ಆಗ್ನೆಯೊ
ಆಗ್ನೆಯೊ (ಆಗ್ನೇಯೊ,ಆಗ್ನೇಯ, South-east, SE, S 45° E) ಇನ್ನಗ ಮೂಡಾಯಿ (ಪೂರ್ವ) ಬೊಕ ತೆಂಕಾಯಿ( ದಕ್ಷಿಣ) ದಿಕ್ಕುಲೆನ ಸರಿಯಾದ್ ನಡುಟು- ಇನ್ನಗ ರಡ್ಡು ದಿಕ್ಕುಲೆನ ೪೫ ಡಿಗ್ರಿ ನಡುಟು - ವಿಭಾಜಕವಾದ್ ಉಪ್ಪುನ ದಿಕ್ಕು.
ವಾಸ್ತು ಮಹತ್ವ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆನಂಮ ಪುರಾಣ ಕತೆಕುಲೆನ ಪ್ರಕಾರ ಉಂದು ಅಗ್ನಿನ - ಆಯ ಇಜಿಂಡ ದಿಕ್ಕು. ಭಾರತೊಡು ಪ್ರಾಚೀನಕಾಲೊಡು ಪ್ರಚಲಿತವಾದಿತ್ತಿನ ವಾಸ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಕಾರ ಅಗ್ನೆಯ ಇನ್ನಗ ಅಗ್ನಿನ ದಿಕ್ಕುಡು ಇಲ್ಲ್-ಕಟ್ಟೋಣೊಲೆಡ್ ಅಟಿಲ್ದ ಕೋಣೆ ಉಪ್ಪೊಡು. ಇಂಚ ದುಂಬುದಕುಲು ಆಗ್ನೇಯ ದಿಕ್ಕುಗು ಮಹತ್ವ ಕೊರೊಂದಿತ್ತರ್.
ದಿಶೆ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆದಿಕ್ಕುಲೆಗ್ ದಿಶೆ ಇನ್ಪಿನ ಪುದರುಲಾ ಉಂಡು. ತುಳು ನುಡಿಗಟ್ಟು- ಗಾದೆಪಾತೆರ: " ಆಯೆ ದಿಕ್ಕ್ ದಿಶೆ ದಾಂತಿನಾಯೆ" ಬೊಕ " ಆಯಗ್ ಎಡ್ಡೆ ದಿಸೆ ಲಕ್'ದ್ಂಡ್" ಇನ್ಪಿನ ಪಾತೆರೊಲೆಡ್ "ದಿಶೆ"(ದಿಸೆ) ಪದಪ್ರಯೋಗ ಉಪ್ಪುನೆನ್ ತೂವೊಲಿ. ಈ ಶಬ್ಧ ಸಂಸ್ಕೃತ, ಕನ್ನಡ ಬೊಕ ಬೇತೆ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಲೆಡ್'ಲಾ ಉಂಡು.
ಗುರುತು ಮಲ್ಪುನು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಆಗ್ನೆಯೊ ದಿಕ್ಕುನು ಗುರುತು ಮಲ್ಪುನು ಎಂಚ?
ಸಾಮಾನ್ಯ ಗುರುತು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಜನಸಾಮಾನ್ಯೆರೆಗ್ ಸೂರ್ಯೆ ಮೂಡುನ ದಿಕ್ಕು ಮೂಡಾಯಿ (ಪೂರ್ವ) ಇಂದ್'ದ್ ಗೊತ್ತುಂಡು. ಮೂಡಾಯಿ ದಿಕ್ಕುಗು ಮೋಣೆ ಪಾಡ್ದ್ ಉಂತುಂಡ, ಮೂಂಕುದ ನೇರೊಗು ಬಲತ್ತ್'ಗ್ 45 ಡಿಗ್ರಿ ಆಪಿನವೆ ಆಗ್ನೆಯೊ ದಿಕ್ಕ್.
ಆಯಸ್ಕಾಂತೀಯ ದಿಕ್ಸೂಚಿ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಆಯಸ್ಕಾಂತ ಆಧಾರಿತ ದಿಕ್ಸೂಚಿ (Magnetic compass- ಕಂಪಾಸ್ ) ಬಳಕೆ ಮಲ್ತ್'ದ್ ಆಗ್ನೆಯೊ ದಿಕ್ಕುನು ದಿಂಜ ನಿಖರವಾದ್ ತೋಜಾವರೆ ಆಪುಂಡು. ದಿಕ್ಸೂಚಿಡ್ ಆಯಸ್ಕಾಂತದ ಸಪೂರ ಪಟ್ಟಿ ಒಂಜಿ ಉಪ್ಪುಂಡು. ಆಯಸ್ಕಾಂತ ಪಟ್ಟಿದ ಸಹಜ ಗುಣ ಇನ್ನಗ ಅವೆನ್ ನೇಲಾಂಡ ಅವು ಬಡಕಾಯಿ -ತೆಂಕಾಯಿ ದಿಕ್ಕುಗು ಸಮನಾದ್ ತಿರುಗುದ್ ಉಂತುಂಡು. ದಿಕ್ಸೂಚಿಲೆಡ್ ಆಯಸ್ಕಾಂತ ಪಟ್ಟಿ ಬಡಕಾಯಿ ತೋಜಾವುನೆನ್ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣೊಡು ಬೊಕ N ಇಂದ್ ಬರೆದ್ ಗುರುತು ಮಲ್ತ್'ದುಪ್ಪುವೆರ್. ದಿಕ್ಸೂಚಿದ ಉರುಟುದ ಫಲಕೊಡು 0 ಡಿಗ್ರಿರ್ದ್ 360 ಡಿಗ್ರಿ ಮುಟ್ಟ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಾಕಾರೊಡು ( ಗಡಿಯಾರ ತಿರುಗುನಂಚ -clockwise) ಸಮಾನ ಭಾಜಕ ಗುರುತುಲೆನ್ ಮಲ್ತ್'ದುಪ್ಪುವೆರ್. ದಿಕ್ಸೂಚಿದ ಬಡಕಾಯಿ ದಿಕ್ಕು ನಂಮ ಭೂಮಿದ ಬಡಕಾಯಿ ದಿಕ್ಕುಗು ಒಂದುನ ಲೆಕ್ಕ ಪತ್'ದ್ ಉಂತಿಯರ್ಡ ಬಡಕಾಯಿದ 0 ಡಿಗ್ರಿರ್ದ್ 135 ಡಿಗ್ರಿ ಆಪಿನ ದಿಕ್ಕೇ ಆಗ್ನೆಯೊ.