಬತ್ತಿನ ಧರ್ಮಗುರುಕ್ಕುಲು ಬೊಕ್ಕ ಸಭೆತ್ತಕುಲು ಸರ‍್ದ್ ಒಂರ್ಬ ದಿನತ್ತ(ನೊವೆನೊ) ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ನಡಪಾಯೆರ್. ಸಂತ ಲಾರೆನ್ಸೆರೆ ಪುದರ್‌ಡ್ ಒಂಜಿ ಮಲ್ಲ ದೇವಾಲಯ ಕಟ್ಟೊಡು ನೆಕ್ಕಾದ್ ವಿಶಾಲವಾಯಿನ ಎಡ್ಡೆ ಜಾಗೆನ್ ಈರೇ ತೋಜಾವೊಡು ಪಂಡ್ದ್ ದೇವೆರೆಡ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಲ್ತ್ದ್ ದೇವೆರೇ ಜಾಗ್ ತೋಜಾವೊಡು ಪಂಡ್ದ್ ದೇವಾಲಯೊಡು ಇತ್ತಿ ಸಂತ ಲಾರೆನ್ಸೆರೆ ಎಲ್ಯ ಮೂರ್ತಿನ್ ಪತ್ತೊಂದು ಕಾರ್ಲದ ಊರುಡು ಜಾಗೆ ನಾಡ್ಯರೆ ನಾಲೈನ್ ಗುಕಾರ‍್ರು ಬೊಕ್ಕ ಕೆಲೆವೆರ್ ಒಟ್ಟುಗು ನಡತೊಂದು ಕಾರ್ಲದ ರಾಮಸಮುದ್ರ ದಾಂಟ್‌ದ್ ಕುಂಟಲಪಾಡಿದಲ್ಪ ಉಲಯಿ ರ‍್ಪಿ ಓಣಿಡ್ ನಡತ್ತ್ದ್ ಪರ್ಪಲೆ ಕಾಡ್ ಗುಡ್ಡೆನ್ ಜತ್ತ್ದ್ ಅತ್ತೂರುದ ಜಾಗೆಗ್ ಬತ್ತೆರ್. ಸಾದಿ, ವಾಹನ ಇಜ್ಜಾಂದಿ ಕಾಲ ದೊಂಬುಗು ನಡತ್ ನಡತ್ ಅಗುಲು ಉಂತಿನಿ ಇತ್ತೆ ಕ್ಷೇತ್ರ ಉಪ್ಪುನ ಜಾಗೆಡ್. ಅವು ಪರ್ಪಲೆ ಗುಡ್ಡೆ ಮುದೆಲ್‌ದ ಜಾಗೆ. ಆ ಜಾಗ್‌ಡ್ ಇತ್ತಿ ಮರತ್ತ ಮುದೆಲ್‌ಡ್ ಕುಲ್ಲಿಯೆರ್. ಲೋರೆನ್ಸರೆ ಮೂರ್ತಿನ್ ನಿರೆಲ್‌ಡ್ ದೀಯೆರ್. ಬಾಜೆಲ್‌ಗ್ ನೀರ್ ನಾಡಿಯೆರ್ ಇಲ್ಲ್ ಅಂಗಡಿ ಒವ್ವುಲಾ ಇಜ್ಜಿ. ಗುಡ್ಡೆದ ಜಾಗ್ ಅಯಿನೆಡ್ದ್ ಅಲ್ಪ ಓಲು ನೀರ್. ಅಪಗ ಅಲ್ಪ ಗುಡ್ಡೆದ ಬರಿಟ್ಟ್ ನೀರ್‌ದ ಒಸರ್ ತೋಜಿಂಡ್. ಕೈಟ್ ಬುಡ್ಪಾಯೆರ್. ನೀರ್ ಸುರುಕಟ್ಟ್ದ್ ಬರಿಯೆರೆ ಸುರು ಆಂಡ್. ಕೆಸರ್ ಒಂದಾಯೆರ್. ಶುದ್ದ ನೀರ್ ಬರಿಯೆರೆ ಸುರು ಆಂಡ್. ಮಾತರ‍್ಲಾ ಬೊಂಡದ ನರ‍್ದಲೆಕ್ಕ ಇತ್ತಿ ನೀರ್‌ನ್ ಪರಿಯೆರ್. ನೀರ್ ಪರಿನಕಲೆಗ್ ಎಂಚಿನ ಆಶ್ಚರ್ಯ ಈ ಗುಡ್ಡೆಡ್ ಇಂಚಿತ್ತಿ ಪವಿತ್ರ ಜಲ, ಬಾಜೆಲ್ದ ಒಟ್ಟುಗು ಬಡವುಲಾ ಪೋಂಡು, ಬಚ್ಚೆಲ್‌ಲಾ ಪೋಂಡು . ನನ ಪಿದಾಡ್ಗ ಪಂಡ್ದ್ ಗುರುಕ್ಕುಲು ಸಂತ ಲೋರೆನ್ಸೆರೆ ಮೂರ್ತಿನ್ ದೆರ್ಪೊಡುಂದು ಕೈ ಪಾಡ್ನಗ ಮೂರ್ತಿ ಮಿತ್ತ್ ಬತ್ತ್ಜಿ. ಎಂಚಿನ ಮಲ್ತ್ಂಡಲಾ ಅಡಿ ಬುಡಿನೇ ಇಜ್ಜಿ. ಅಲ್ಪನೇ ಗುರುಕ್ಕುಲು ಸಂಕಲ್ಪ ಮಲ್ತ್ದ್ ಪೊರಂಪರ‍್ದು ದೇವೆರೆನ್ ಸುಗಿತೆರ್ .

ಸಂತ ಲೋರೆನ್ಸೆರೆಗ್‌ಲಾ ಇಂಚ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಲ್ತೆರ್ “ ಸಂತ ಲೋರೆನ್ಸೆರೆ ಈರ್ ಈ ಜಾಗೆನ್ ತೋಜಾವರ್ಂದ್ ಆಂಡ ಉಂದುವೇ ಜಾಗೆಡ್ ಇರೆ ಪುದರ್‌ಡ್ ದೇವಾಲಯೊನು ಕಟ್ಟುವ” ಪಂಡ್ದ್ ತರೆ ಬಗ್ಗಾಯೆರ್ ಮೂರ್ತಿನ್ ದೆರ್ತೆರ್. ಅಪಗ ಆ ಮೂರ್ತಿ ಆರಾಮೊಡು ಮಿತ್ತ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್‌ಗೆ. ಅಂಚಾದ್ ಆ ಜಾಗೆಡೇ ಅತ್ತೂರು ದೇವಾಲಯಲಾ ನಿರ್ಮಾಣ ಆಂಡ್. ನೀರ್‌ದ ಒಸರ್ ಬತ್ತಿ ಜಾಗೆ ಪವಾಡ ಕೆರೆ ಆಂಡ್. ಆನಿಡ್ದ್ ದೇವೆರ್ ಸಂತ ಲಾರೆನ್ಸೆರೆ ಮುಖಾಂತ್ರ ಮಲ್ತಿ ಪವಾಡೊಡ್ದು ಈ ಜಾಗೇ ಸಂತ ಲಾರೆನ್ಸೆರೆ ಪುಣ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರ ಆಂಡ್ . ೧೮೩೯ ಟ್ಟ್ ಪಡ್ಡಾಯಿ ಮೋನೆ ಪಾಡ್ದಿ ಮುಲಿತ್ತ ಮಾಡ್‌ದ ಒಂಜಿ ದೇವಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಆದ್ ದೇವಾಲಯದ ಗರ್ಭಗುಡಿಟ್ಟ್ ಸಂತ ಲಾರೆನ್ಸೆರೆ ಪವಾಡ ಮೂರ್ತಿಗ್ ಒಂಜಿ ಶಾಶ್ವತವಾಯಿನ ಜಾಗೆ ಆಂಡ್. ಆ ಮೂರ್ತಿದ ಕತೆ ಊರಿಡೀ ಪರಡ್ಂಡ್. ಕಾರ್ಲಡಿತ್ತಿ ಕ್ರೈಸ್ತೆರ್ ಅಲ್ಪನೇ ಆರಾಧನೆಗ್ ಸರ‍್ದ್ ಬತ್ತೆರ್. ನಂಬುದು ಭಯಭಕ್ತಿಡ್ ಆರಾಧನೆ ಮಲ್ತೆರ್. ಎನ್ನಿನವು ಆಂಡ್. ನಂಬಿನವು ನಡತ್ತ್ಂಡ್. ರ‍್ದಕುಲು ಅತ್ತಂದೆ ಪಿದಯಿದಕುಲು ಬರಿಯೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆರ್. ಆನಿಡ್ದ್ ಆ ಜಾಗೆ ಕೋಟಿ ಕೋಟಿ ಜನೊಕ್ಲೆ ಆರಾಧನೆದ ಜಾಗೆ ಆದ್ ನಂಬಿ ಜನೊಕ್ಲೆಗ್ ಸಮಾಧಾನ, ಕಷ್ಟೊಡಿತ್ತಿನಕಲೆಗ್ ಸಹಾಯ ಕೊರ್ಪಿ ಜಾಗೆ ಆದ್ ಬುಳೆವೊಂದುAಡು.

೧೮೪೫ಟ್ಟ್ ಮುಲಿತ್ತ ಮಾಡ್‌ಡಿತ್ತಿ ದೇವಾಲಯೊಗು ಓಡು ಪಾಡುನ ಬೇಲೆ ನಡತ್ತ್ಂಡ್. ಅಪಗ ಜಿಲ್ಲೆಡ್ ಬಳಕೆ ಇತ್ತಿನವು ದಂಬೆ ಓಡು. ಸಭೆಟಿತ್ತಿ ಗೋವೆದ ಗುರುಕ್ಕುಲಾಯಿ ವಂ. ಸೆರಾವೋ ಬೊಕ್ಕ ಬಾರಾಡಿದ ಜಾಕೋಬ್ ಸಿಲ್ವೆರೆನ್ ಮುತ್ತಾಲಿಕೆಡ್ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಜಾಗೆಲೆಗ್ ಪೋದು ಪಣವು ಸಂಗ್ರಹ ಮಲ್ತ್ದ್ ಈ ಬೇಲೆನ್ ಮಲ್ತ್ದೆರ್.೧೮೬೫ಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಇತ್ತೆ ಉಪ್ಪುನಂಚಿ ಓಡುದ ಮಾಡಾಂಡ್.

೧೯೦೧ಟ್ಟ್ ಇತ್ತೆದ ಪೊಸ ದೇವಾಲಯದ ಪಿರವುಡು ಉಪ್ಪು ದೇವಾಲಯ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ ಆತ್‌ಂಡ್. ಅತ್ತೂರು ಕ್ಷೇತ್ರ ೧೮೦೧ಟ್ಟ್ ಕುಡೊರ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ ಆದ್ ನೂದು ವರ್ಷ ಕರಿನ ನೆಂಪುಗು ಈ ದೇವಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಆಂಡ್. ಈತ್‌ನೆಟ್ಟ ದೇವಾಲಯ ಪಡ್ಡಾಯಿ ಮೋನೆ ಪಾಡ್ದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಆಂಡ ಇತ್ತೆ ಉಪ್ಪುನ ದೇವಾಲಯ ತೆನ್ಕಾಯಿ ಮೋನೆ ಪಾಡ್ದುಂಡು. ಪೊರ್ಲುದ ಆಲ್ಟರ್ ನಿರ್ಮಾಣ ಆದಿತ್ತ್ದ್ ನೆಲಕ್ಕ್ ಬಾಸೆಲ್ ಮಿಶನ್‌ದ ಬಣ್ಣದ ಟೈಲ್ಸ್ಲೆನ್ ಹಾಸ್‌ದೆರ್. ಇತ್ತೆ ತೂಂಡಲಾ ಬಾರಿ ಜಾಗ್ರತೆಡ್ ಪೊರ್ಲುಡು ನಿರ್ಮಾಣ ಆತಿನ ದೇವಾಲಯ ಪಂಡ್ದ್ ತೆರಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು. ಉಂದೆನ್ ಕಟ್ಯರೆ ೧೮೯೭ಟ್ಟ್ ಸುರು ಆತ್‌ಂಡ್. ಅಂದಾಜ್ ಸುಮಾರ್ ೧೨ಸಾರೊಡ್ದು ೧೫ ಸಾರದ ಉಲಯಿ ಖರ್ಚಿ ಮಲ್ತ್ದ್ ಈ ದೇವಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಆತ್‌ಂಡ್.

ಇತಿಹಾಸ

ಮುಲಿತ್ತ ಮಾಡ್ ಡೇ ಆರಾಧನೆ ನಡತೊಂದಿತ್ತಿತ್ತಿನೆಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಆರಾಧನೆಗ್ ಸೇರ್ದ್ ಬರ್ಪಿ ಜನೊಕ್ಕುಲು ಹೆಚ್ಛಾಯಿನೆಡ್ದ್ ಒಂತೆ ಮಲ್ಲ ದೇವಾಲಯ ಕಟ್ಯರೆ ಅಟ್ಟಣೆ ಆಂಡ್. ಫಾ.ಫ್ರೆಡ್ರಿಕ್.ಪಿ.ಎಸ್ ಮೋನಿಸ್ ೧೮೩೯ ಟ್ಟ್ ಸೇಂಟ್ ಲಾರೆನ್ಸ್ ಪನ್ಪಿ ಪುದರ್‌ದ ಒಂಜಿ ದೇವಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಲ್ತೆರ್. ೧೯೦೧ಟ್ಟ್ ಕುಡೊರ ಮಲ್ಲ ದೇವಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಆಪುಂಡು. ಬೇತೆ ದೇಶೊಲೆ ಕಲೆಕ್ಕುಲೆನ್ ತೋಜಾವುನ ನೂದು ಅಡಿ ಎತ್ತರದ ಗೋಪುರೊನು ೧೯೯೭ಟ್ಟ್ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಲ್ತ್‌ದೆರ್. ೧೯೯೮ ಕಾರ್ನಿಕದ ಕೆದುನು ದುರಸ್ತಿ ಮಲ್ತ್ ದೆರ್. ಪಿರಾಕ್ ದ್ದಿಂಚಿ ಉಪ್ಪುನ ಕಾರ್ನಿಕದ ಮೂರ್ತಿನ್ ಜೋಪಾನ ಮಲ್ತ್ ದೆರ್.

ಅತ್ತೂರು ಕಾರ್ನಿಕದ ಕ್ಷೇತ್ರ

ಯೇಸು ಕ್ರಿಸ್ತೆರೆ ಬದ್‌ಕ್‌ಡ್ ಆರ್ ಮಲ್ತಿ ಕಾರ್ನಿಕೊಲೆನ್ ಅರೆನ ಶಿಷ್ಯರ‍್ನಕುಲು ದಾಖಲ್ ಮಲ್ತಿನೆನ್ ನಮ ಸತ್ಯವೇದೊಡು ಓದುದು ತೆರಿದ. ಕಣ್ಣ್ ತೋಜಂದಿನಕುಲು, ಬಾಯಿ ಬರಂದಿನಕುಲು ಕುಂಟೆರೆನ್ ವಾಸಿ ಮಲ್ತಿನವು, ಮಲ್ಲ ಮಲ್ಲ ಸೀಕ್ ಸಂಕಟೊಲೆಡಿತ್ತಿನಕಲೆನ್ ವಾಸಿ ಮಲ್ತಿನವು, ಕಡಲ್‌ಡ್‌ನಡತಿನವು, ಸಾರ ಸಾರ ಜನಕ್ಲೆಗ್ ಒಣಸ್ ಕೊರಿನವು, ಇಂಚ ಸುಮಾರ್ ಕಾರ್ನಿಕೊಲು ಅಪಗದ ಕಾಲೊಡು ನಡತ್‌ಂಡ್. ಮೂಡನಂಬಿಕೆನ್ ಬುಡ್ದು ದೇವೆರ್ ತೋಜಾವುನ ಬೊಲ್ಪುದ ಮಾರ್ಗೊಡೇ ಬದ್‌ಕ್‌ಲೆ ಪನ್ಪಿ ಬೋಧನೆನ್ ಅಪಗದ ಕಾಲದಕುಲು ನಂಬಿಯೆರ್. ಅಂಚಾದ್ ಲೋಕಡೊರ್ಮೆ ಅರೆ ಬೋಧನೆಡ್ದ್ ಇನಿಕ್ಕ್ಲಾ ದೇವರೆ ಬೊಲ್ಪುದ ಸಾದಿನ್ ತೂವೊಂದುಲ್ಲೆರ್. ಅರೆ ಪಾಸಾಡಿದಕುಲಾದ್ ಲೋಕೊಡು ಬದ್‌ಕ್‌ದ್ ಅರೆಗಾದ್ ಜೀವ ಬುಡಿನ ಸಂತೆರೆಡ್ದ್ ಅವ್ವೇತೋ ಜನೊಕ್ಕುಲು ದೇವೆರೆ ಬೊಲ್ಪುನು ಇನಿಕ್ಕ್ಲಾ ತೂವೊಂದುಲ್ಲೆರ್. ಇತ್ತೆದ ವಿಜ್ಞಾನ ಯುಗೊಟ್ಟು ಪ್ರತಿಯೊಂಜೆನ್ಲಾ ತೂಂಕುದು ತೂಪಿನೆಡ್ದ್ ಇಂಚಿತ್ತಿ ಕಾರ್ನಿಕೊಲೆಗ್ ದೈವಜ್ಞಾನ ಪಂಡಿತೆರ್ ಹೆಚ್ಚ ಬಿಲೆ ಕೊರ್ಪುಜೆರ್. ಒಂಜಿ ವಿಶೇಷವಾಯಿನ ಸಂಗತಿ ನಿಜಾದ್‌ಲಾ ಪ್ರಕೃತಿದ ನಿಯಮೊಲೆನ್ ಮರ‍್ದ್ ನಡತ್‌ಂಡಲಾ ಅವೆನ್ ನಂಬುನ ಕಾಲ ಉಂದು ಅತ್ತ್. ಉಂದು ಮಾತ ಜಾದು ಪಂಡ್ದ್ ಪನ್ಪಿನಕುಲುಲಾ ಉಲ್ಲೆರ್. ಆಂಡ ಪ್ರತಿಯೊಂಜಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರೊಲೆಡ್ ಒಂಜೊAಜಿ ರೀತಿದ ಕಾರ್ನಿಕೊಲು ನಡತೊಂದೇ ಉಂಡು. ಸತ್ಯವೇದೊಡು ದೇವೆರೆ ಸಾನಿದ್ಯದ ಬಗೆಟ್ ಒಂಜಿ ಪಾತೆರ ಇಂಚ ಉಂಡು “ ಒಲ್ಪ ರ‍್ವೆರಾವಡ್ ಮೂವೆರಾವಡ್ ಎನನ್( ದೇವೆರೆನ್) ಸುಗಿಪುವೆರಾ ಅಲ್ಪ ಯಾನ್ ಉಲ್ಲೆ ಅಕುಲು ನಟ್ಟೊಂಡಿನೆನ್ ಅಕಲೆಗ್ ಯಾನ್ ಒದಗಾವೆ” ಇಂಚ ಒವ್ವೇ ಕ್ಷೇತ್ರೊಲೆಡ್ ನಂಬಿಕೆಡ್ ಸರ‍್ದ್ ರ‍್ಪಿ ಭಕ್ತಾದಿಲು ಅಕುಲು ನಂಬುದು ಮಲ್ತಿನ ಪ್ರಾರ್ಥನೆನ್ ಆ ಜಾಗೆದ ಮಹಾತ್ಮೆಡ್ದ್ ಫಲಿಪುಂಡು ಪನ್ಪಿನ ನಂಬಿಕೆ ಭಕ್ತೆರ್‌ನವು. ಅತ್ತೂರು ಜಾತ್ರೆ ಪಂಡ್ದೇ ಪ್ರಖ್ಯಾತಿ ಪಡೆಯಿ ಸಾಂತ್‌ಮಾರಿ ಪರ್ಬ ಜಾತಿ ಮತ ಬುಡ್ದು ಮಾತರ‍್ಲಾ ಸೇರುನ ಒಂಜಿ ಪರ್ಬ. ನೂತ್ತೆöÊವ ವರ್ಷೊಡ್ದಿಂಚಿಲಾ ಈ ಪರ್ಬ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಜನವರಿ ತಿಂಗೊಲುದ ಕಡೆತ್ತ ವಾರದ ನಾಲ್ ದಿನ ನಡಪುಂಡು. ಈ ಕ್ರಮ ಬದಲಾತಿನೇ ಇಜ್ಜಿ. ನೆಕ್ಕ್ ಒಂಜಿ ಕಾರಣಲಾ ಉಂಡು. ಪರ್ಬದ ದಿನೊನು ತೆರಿಪಾಯೆರೆ ಆ ಕಾಲೊಡು ಪತ್ರಿಕೆ ಅವಡ್ , ಮಾದ್ಯಮೊಲೆಡ್ ಜಾಹಿರಾತು ಕರ‍್ಪಿನ ಕ್ರಮ ಇತ್ತ್ಜಿ., ಕಾಕಜಿ ಬರೆದ್ ತೆರಿಪಾವುನ ಕಾಲಲಾ ಅತ್ತ್. ನಮ್ಮ ಜಿಲ್ಲೆದಕುಲು ಅತ್ತಂತೆ ಪಿದಯಿದ ಜಿಲ್ಲೆ, ರಾಜ್ಯದಕುಲುಲಾ ಬರೊಂದಿತ್ತಿನೆಡ್ದ್ ಒಂಜಿ ದಿನೊನು ನಿಘಂಟ್ ಆತ್‌ಂಡ್ ಪಂಡ್ದ್ ತೆರಿದ್ ರ‍್ಪುಂಡು. ಬೆನ್ನಿದ ಬೇಲೆ ಆಯಿಬೊಕ್ಕ ಬರ್ಪಿ ದಸರಾ, ದೀಪಾವಳಿಡ್ದ್ ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್, ಪೊಸವರ್ಷ, ಪರ್ಬೊಲೆಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ÷ ಮಾತೆರ್ ಪುರುಸೊತ್ತು ಉಪ್ಪುನ ಕಾಲ, ತುಳುನಾಡ್‌ಡ್ ಬೆನ್ನಿ ಮುಗಿದ್ ಸುಗ್ಗಿ ಪರ್ಬಲಾ ಮುಗಿಯುಂಡು. ಕೊಡಗುಡು ಬೆನ್ನಿ ಮುಗಿದ್ ಕಾಪಿ ಬುಳೆತ್ತ ಬೇಲೆಲಾ ಮುಗಿದುಪ್ಪುಂಡು. ಅಂಚಾದ್ ಮಾತೆರೆಗ್ ಅನುಕೂಲ ಆಪಿನ ಸಮಯ ಪಂಡ್ದ್ ಈ ದಿನೊನು ನಿಘಂಟ್ ಮಲ್ತ್ದೆರ್ ಪಂಡ್ದ್ ಪ್ರಾಯದಕುಲು ನೆನೆಪು ಮಲ್ಪುವೆರ್.

ಸಂತ ಲೋರೆನ್ಸೆರೆ ಪವಾಡ ಮೂರ್ತಿ

ಸಂತ ಲಾರೆನ್ಸೆರೆ ಸುಮಾರ್ ಒಂಜಿ ಫೀಟ್ ಎತ್ತರ್ ಮೂರ್ತಿ ಕಾರ್ಕಳದ ಅತ್ತೂರು ಕ್ಷೇತ್ರ ಪ್ರಾರಂಭ ಆಯಿನೆಡ್ದಿಂಚಿ ಉಂಡು. ೧೮೩೯ಡು ನಕ್ರೆಡಿತ್ತಿ ದೇವಾಲಯೊಡು ಸರ‍್ದ್ ಬರೊಂದಿತ್ತಿ ಭಕ್ತೆರೆಗ್ ಬೋಡಾಯಿನಾತ್ ಜಾಗೆ ಆ ಎಲ್ಯ ಚರ್ಚ್ಡ್ ಇತ್ತ್ಜಿ. ಆ ದೇವಾಲಯೊ ಸಂತ ಲಾರೆನ್ಸೆರೆ ಪುದರ್‌ಡ್ ಪ್ರತಿಷ್ಟೆ ಆದಿತ್ತಿನೆಡ್ದ್ ಆ ಮೂರ್ತಿ ಆ ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು ಪವಿತ್ರವಾಯಿನವು ಆದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಆ ಮೂರ್ತಿನ್ ಪತೊಂದೆ ದೇವೆರೆಡ ನಟ್ಟೊಂದು ಜಾಗೆ ನಾಡ್ಯರೆಗಾದ್ ಪೋನಗ ಆ ಮೂರ್ತಿದ ಮುಖಾಂತ್ರನೇ ಇತ್ತೆ ಉಪ್ಪುನ ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು ಜಾಗೆದ ಅವಕಾಸ ತಿಕ್ಕ್ಂಡ್. ಆ ಮೂರ್ತಿಯೇ ಕರಿನ ೧೮೦ ವರ್ಷೊಡ್ಚಿಂಚಿ ಲಕ್ಷ ಲಕ್ಷ ಜನೊಕ್ಲೆನ್ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರೊಗು ರ‍್ಪಾದ್‌ಂಡ್. ಆ ಮೂರ್ತಿಗ್ ಸಾದಾರಣ ಐನೂದು ವರ್ಷ ಆದುಪ್ಪೊಡು ಪಂಡ್ದ್ ಅವೆನ್ ತೂತಿನ ಚರಿತ್ರಕಾರೆ ಡಾ ಪಾದೂರು ಗುರುರಾಜ್ ಭಟ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಡೆತೆರ್. ಅತ್ತೂರು ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು ಈ ಮೂರ್ತಿ ಕೇಂದ್ರಬಿAದು ಆದ್ ಭಕ್ತೆರೆಗ್ ಪ್ರದರ್ಶನೊಗು ಉಂಡು. ೧೯೦೧ಟ್ಟ್ ದೇವಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಆನಗ ಈ ಪವಾಡ ಮೂರ್ತಿ ಆಲ್ಟರ್‌ದ ಉಲಯಿ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಸಾರ್ವಜನಿಕೆರೆಗ್ ದರ್ಶನದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಲ್ಪೆರೆಗಾದ್ ಅವೆನ್ ಪರಾ ದೇವಾಲಯದ ಬಲ ಬದಿಟ್ಟ್ ನಿರ್ಮಾಣ ಆಯಿನ ಪೊಸ ಮಂಟಪೊಡು ಪ್ರತಿಷ್ಟಾಪನೆ ಮಲ್ತ್ದ್‌ಂಡ್

ಕ್ಷೇತ್ರೊದ ಕುರ್ಸುಗುಡ್ಡೆ-೧೯೨೨

ತುಳುನಾಡ್‌ಡುಪ್ಪು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕ್ರೆöÊಸ್ತ ದೇವಾಲಯೊಲೆಡ್ ಜಾಲ್‌ಡೇ ಇಜ್ಜಂಡ ಕೈತಲಿತ್ತಿ ಜಾಗೆಡ್ ಒಂಜಿ ಮಲ್ಲ ಕುರ್ಸು ಪಾಡ್ದ್ ಐತ ಕೈತಲ್ ಇಜ್ಜಾಂಡ ಐತ ಸುತ್ತ ೧೪ ಕುರ್ಸುಲೆನ್ ಪಾಡ್ದ್, ಇಜ್ಜಾಂಡ ಕೆಲವು ಮಲ್ಲ ದೇವಾಲಯೊದ ಉಲಯಿ ೧೪ ಯೇಸು ಕ್ರಿಸ್ತೆರ್ ಮರಣ ಪಡೆವೊಡ್ದು ದುಂಬು ಪಡೆಯಿ ಕಷ್ಟೊಲೆನ್ ತೋಜಾವುನ ಚಿತ್ತೊಲೆನ್ ಪಾಡ್ದ್ ವರ್ಷೊಗೊರ ಅಂದ್‌Aಡ್ ಯೆಸುಕ್ರಿಸ್ತೆರೆ ಶ್ರಮಾದಿನೊಕ್ಲೆಡ್ “ಕುರ್ಸುದ ಸಾದಿ” ಪನ್ಪಿ ಆರಾಧನೆನ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಕೆಲವು ದೇವಾಲಯೊಲೆಡ್ ಗುಡ್ಡೆಲೆಡ್ ಮಲ್ಲ ಕುರ್ಸುನು ಪ್ರತಿಷ್ಟಾಪನೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಅತ್ತೂರು ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು ೧೯೦೧ಡ್ದ್ ದೇವಾಲಯದ ಕೈತಲಿತ್ತಿ ಗುಡ್ಡೆಗ್ ಪೋದು ವರ್ಷೊಗೊರ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಕ್ರಮಪ್ರಕಾರವಾದ್ ನಡತೊಂದಿತ್ತ್Aಡ್. ಅಪಗ ಅಲ್ಪ ಒಂಜಿ ಎಲ್ಯ ಕುರ್ಸುನು ದೀದ್ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಲ್ಪುನ ಕ್ರಮ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಐಕ್ ಪೋವೆರೆ ಸಾದಿ ಸರಿಕಟ್ಟ್ ಇಜ್ಜಂದಿನೆಡ್ದ್ ಪ್ರಾಯದಕುಲು ಪೋವೆರೆ ಬಾರಿ ಬಂಗ ಪಡೆವೊಂದಿತ್ತೆರ್. ೧೯೨೨ಟ್ಟ್ ಸರಾಗೊಡು ನಡತ್ ಪೋಪಿಲೆಕ್ಕ್ ಮಲ್ತ್ದ್ ಮಲ್ಲ ಕುರ್ಸುನು ಪ್ರತಿಷ್ಟಾಪನೆ ಮಲ್ತ್ದ್ ಹೆಚ್ಚ ಜನ ರ‍್ಪಿಲೆಕ್ಕ ವ್ಯವಸ್ತೆ ಮಲ್ತ್ದ್‌ಂಡ್. ಕೆಲವು ವರ್ಷೊಡ್ದು ಬೊಕ್ಕ ಸಾದಿಡ್ ೧೪ ಕುರ್ಸುನುಲಾ ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಲ್ತ್ದ್ ೧೪ ಕುರ್ಸುದ ಕೈತಲ್ ಭಕ್ತೆರ್ ಉಂತುದು ಶಾಸ್ತç ಪನ್ಪಿನ ಕ್ರಮ ನಡತೊಂದೇ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಸಾದಿ ಸರಿ ಆಯಿಬೊಕ್ಕ ವರ್ಷೊಗೊರ ಅತ್ತಂದೆ ಕ್ಷೇತ್ರೊಗು ಬತ್ತಿ ಜನೊಕ್ಕುಲುಲಾ ಅಡೆಗ್ ಪೋದು ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಲ್ಪುನ ಕ್ರಮ ನಡತೊಂದೇ ಉಂಡು. ೨೦೧೮ಡು ಅಲ್ಪದ ರಸ್ತೆನ್ ಸರಿ ಮಲ್ಪುನಬೊಕ್ಕ ಮಿತ್ತ್ ಪ್ರತಿಷ್ಟಾಪನೆ ಆದುಪ್ಪು ಮಲ್ಲ ಕುರ್ಸುದ ಕೈತಲ್‌ಡ್ ಭಕ್ತೆರೆಗ್ ಉಂತ್ಯರೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಲ್ಪುನೆಕ್ಕಾದ್ ಅಲ್ಟ ಇತ್ತಿ ೧೪ ಕುರ್ಸುನು ದೆತ್ತ್ದ್ ಬೇಲೆ ಮಲ್ಪುನ ಅಟ್ಟಣೆ ನಡತೊಂದುAಡು. ಪರ್ಪಲೆ ಗುಡ್ಡೆದ ಕೊಡಿಟ್ಟ್ ಮಲ್ಲ ಕುರ್ಸು ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆ ಆದ್ ಯೇಸುಕ್ರಿಸ್ತೆರೆ ಶ್ರಮೆ ಮರಣೊಲೆನ್ ವರ್ಸೊಗೊರ ನೆಂಪು ಮಲ್ಪು ಸಮಯೊಲೆಡ್ ‘ಕುರ್ಸುದ ಸಾಧಿ’ ಪನ್ಪಿ ಆರಾಧನೆನ್ ಭಯಭಕ್ತಿಡ್ ನಡಪಾವೆರ್. ಗುಡ್ಡೆದ ಕೊಡಿಟ್ಟುಪ್ಪು ಈ ಕುರ್ಸುದ ಕೈತಲ್ ಪೋದು ಕರಿನ ನೂದು ವರ್ಸೊಡ್ಚಿಂಚಿ ಆರಾಧನೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಐತ ಸಾದಿಡ್ ೧೪ ಕಡೆಟ್ಟ್ ಕುರ್ಸು ಪಾಡ್ದಿನಲ್ಪ ಪೋದು ಯೇಸುಕ್ರಿಸ್ತೆರೆ ಮರಣ ಸಂದರ್ಭೊಡು ನಡತಿನ ೧೪ ಸಂಗತಿನ್ ನೆನೆತೊಂದು ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಲ್ಪುನೆಕ್ಕೆ ಕೊಂಕಣಿಡ್ ‘ಕುರ್ಸಾಚೆ ವಾಟ್’ ಕನ್ನಡೊಡು ‘ಕ್ರೂಜೆಯ ಹಾದಿ’ ತುಳುಟ್ಟು ‘ಕುರ್ಸುದ ಸಾದಿ’ ಪನ್ಪೆರ್. (೧) ನಿರಪರಾದಿ ಯೇಸುಗು ಆಯಿ ಮರಣ ದಂಡನೆ (೨) ಯೇಸು ಕುರ್ಸುನು ದೆರ್ತೊಂದು ಪೋಪಿನವು (೩) ಕುರ್ಸುನು ದೆರ್ತೊಂದು ಪೋನಗ ಯೇಸು ಸುರುತ್ತ ಸರಿ ಬೂರುನವು (೪) ಯೇಸು ಅಪ್ಪೆನ್ ಎದುಕೊನ್ನವು (೫) ಕುರೇನೆದ ಸೀಮೋನೆ ಯೇಸುನ ಕುರ್ಸುನು ತುಂಬ್ಯರೆ ಸಾಯ ಮಲ್ಪುನವು (೬) ವೆರೋನಿಕ ಯೇಸು ಕ್ರಿಸ್ತೆರೆ ಮೋನೆನ್ ಕುಂಟುಡು ಒಚ್ಚುನವು (೭) ಯೇಸು ಕ್ರಿಸ್ತೆರ್ ರಡ್ಡನೆ ಸರಿ ನೆಲಕ್ಕ್ ಬೂರುನವು (೮) ಯೇಸು ಕ್ರಿಸ್ತೆರ್ ಯೇರುಸಲೆಮುದ ಪೋಜೊವುಲೆಗ್ ಸಮಾಧಾನ ಪನ್ಪಿನವು(೯) ಯೇಸು ಕ್ರಿಸ್ತೆರ್ ಮೂಜನೇ ಸರಿ ನೆಲಕ್ಕ್ ಬೂರುನವು (೧೦) ಯೇಸು ಕ್ರಿಸ್ತೆರೆ ಕುಂಟುಲೆನ್ ದೆಪ್ಪುನವು ( ೧೧) ಯೇಸು ಕ್ರಿಸ್ತೆರೆನ್ ಕುರ್ಸುಗು ಹಾಕುನವು (೧೨)ಯೇಸು ಕ್ರಿಸ್ತೆರ್ ಬೇನೆಡ್ ಬುಲ್ತುದ್ ಪ್ರಾಣ ಬುಡ್ಪಿನವು (೧೩) ಯೇಸು ಕ್ರಿಸ್ತೆರೆ ಶರೀರೊನು ಕುರ್ಸುಡ್ದು ತಿರ್ತ್ ಜಪುಡಾವುನವು (೧೪) ಯೇಸುಕ್ರಿಸ್ತೆರೆ ಶರೀರೊನು ಭೂಸ್ಥಾಪನೆ ಮಲ್ಪುನವು- ಈ ಪದ್ನಾಲ್ ಸಂಗತಿನ್ ಪನೊಂದು ಅಲ್ಪ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಲ್ತ್ದ್ ಕಡೆÀಕ್ ಮಲ್ಲ ಕುರ್ಸುದ ಕಡೆಕ್ಕ್ ಪೋದು ಮಾತರ‍್ಲಾ ಅಲ್ಪ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಲ್ತ್ದ್ ಅಗಪುವೆರ್. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಕ್ರೆöÊಸ್ತೆರ್ ಆಚರಣೆ ಮಲ್ಪು ಶ್ರಮೆ ದಿನೊಕ್ಕುಲೆಡ್ (ಕಪ್ಪು ದಿನೊಕ್ಕುಲು) ಮಲ್ಪುನೆಡ್ದ್ ಭಯಭಕ್ತಿಡ್ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮೊನು ನಡಪಾವೆರ್. ನಡಪೆರೆ ತೀರಂದಿನಕುಲುಲಾ ಯೇಸು ಕ್ರಿಸ್ತೆರೆÀಗಾದ್ ಪಂಡ್ದ್ ಗುಡ್ಡೆ ಮಿತ್ತರುನ ಕ್ರಮ ಅಪಗ ತೋಜಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು. ಪರ್ಪಲೆ ಗುಡ್ಡೆದ ಕೊಡಿಟ್ಟ್ ಪವಿತ್ರವಾಯಿನ ಕುರ್ಸುನು ೧೯೨೨ಡು ಪ್ರತಿಷ್ಟಾಪನೆ ಮಲ್ಪೆರೆ ಕಾರಣ ಆಯಿನಾರ್ ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು ಧರ್ಮಗುರು ಆದಿತ್ತಿ ವಂ. ಸಲ್ವದೋರ್ ಡಿ’ಸೋಜ. ಸಭೆತ್ತಕುಲು ಬೊಕ್ಕ ಕ್ಷೇತ್ರೊಗು ಬರ್ಪಿನಕುಲು ಮೆರೆನ್ ಕಾರ್ಲದ ಅಜ್ಜೆರ್ ಪಂಡ್ದ್ ಪಂಡ್ದೇ ಪನೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಮೆರೆನ ಕಾಲೊಡು ಸರ‍್ದ್ ಬರ್ಪಿನ ಭಕ್ತೆರೆಗ್ ದೇವಾಲಯದ ಎದುರುಡುಮಲ್ಲ ಜಾಲ್‌ದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಸ್ಮಶಾನೊಗು ವಿಶಾಲವಾಯಿನ ಜಾಗೆ, ಕಣಜಾರು, ಅಜೆಕಾರು, ಮಿಯಾರು, ಕಾರ್ಲ ಪೇಂಟೆಡ್ ಪೊಸ ಸಭೆಕ್ಕುಲೆ ಸ್ಥಾಪನೆಗ್‌ಲಾ ಮೇರೇ ಕಾರಣಕರ್ತೆರಾಯೆರ್. ಅರೆನ್ ಕಾರ್ಲದ ಅಜ್ಜೆರ್, ಕಾರ್ಲದ ದೇವೆರ್ ಪಂಡ್ದೇ ಪನೊಂದಿತ್ತೆರ್‌ಗೆ. ಅತ್ತೂರು ಕ್ಷೇತ್ರದ ಸಂತ ಲಾರೆನ್ಸೆರ್ ಕೇಂಡಿನೆನ್ ಮಾತೆನ್ ಕರ‍್ಪೆರ್, ಕಾರ್ಲದ ಅಜ್ಜೆರ್ ಪಂಡಿಲೆಕ್ಕ ಆಪುಂಡು ಪಂಡ್ದ್ ನಂಬೊದಿತ್ತೆರ್‌ಗೆ. ಕುಟುಂಬದ ಲಡಯಿ, ಆಸ್ತಿದ ವ್ಯಾಜ್ಯ, ಇಂಚಿತ್ತಿ ಒವ್ವೇ ಸಮಸ್ಯೆಲೆಗ್ ಮೆರೆ ಕೈತಡೆಗ್ ಬರೊಂದಿತ್ತೆರ್‌ಗೆ. ಕಾರ್ಲದ ಅಜ್ಜೆರ್ ಕೊರಿನವೆ ತೀರ್ಪು ಆವಂದಿತ್ತ್Aಡ್‌ಗೆ. ಆರೆನ ನೇತ್ರತ್ವೊಡು ಕುರ್ಸು ಪ್ರತಿಷ್ಟಾಪನೆ ಆಯಿ ಕುರ್ಸುಗುಡ್ಡೆಗ್ ರಡ್ಡ್ ವರ್ಷೊಡು ನೂದು ವರ್ಷ ಕರಿಯುಂಡು. ಕರಿನ ನೂದು ವರ್ಷೊಡ್ಡಿಂಚಿ ಸಾರ ಸಾರ ಭಕ್ತೆರ್ ಆ ಕುರ್ಸುಗುಡ್ಡೆಗ್ ಪೋದು ಯೇಸು ಕ್ರಿಸ್ತೆರ್ ನಮ್ಮಂಚಿ ನರಮಾನಿಲೆಗಾದ್ ಕುರ್ಸುಡು ಬಲಿ ಆಯಿನ ಕ್ಷಣೊನು ನೆನೆತೊಂದು ದೇವೆರೆನ್ ಸುಗಿಪುವೆರ್.

ಕಾರ್ನಿಕದ ಕೆರೆ

ದೇಶೊಡುಪ್ಪು ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇವಸ್ಥಾನೊಲೆಡ್ ಕೆರೆ ಉಪ್ಪುಂಡು. ಆಂಡ ತುದೆತ್ತ ಕೈತಲಪ್ಪು ದೇವಸ್ಥಾನೊಲೆಡ್ ಅವು ಉಪ್ಪುಜಿ. ಅಲ್ಪ ತೀರ್ಥ ಬಾವಿ ಇಜ್ಜಾಂಡ ಗುವೆಲ್ ಉಪ್ಪುಂಡು. ಕೆಲವು ದೇವಸ್ಥಾನೊಲೆಡ್ ಪರಿಪು ನೀರ್‌ಗ್ ಕಟ್ಟೆ ಕಟ್ಟ್ದ್ ಅವ್ವೇ ತೀರ್ಥ ಪಂಡ್ದ್ ಆಪುಂಡು. ಪಿರಾಕ್‌ದ ಕಾಲೊಡು ದೇವಸ್ಥಾನೊಲೆ ವಿಗ್ರಹೊಲೆಗ್ ಅಭಿಷೇಕ ಮಲ್ಪೆರೆ, ವಿಗ್ರಹೊಲೆನ್ ಶುದ್ಧ ಮಲ್ಪೆರೆ ಅವ್ವೇ ನೀರ್ ಬಳಕೆ ಆವೊಂದಿತ್ತ್Aಡ್. ದೇವಸ್ಥಾನೊಳೆ ಕೈತಲ್ ತುದೆ ಇತ್ತಂಡ ಪೂಜೆ ಮಲ್ಪುನಕುಲು, ಭಕ್ತಾಧಿನಕುಲು ಆ ತುದೆಟ್ಟ್ ಮೀದ್ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಉಲಯಿ ಪೋಪಿನ ಕ್ರಮ ಉಂಡು. ಆಂಡ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಕೈತಲಿತ್ತಿ ಕೆರೆಟ್ಟ್ ಮೀಪಿನ ಕ್ರಮ ಇಜ್ಜಿ. ಅವು ತೀರ್ಥ ಪನ್ಪಿ ಬಾವನೆ ಉಂಡು. ದೇವಸ್ಥಾನೊಡುಪ್ಪು ಕೆರೆ ಜನೊಕ್ಕುಲೆಗ್ ತೀರ್ಥ ಆಂಡಲಾ ಆ ಕೆರೆ ಬೊಕ್ಕ ದೇವಾಲಯದ ಚರಿತ್ರೆಗ್ ಒಂಜಿ ಸಂಬAಧ ಉಪ್ಪುಂಡು. ಹಿಂದೂ ಬಾಂದವೆರೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇವಾಲಯೊಲೆಡ್ ಇಂಚಿತ್ತಿ ಕೆರೆಕ್ಕುಲು ಉಂಡು. ಆಂಡ ತುಳುನಾಡ್‌ದ ಅತ್ತೂರು ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು ಬೊಕ್ಕ ಕುಡ್ಲದ ದಕ್ಕೆದಲ್ಪುಪ್ಪು ಮುಸುಲ್ಮಾನೆರೆ ಮಸೀದಿ ಒಂಜೆAಟ್ ಕೆರೆ ಉಂಡು. ಇಂಚಿತ್ತಿ ಕೆರೆತ್ತ ನೀರ್‌ಗ್ ಪವಿತ್ರವಾಯಿನ ತೀರ್ಥ ಪನ್ಪಿ ನಂಬಿಕೆ ಉಂಡು. ನೆಟ್ಟ್ ಮರ್ದ್ದ ಗುಣ ಉಂಡು ಪನ್ಪಿ ನಂಬಿಕೆಲಾ ಉಂಡು. ಇಂಚಿತ್ತಿ ಕಾರ್ನಿಕದ ಕೆರೆ ಕಾರ್ಲದ ಅತ್ತೂರು ಸಂತ ಲೋರೆನ್ಸೆರೆ ಪುಣ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರೊಡುಲಾ ಉಂಡು. . ಐಕ್ ಸುತ್ತಲಾ ಕಲ್ಲ್ ಕಟ್ಟ್ದ್ ನೀರ್ ಬಳಕೆ ಮಲ್ಪುನ ಕ್ರಮ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ೧೯೮೮ಡು ಭಾರತದ ವಾಸ್ತು ಶೈಲಿಡ್ ಚೌಕಾಕಾರೊಡು ನಾಲ್ ಮೈಟ್‌ಲಾ ಮುಟ್ಲು ಮಲ್ತ್ದ್ ಭಕ್ತೆರ್ ನೀರ್ ಕೈಟ್ ನೀರ್ ಮುಟ್ಟುನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಲ್ತ್ದ್‌ಂಡ್. ನೆಕ್ಕ್ ತಿರ್ತ್ ಜಪ್ಪರೆ ಇಜ್ಜಿ. ನೀರ್ ಮುಟ್ಟೊಲಿ ಮಾತ್ರ. ಭಕ್ತೆರ್ ನೀರ್‌ನ್ ತೀರ್ಥದ ಲೆಕ್ಕ ಬಾಟ್ಲಿಡ್ ದಿಂಜಾದ್ ಇಲ್ಲಗ್ ಕೊನೊಪಿನ ಕ್ರಮ ಉಂಡು. ಬಕ್ತೆರ್ ಪರಕೆದ ಕಾಸ್‌ನ್ ಕೆರೆಕ್ಕ್ ದಕ್ಕಂದಿಲೆಕ್ಕ ಬರಿಟ್ಟ್ ಡಬ್ಬಿ ದೀಂಡಲಾ ಪಾವಲಿನ್ ಕೆರೆಕ್ಕ್ ಪಾಡೊಂದೇ ಉಲ್ಲೆರ್.

ನಡಪು ಪೂಜೆಲು, ಉತ್ಸವೊಲು

ಮಂಗಳೂರು ಸಭಾಪ್ರಾಂತ್ಯೊಗು ಸರ‍್ದಿನ ಕರಾವಳಿ ಪ್ರದೇಶದ ಚರ್ಚ್ಲೆಡ್ ಆಚರಣೆ ಮಲ್ಪುನ ಸಾಂತ್‌ಮಾರಿ ಪಂಡ್ದ್ ತುಳುನಾಡ್‌ಡ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್. ಈ ಪರ್ಬ ಮಾತಾ ಚರ್ಚ್ಲೆಡ್ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ದಿನ ನಡಪುಂಡು. ಉಂದು ವರ್ಷೊಗೊರ ನಡಪುನ ವರ್ಷದ ಪರ್ಬ. ಯೇಸು ಕ್ರಿಸ್ತೆರೆ ಅಪ್ಪೆ ಸಂತ ಮೇರಿ ಪರ್ಬನೆ ಕ್ರಮೇಣ ಸಾಂತ್‌ಮಾರಿ ಪಂಡ್ದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಚರ್ಚ್ದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಡುಪ್ಪು ಕ್ರೆöÊಸ್ತೆರ್ ಕುಟುಂಬದಕಲೆನ್. ನಿರೆಕರೆತ್ತಕಲೆನ್ ಒಟ್ಟು ಸೇರಾದ್ ಒಗ್ಗಾಟ್ಟ್ ಪನ್ಪಿ ಸಂತೋಷೊಗಾದೇ ಈ ಪರ್ಬೊನು ಆಚರಣೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಕುಟುಂಬದಕಲೆನಗ್ ಒಟ್ಟು ಪಾಡೊಂದು ಮಲ್ಪುನ ಪರ್ಬನೇ ಈ ಸಾಂತ್‌ಮಾರಿ. ಕೆಲವು ಚರ್ಚ್ಲೆಡ್ ಆಯಾಯ ಚರ್ಚ್ದ ವರ್ಷದ ಪರ್ಬ ಪಂಡ್ದ್ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ದಿನ ಆಚರಣೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಆಂಡ ಅತ್ತೂರು ಚರ್ಚ್ದ ಸಾಂತ್‌ಮಾರಿ ಪರ್ಬೊನು ಜನವರಿಡೇ ದಾಯೆ ಆಚರಣೆ ಪನ್ಪಿನೆಕ್ಕ್ ಒಂಜಿ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಉಂಡು. ಮರಿಯಲದ ಬೆನ್ನಿಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಸುಗ್ಗಿ ಪರ್ಬ ರ‍್ಪುಂಡು. ಐಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಅಷ್ಟೆಮಿ, ಚೌತಿ, ದಸರಾ,ದೀಪಾವಳಿ, ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್, ಪೊಸವರ್ಷ ಪನ್ಪಿ ಪರ್ಬೊಲು ಮಾತಾ ಮುಗಿಯುಂಡು. ಬರ್ಪಿ ಜನೊಕ್ಕುಲೆಗ್ ಬೆನ್ನಿ, ಪರ್ಬೊಲು ಪನ್ಪಿ ಚಿಂತೆ ದಾಲಾ ಇಜ್ಜಿ. ಅತ್ತೂರುಗು ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಊರುಲೆಡ್ದ್ ಜನೊಕ್ಕುಲು ರ‍್ಪಿನೆಡ್ದ್ ಹೇಳಿಕೆ ಕೊರಿಯೆರೆ ವಾ ಮಾದ್ಯಮೊಲುಲಾ ಇಜ್ಜಂದಿ ಕಾಲ ಅವು. ಐಕಾದ್ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷದ ಸುರುತ್ತ ತಿಂಗೊಲು ಜನವರಿದ ಕಡೆತ್ತ ವಾರೊಡು ಬರ್ಪಿ ಅಂಗಾರೆ, ಬುದಾರ, ಗುರುವಾರ ಈ ಮೂಜಿ ದಿನೊಟ್ಟೆ ಆಚರಣೆ ನಿಘಂಟ್ ಮಲ್ತ್ದೆರ್. ಐತಾರ ದೀಂಡ ಮುಲ್ಪ ನಡಪುನ ಆರಾಧನೆಲೆಡ್ ಬೇತೆ ಚರ್ಚ್ದ ಗುರುಕ್ಕುಲ ಬರಿಯೆರೆ ಸಾದ್ಯ ಇಜ್ಜಿ. ಅಂಚಾದ್ ವಾರದ ಈ ಮೂಜಿ ದಿನೊಕ್ಲೆಡೇ ಚಾತ್ರೆ ನಡಪುಂಡು. ಮಡಿಕೇರಿ, ಮುಂಬಯಿ ಇಂಚಿತ್ತಿ ಜಾಗೆಲೆಡ್ ಜಾತ್ರೆಗ್ ರ‍್ಪಿ ಭಕ್ತಾದಿಲು ಈ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರದ ಆದಾರೊಡೇ ಚಾತ್ರೆಗ್ ಬರ್ಪಿನವು ರೂಡಿ ಆದ್ ಪೋತುಂಡು. ತುಳುನಾಡ್‌ಡ್ ವಾಹನದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಆವೊಡ್ದುಂಬು ಸಾಂತ್‌ಮಾರಿಗ್ ಬರ್ಪಿ ಜನೊಕ್ಕುಲ್ನಬರ‍್ದಗಾಡಿದ ಸಾಲ್‌ಲು, ಕುಡ್ಲ, ಮುಲ್ಕಿ, ಉಡುಪಿ, ಕುಂದಾಪುರ, ಬೆಳ್ತಂಗಡಿ, ಬಂಟ್ವಾಳ, ಮೂಡಿಗೆರೆ, ಕೊಪ್ಪ, ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು, ತೀರ್ಥಗಳ್ಳಿ ಗಟ್ಟದ ಕಾಪಿ ತೋಟದ ದನಿನಕುಲು, ಅಲ್ಪ ಬೆನ್ಪಿನಕುಲು ಪರಕೆಲೆನ್ ಪತೊಂದು ನಡತೊಂದು ಬರ್ಪಿ ಸಾಲ್‌ದ ಚಿತ್ರಣೊನು ಇತ್ತೆಲಾ ಪ್ರಾಯದಕುಲು ನೆನೆಪು ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಅಕುಲು ಪತ್ತೊಂದು ಬತ್ತಿ ಬುತ್ತಿಲೆನ್ ಒಣಸ್ ಮಲ್ಪುನವು, ಮೂಜಿ ಕಲ್ಲ್ ಪಾಡ್ದ್ ಕಣಕ್‌ಡ್ ಅಟಿಲ್ ಮಲ್ಪುನವು, ಮರತ್ತ ಮುದೆಲ್‌ಡ್ ಜೆಪ್ಪುನವು ಇತ್ತೆ ಚರಿತ್ರೆಗ್ ಸರ‍್ದ್ಂಡ್. ಎಲ್ಪ ವರ್ಷ ಪಿರವುಡು ಕುಡ್ಲದ ಪಿರೇರಾ ಹೋಟೇಲ್‌ದ ಮಾಲಕೆರಾಯಿ ದಿ. ಇನಾಸ್ ಪಿರೇರಾ ತನ್ನ ಅತ್ತೂರು ವಠಾರೊಡು ಮಡಲ್ದ ದೊಂಪ ಪಾಡ್ದ್ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಹೋಟೇಲ್ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಅಲ್ಪ ತಿಕ್ಕುನ ಮಲ್ಲ ಮಲ್ಲ ಇಡ್ಲಿ, ಪೋಡಿ, ಕಿರೆಂಗ್, ಕಡ್ಲೆಬಜಿಲ್, ಪದೆಂಗಿ ಬಜಿಲ್, ಪೋಡಿ. ಸೋಜಿ ಉಂದೆನ್ ಇತ್ತೆಲಾ ನೆನೆಪು ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಮರತ್ತ ಗಾಣದ ಕಂರ್ಬುದ ಪಾನಕ, ಗೋಳಿ ಸೋಡ, ಬಚ್ಚಂಗಾಯಿ, ಕರ‍್ಲು, ತಮ್ಟೆಗುಳ್ಳ, ಪೊರಿಕಡ್ಲೆ, ಕಲ್ಲ್ ಸಕ್ಕರೆ, ಮಿಠಾಯಿ, ಚಕ್ಕುಲಿ. ಐತ ಪರ‍್ಲೇ ಬೇತೆ. ನೆಟ್ಟ್ ಕೆಲವು ಇತ್ತೆ ಇಜ್ಜಿಡಲಾ ಅತ್ತೂರು ಜಾತ್ರೆಗ್ ಪೋಯಿ ನೆಂಪುಗು ಬಚ್ಚಾಂಗಾಯಿ ತಮ್ಟೆಗುಳ್ಳ, ಕಲ್ಲ್ಸಕ್ಕರೆ, ಕೈಕ್ಕ್ ಕಟ್ಟುನ ಬಣ್ಣದ ನೂಲು ದೆತೊಂದು ಇಲ್ಲದಕಲೆಗ್, ನಿರೆಕರೆ, ದೋಸ್ತಿನಕಲೆಗ್, ಪಿದಯಿದ ಊರುಡುಪ್ಪುಕುಇಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯೆರೆಗ್ ಕರ‍್ಪಿ ಕ್ರಮ ಇತ್ತೆಲಾ ನಡತೊಂದುಡು. ಕೃಷಿ ಮಲ್ಪುನಕುಲು, ನುಗ ನಾಯೆರ್, ಮೂಕುದ ಬಲ್ಲ್ ಕೊಟ್ಟು ಪಿಕ್ಕಾಸ್, ಮಿಲಾವುದ ಕತ್ತಿ, ಚೂರಿ ದೆತೊನ್ನವು ಈ ಜಾತ್ರೆಡೇ. ಮಣ್ಣ್ದ ಓಡು, ಮುಟ್ಟಕತ್ತಿ ಮೂಲು ಎಡ್ಡೆಂತಿನವೇ ತಿಕ್ಕುಂಡು ಪನ್ಪಿನವು ಜನೊಕ್ಲೆ ನಂಬಿಕೆ.

ಅತ್ತೂರು ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು ದಾನಧರ್ಮ

ಸಂತ ಲಾರೆನ್ಸೆರ್ ತನ್ನ ಬದ್‌ಕ್‌ಡ್ ಸೀಖ್‌ದಾಕುಲೆಗ್, ಬಡವೆರೆಗ್, ಗತಿದಾಂತಿನಕಲೆಗ್ ಸಹಾಯ ಮಲ್ತೊಂದೇ ಬದ್‌ಕಿನಾರ್. ಧರ್ಮ ಸಭೆತ್ತ ಭಂಡಾರೊಡ್ದುಲಾ ಉಂದುವೇ ಸೇವೆನ್ ಮಲ್ತಿನಾರ್. ಅರೆ ಬದ್‌ಕ್ ಅರೆನ ಸೇವೆನ್ ನೆಂಪು ಮಲ್ತೊಂದು ಅತ್ತೂರು ಕ್ಷೇತ್ರ ಸ್ಥಾಪನೆ ಆಯಿನೆಡ್ದಿಂಚಿ ದಾನ ಧರ್ಮ ಮಲ್ತೊಂದು ಬರೊಂದೇ ಉಂಡು. ಅಂಚಾದ್ ತುಳುನಾಡ್‌ಡ್ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರ ದಾನ ಧರ್ಮೊಗು ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಆಯಿ ಕ್ಷೇತ್ರ ಪಂಡ್ದೇ ಪನೊಲಿ. ಜಾತ್ರೆಗ್ ರ‍್ಪಿ ಮಾತಾ ಭಕ್ತೆರ್ ದಾನ ಧರ್ಮ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಅಕಲೆಗ್ ಉಂದು ಒಂಜಿ ಪರಕೆಲಾ ಆದಿತ್ತ್ಂಡ್. ವರ್ಷ ವರ್ಷ ಪೋಯಿಲೆಕ್ಕ ಸಾಲ್‌ಡ್ ಕುಲೊಂದು ನಟ್ಟುನ ಕ್ರಮಲಾ ಮೂಲಿತ್ತ್ಂಡ್. ವರ್ಷೊಗೊರ ನೆಕ್ಕಾದೆ ವಾರೊಡ್ದು ದುಂಬು ಬತ್ತ್ದ್ ಗೋಣಿ ಪಾಡ್ದ್ ಜಾಗೆ ಪತ್ತ್ದ್ ಕುಲೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಅಂಚನೇ ಕೂಡಿಕೆಲಾ ಹೆಚ್ಚ ಇತ್ತ್ಂಡ್ದ್.

೧೯೯೯ ಮುಟ್ಟ ಅತ್ತೂರುಡು ಜಾತ್ರೆದ ಸಾದಿ ಇಡಿ ಸುಮಾರ್ ರಡ್ಡ್ ಸಾರೊಡ್ದು ಹೆಚ್ಚ ನಟ್ಟುನಕುಲು ಕುಲೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಜಾತ್ರೆಗ್ ರ‍್ಪಿನಕುಲು ನಾಲ್ ಜನಕ್ ದಾನ ಮಲ್ಪುವೆ ಪನ್ಪಿ ಪರಕೆನ್ ಮುಲ್ಪ ಸಂದಾವೊಂದಿತ್ತೆರ್. ವರ್ಷ ಪೋಯಿಲೆಕ್ಕನೇ ನಟ್ಟುನಕಲೆನ್ ಆಳುನವೇ ಬಂಗ ಆದ್ ನೆಕ್ಕಾದ್ ಚರ್ಚ್ ಒಂಜಿಕ್ರಮೊನು ಕನತ್ತ್ಂಡ್. ಬಡವೆರೆಗ್ ದಾನ ಕೊರ್ಪಿನಕುಲು ಅಕಲ್ನ ಕಾಣಿಕೆಲೆನ್ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ದೀತಿನ ಕಾಣಿಕೆ ಹುಂಡಿಗ್ ಪಾಡೊಡು ಅವೆನ್ ಜಾತ್ರೆದ ಕಡೇತ್ತ ದಿನ ಮಾತೆರೆಗ್ ಅಗಲ್ನಗಲ್ನ ಯೋಗಿತೆ ತೂದು ಪಟ್ಟೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಈ ಕ್ರಮ ಸುಮಾರ್ ವರ್ಷ ನಡತ್ತ್ಂಡ್. ಸುಮಾರ್ ೩ ಸಾರ ನಟ್ಟುನಕುಲು ನೆತ್ತ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆಯೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಆಂಡ ರಡ್ಡ್ ಸಾರ ಇಸವಿಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಸರಕಾರದ ನಿಯಮದ ಪ್ರಕಾರ ಕ್ಷೇತ್ರಲಾ ನಟ್ಟುನಕುಲು ಬರಂದಿಲೆಕ್ಕ ನಿಷೇದ ಮಲ್ತ್ಂಡ್. ಆಂಡ ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು ದಾನಧರ್ಮ ಉಂತಿಜಿ. ಈ ಕ್ರಮೊನು ಬೇತೆ ರೀತಿಡ್ ದಾನಧರ್ಮ ನಡತೊಂದುAಡು. ಭಕ್ತೆರ್ ಈತ್ ವರ್ಷೊಡ್ದಿಂಚಿ ನಟ್ಟುನಕಲೆಗ್,ಬಡವೆರೆಗ್ ಕೊರ್ಪಿ ದಾನೊನು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಹುಂಡಿಡ್ ಪಾಡುನ ವ್ಯವಸ್ಥೆನ್ ಮಲ್ತ್ಂಡ್. ಐಟ್ ಬತ್ತಿ ಕಾಸ್‌ಲೆನ್ ವರ್ಷ ಇಡೀ ಸಹಾಯ ಕೇನೊಂದು ಬರ್ಪಿ ಜನೊಕ್ಲೆಗ್ ಕೊರ್ಪಿ ಕ್ರಮ ಇನಿಕ್ಕ್ಲಾ ನಡತೊಂದುAಡು. ಈ ಕ್ರಮೊಡ್ದಾದ್, ಕಲ್ಪುನ ಜೋಕುಲೆಗ್, ಬಂಗದಕಲೆಗ್ ಇಲ್ಲ್ ಕಟ್ಯರೆ, ಮದ್ಮೆ, ಸೀಕ್ ಸಂಕಡೊಡು ಬೂರಿನಕಲೆಗ್, ಕ್ಷೇತ್ರೊಡ್ದು ಸಹಾಯ ಆವೊಂದುAಡು.

ಅತ್ತೂರು ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು ಪರಕೆ

ಭಕ್ತೆರೆನ್ ತನ್ಕುಲೆ ಬದ್‌ಕ್‌ಡ್ ವಾ ಒಂಜಿ ಕೇಡ್ ಗಂಡಾತ್ರ ಅವಂದಿಲೆಕ್ಕ್ ಕಾತ್‌ದ್ ನಡಪಾವೊಂದುಪ್ಪು ಸರ್ವಶಕ್ತೆ ಆಯಿ ದೇವೆರೆ ದಯೆ ಕನಿಕರೊಗಾದ್ ಸಂತ ಲಾರೆನ್ಸೆರೆ ಮುಖಾಂತ್ರ ದೇವೆರೆನ್ ಸುಗಿತೊಂದು ದುಂಬಗ್ ಇಂಚೆನೆ ನಡಪಾಲೆ ಪಂಡ್ದ್ ನಟ್ಟೊಂದು ಸೀಕ್ ಸಂಕಡೊಲೆ ನಿವಾರಣೆ, ಜಾನುವಾರ್‌ಲೆಗ್ ಸೀಕ್, ಕುಟುಂಬದ ರಕ್ಷಣೆ, ಇಂಚಿತ್ತಿ ಬೇತೆ ಬೇಡಿಕೆಲೆನ್ ಎಣ್ಣೆ, ನೈಯಿ, ಬೊಳ್ಳಿ, ಬಂಗಾರ್ ಪರಕೆ ಮುಖಾಂತ್ರ ಕ್ಷೇತ್ರೊಗು ಸಂದಾವೆರ್. ಬೊಳ್ಳಿದ ಪ್ರತಿಕೃತಿ ಮಲ್ತ್ದ್ ಪರಕೆ ಸಂದಾವುನ ಕ್ರಮಲಾ ಮುಲ್ಪ ದಿಂಜ ಉಂಡು ಕೃಷಿಕ್ಕ್ ತೊಂದರೆ ಆಂಡ ಕಂಗ್, ಬಚ್ಚಿರೆ, ತಾರೆ, ಬಾರ್, ಕೊಟ್ಟು, ಪಿಕ್ಕಾಸ್, ಕ್ರಿಮಿಕ್ಕುಲು, ಕುರುವಾಯಿದ ರೂಪ, ಕೈಕಂಜಿ, ಜಾನುವಾರ್, ತಾಂಕುನ ಪ್ರಾಣಿಲು ಆಂಡ. ಪೆತ್ತ, ಕಂಜಿ, ಎರು, ಎರ್ಮೆ, ಬೋರಿ, ಕುರಿ, ಏಡ್, ಪಂಜಿ, ನಾಯಿ, ಪುಚ್ಚೆ, ಕೋರಿ, ಜೀವೊಗು ದಾಲಾ ತೊಂದರೆ ಆಂಡ ಕೈ, ಕಾರ್, ತರೆ, ಕೂಜಲ್, ಕಣ್ಣ್, ಕೆಬಿ, ಮೂಕು, ಕೂಲಿ, ಬಿರೆಲ್, ಕೆಡು, ಆಣಿ, ಸುಬ್ಬ, ಪೇನ್, ಉಮಿಲ್, ಕಿಲೆಂಜಿ ಇಂಚ ಮಾತೆತ್ತಲಾ ಎಲ್ಯೆಲ್ಯ ರೂಪೊಲೆನ್ ಬೊಳ್ಳಿ, ಬಂಗಾರ್‌ಡ್ ಮಲ್ತ್ದ್ ಪರಕೆ ಸಂದಾವೆರ್. ಭಕ್ತೆರೆಗ್ ಬೋಡಾಯಿ ಇಂಚಿತ್ತಿ ಪರಕೆಲೆನ್ ಮಲ್ತ್ ಕೊರಿಯೆರೆ ಐತವೇ ಬೇಲೆದಕುಲು ಅಲ್ಪಲ್ಪ ಕುಲ್ಲುದು ಬೇರ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಸಂತಾನ ಪ್ರಾಪ್ತಿಗಾದ್ ತುಲಾಭಾರ, ಸೀಕ್ ಗುಣ ಅವೆರೆ ದ್ವಾರೊಡ್ದು ದೇವಾಲಯ ಮುಟ್ಟ ಮೊರಂಪುಡು ನಡತೊಂದು ಬರ್ಪಿನವು, ಪರಾ ದೇವಾಲಯೊಡು ಉರುಳು ಸೇವೆ ಮಲ್ಪುನವು ಇಂಚಿತ್ತಿ ಪರಕೆ ಸಂದಾವುನ ಕ್ರಮಲಾ ಉಂಡು. ಕ್ಷೇತ್ರದ ದೇವಾಲಯದ ಆಲ್ಟರ್‌ದಲ್ಪ ಪುರುಬಾಲೆನ್ ಜೆಪುಡಾದ್ ದೇವೆರೆಡ ಆಶೀರ್ವಾದ ನಟ್ಟುನ ಅಪ್ಪೆ ಅಮಾಡ್ಲೆನ ನಂಬಿಕೆನ್ ತೂನಕ ಕ್ಷೇತ್ರೊಗು ತರೆ ತಗ್ಗಾವಂದಿನಾಯೆ ಒರ ತರೆ ತಗ್ಗಾವೆ. ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಭಕ್ತೆರ್ ಒರ ತನ್ಕುಲು ತೋಡೆರೆ ಸುರುಮಲ್ತಿನ ಗುವೆಲ್‌ಡ್ ನೀರ್ ತಿಕ್ಕ್ಂಡ ಆ ನೀರ್‌ಡ್ ಕ್ಷೇತ್ರೊಡುಪ್ಪು ದೇವಾಲಯದ ಆಲ್ಟರ್‌ನ್ ಶುದ್ಧ ಮಲ್ಪುವ ಪರಕೆ ಪಂಡೆರ್‌ಗೆ. ಗುವೆಲ್‌ಡ್ ನೀರ್ ತಿಕ್ಕಿಬೊಕ್ಕ ಆ ನೀರ್‌ನ್ ಬಾಟಿಲಿಡ್ ದಿಂಜಾದ್ ಕನತ್‌ದ್ ಆಲ್ಟರ್‌ನ ಶುದ್ಧ ಮಲ್ತೆರ್‌ಗೆ. ಇಂಚಿತ್ತಿ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ನಮೂನೆದ ಪರಕೆದ ಕಥೆಕ್ಕುಲೆನ್ ಹಿರಿಯಾಕುಲು ಇತ್ತೆಲಾ ನೆನೆಪು ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಕಟಪಾಡಿದ ಶಂಕರಪುರೊಡ್ದು ಜಾತ್ರೆದ ಸಮಯೊಗು ಪ್ರತಿ ಇಲ್ಲಡ್ದ್ ಮಲ್ಲಿಗೆ ಪೂ ಸಮರ್ಪಣೆ ಮಲ್ಪುನ ಕ್ರಮ ಇನಿಕ್ಕ್ಲ ಉಂಡು. ಇತ್ತೆ ಕಾರ್ಲಡ್‌ಲಾ ಮಲ್ಲಿಗೆದ ಕೃಷಿ ಮಲ್ಪುನಕುಲು ಪೂತ್ತ ಮಾಲೆನ್ ಕ್ಷೇತ್ರೊಗು ಅರ್ಪಣೆ ಮಲ್ಪುನ ಕ್ರಮೊನು ದೀವೊಂದು ಬೈದೆರ್. ಕ್ಷೇತ್ರದ ಅಭಿವೃದ್ದಿನ್ ತೂಂಡ ಭಕ್ತೆರ್ ಪಂಡಿನ ಪರಕೆಡ್ದೇ ಪಂಡ್‌ಡ ತಪ್ಪಾವಂದ್.

ಮೇಣದ ಬತ್ತಿ ಸೇವೆ

ತುಳುನಾಡ್‌ದ ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯೊಲೆಡ್ ಪ್ರತಿ ಪೂಜೆದಪಗ ದೀಪ ಬೆಳಗಾವುನ ಆರತಿ ಮಲ್ಪುನ ಕ್ರಮ, ಜಾತ್ರೆದಪಗ ಸಾರ ಸಾರ ಎಣ್ಣೆದ ಬತ್ತಿ÷ ಪಾಡ್ದಿನ ತಿಪಿಲ ಪೊತ್ತಾವುನ ಕ್ರಮ ಉಂಡು. ದೀಪದ ಎಣ್ಣೆ ಕಾಲಿ ಆದ್ ಐತ ಬತ್ತಿ ಪೊತ್ತುದು ಪೋಂಡ ನಮ ದೇವೆರೆಗಾದ್ ನಮನೇ ಅರ್ಪಣೆ ಮಲ್ತೊಂಡಿಲೆಕ್ಕ ಪನ್ಪಿ ಭಾವೆನೆಲು ಈ ಸೇವೆಡ್ ಉಂಡು. ಕ್ರೈಸ್ತೆರೆ ದೇವಾಲಯೊಲೆಡ್ ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್‌ದಪಗ ಲೋಕೊಗು ಬೊಲ್ಪಾದ್ ಬತ್ತಿ ಯೇಸು ಕ್ರಿಸ್ತೆರೆ ಪುಟ್ಟು ಪರ್ಬದ ನೆಂಪುಗು ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೪ನೇ ತಾರೀಕ್‌ಡ್ದ್ ಜನವರತಿ ೬ನೇ ತಾರೀಕ್ ಮಟ್ಟ ೧೨ ದಿನ ದೇವಾಲಯೊಲೆಡ್ ಇಲ್ಲಲೆಡ್ ತಿಪಿಲೊಡು ಎಣ್ಣೆ ಬತ್ತಿ ಪಾಡ್ದ್ ಪೊತ್ತಾವುನ ಕ್ರಮ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಕ್ಯಾಂಡಲ್ ಬತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಈ ಕ್ರಮ ಕಮ್ಮಿ ಆದ್ ಇಲ್ಲ್ಲೆಡ್, ದೇವಾಲಯೊಲೆಡ್, ಗೂಡುದೀಪೊಲೆಡ್ ಕ್ಯಾಂಡಲ್ ಪೊತ್ತಾದ್ ದೀಪಿನ ಕ್ರಮ ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಇತ್ತೆ ಕರೆಂಟ್‌ದ್ ಎಲ್ಯೆಲ್ಯ ಲೈಟ್‌ಡ್ ಅಲಂಕಾರ ಮಲ್ಪುನ ಕ್ರಮ ಬೈದ್‌ಂಡ್. ಆಂಡ ತುಳುನಾಡ್‌ದ ಕ್ರೆಸ್ತ ದೇವಾಲಯೊಲೆಡ್ ಹೆಚ್ಚಾದ್ ಸಂತೆರೆ ಕ್ಷೇತ್ರ ಇತ್ತಿ ದೇವಾಲಯ ಇತ್ತಿನಲ್ಪ ಭಕ್ತೆರ್ ಕ್ಯಾಂಡಲ್ ಪರಕೆದ ರೂಪೊಡು ಕ್ಯಾಂಡಲ್ ಪೊತ್ತಾವುನ ಕ್ರಮ ಉಂಡು. ಕ್ಯಾಂಡಲ್ ತಯಾರಿನ್ ಕ್ರಿ.ಪೂ. ೨೦೦ಟ್ಟ್ ಚೀನಾದಕುಲು ಮಲ್ಪೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆರ್. ಸುರುಟ್ಟು ಉಂದೆನ್ ತಿಮಿಂಗಿಲದ ಚರ್ಬಿಡ್ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಬೊಕ್ಕ ತಾರೆದೆಣ್ಣೆ, ತಾರಿದ ಎಣ್ಣೆಡ್ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಕ್ರಿ. ಶ. ರೋಮ್‌ಡ್ ಕ್ರಿ.ಪೂ. ೫೦೦ಟ್ಟೇ ನೆತ್ತ ತಯಾರಿ ಸುರು ಆತ್‌ಂಡ್. ಮರೊಟ್ಟು ತಿಕ್ಕುನ ಮಯಣ, ತಿಗತ್ತ ಮಯಣೊನು ಬಳಕೆ ಮಲ್ತ್ದ್ ಮೇಣದ ಬತ್ತಿ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಇತ್ತೆ ಸುದರ‍್ದಿನ ಮಯಣೊಡ್ದು, ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂಡ್ದ್ ಮೇಣದ ಅಂಶೊನು ದೆತ್ತ್ದಲಾ ಕ್ಯಾಂಡಲ್ ತಯಾರಿ ಆಪುಂಡು. ಕ್ರೆಸ್ತೆರೆಡ್ ಮೇಣದ ಬತ್ತಿದ ಬಳಕೆ ಹೆಚ್ಚ ಉಂಡು. ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್ ಪರ್ಬದಪಗ, ಸ್ಮಶಾನೊಲೆಡ್ ವರ್ಷದ ನೆಂಪುಗಾದ್ ಮೆಣದ ಬತ್ತಿ ಪೊತ್ತಾವೆರ್. ಪರಕೆದ ರೂಪೊಡು ಕ್ಷೇತ್ರೊಗು ಮೇಣದ ಬತ್ತಿಲೆನ್ ಪೊತ್ತಾದ್ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಕ್ಯಾಂಡಲ್ ತಾನ್ ಪೊತ್ತುದು ಕತ್ತಲೆನ್ ಪೋಪಾದ್ ಬೊಲ್ಪುನು ಕೊರ್ಪುಂಡು. ಅವೇ ರೀತಿ ನಮ ತ್ಯಾಗಜೀವಿಲು ಆವೊಡು. ಬಾಕಿದಕಲ್ನ ಎಡ್ಡೆಪುಗಾದ್ ಬಲಿ ಆವೊಡು ಪನ್ಪಿ ಅರ್ಥೊನು ಕೊರ್ಪುಂಡು. ಅಂಚಾದ್ ಮುಲ್ಪ ಕ್ಯಾಂಡಲ್‌ನ್ ಪೊತ್ತಾದ್ ಪರಕೆ ಸಂದಾವುನ ಕ್ರಮ ಆದಿ ಕಾಲೊಡ್ದಿಂಚಿ ನಡತೊಂದುAಡು. ನರಮಾನಿನಾತ್ ಉದ್ದದ ಕ್ಯಾಂಡಲ್‌ನ್ ಪೊತ್ತಾವುನ ಕ್ರಮಲಾ ಉಂಡು. ಭಕ್ತೆರ್ ಪೊತ್ತಾಯಿ ಮೇಣದ ಬತ್ತಿ ಪೊತ್ತಿಬೊಕ್ಕ ಅವೆನ್ ಚಂಡಿ ಗೋಣಿ ಪಾಡ್ದ್ ತೆಕ್ಕಾದ್ ಬಾಕಿದಕೆಲೆಗ್ ಅವಕಾಶ ಮಲ್ತ್ ಕರ‍್ಪಿನವೆನ್ ತೂಪಿನವೇ ಒಂಜಿ ಪೊರ್ಲು. ಪೊತ್ತುದು ಪೋಯಿ ಮೇಣದ ಬತ್ತಿದ ಮೇಣೊನು ಪಿರ ಕರಾದ್ ಪೊಸ ಮೇಣ ಸೇರಾದ್ ಮೆಣದ ಬತ್ತಿ ತಯಾರ್ ಮಲ್ಪುನ ಕೇಂದ್ರ ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು ಉಂಡು. ಪಿರಾಕ್‌ಡ್ ಕೈಟ್ ಒಂಜೊಂಜೆ ಮಲ್ಪುನ ಕ್ರಮ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಇತ್ತೆ ಸುದರ‍್ದಿನ ಕ್ರಮೊಟ್ಟು ಕ್ಯಾಂಡಲ್ ತಯಾರಾವೊಂದುAಡು. ಸುಮಾರ್ ಆಜಿ ಜನ ವರ್ಷ ಇಡೀ ನೆತ್ತ ಬೇಲೆ ಮಲ್ತೊಂದೇ ಉಪ್ಪುವೆರ್. ದಿನೊಕ್ಕು ಎನ್ಮ ಸಾರ ಮುಟ್ಟ ಮೆಣದ ಬತ್ತಿ ಮಲ್ಪುನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮುಲ್ಪ ಉಂಡು. ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು ವರ್ಷ ಈಡೀ ಮೇಣದ ಬತ್ತಿ ಪೊತ್ತಾವುನ ಸೇವೆ ಇತ್ತಿನೆಡ್ದ್ ತಯಾರ್ ಆಯಿ ಮೇಣದ ಬತ್ತಿಲು ಕಾಲಿ ಆವೊಂದೇ ಉಪ್ಪುಂಡು.

ಆತ್ತೂರು ಕ್ಷೇತ್ರದ ಬಗೆಟ್ ಪ್ರಕಟ ಅಯಿನ ಬೂಕುಲು

1. ಕಾರ್ಲಡ್ ಕ್ರೈಸ್ತೆರ್, ಬೆನೆಟ್ ಜಿ. ಅಮ್ಮನ್ನ. ಪಿಯೂಸ್ ಫೆಡಲಿಸ್ ಪಿಂಟೋರವರೊಂದಿಗೆ, ಸಮನ್ವಯ ಪ್ರಕಾಶನ, ಮಂಗಳೂರು, ೨೦೨೧
2. ಕಾರ್ಕಳದಲ್ಲಿ ಕ್ರೈಸ್ತರು-ಒಂದು ಆಧ್ಯಯನ,ಬೆನೆಟ್ ಜಿ. ಅಮ್ಮನ್ನ. ಪಿಯೂಸ್ ಫೆಡಲಿಸ್ ಪಿಂಟೊ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಕೆಸ್ತಲಿನೋರೊಂದಿಗೆ, ಸಮನ್ವಯ ಪ್ರಕಾಶನ, ಮಂಗಳೂರು, ೨೦೨೨