ಚಂಡ ಮಾರುತಲು
ಈ ಲೇಕನೊನ್ ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಏಷ್ಯನ್ ತಿಂಗೊಲು 2024 ಸಮಯೊಡ್ ಉಂಡ್ ಮಾನ್ತ್ನವು. |
ಲೋಕ ಮಾತ ಯುಗಯುಗೊರ್ದ್ ಸುಮಾರ್ ಚಂಡಮಾರುತಲೆರ್ದ್ ಕಂಗಾಲ್ ಆತ್oಡ್. ಉಷ್ಣವಲಯದ ಚಂಡಮಾರುತಲು ಬಂಗಾಳ ಕೊಲ್ಲಿ, ಅರೇಬಿಯನ್ ದ ಮರುಭೂಮಿ ಸಮುದ್ರ ಬೊಕ ಹಿಂದೂ ಮಹಾಸಾಗರದ ಮಿತ್ತ್ ಪುಟ್ಟುoಡು. ಈ ಚಂಡಮಾರುತಲೆಡ್ ಜಾಸ್ತಿ ಗಾಳಿದ ವೇಗ , ಬೊಕ ಭಾರೀ ಬರ್ಸ ಉಪ್ಪುಂಡು, ಉಂದು ಬೊಕ ಕರಾವಳಿದ ಕಡೆಕ್ ಪೋಪುಂಡು. ಇತ್ತೀಚೆಗ್ ಭಾರತೀಯ ಹವಾಮಾನ ಇಲಾಖೆ (IMD)ದ ಸೂಚನೆದ ಪ್ರಕಾರ ದಕ್ಷಿಣ ಅಂಡಮಾನ್ ಸಮುದ್ರ ಬೊಕ ಆಯಿತಾ ನೆರೆ ಕರೆಟ್ ಚಂಡಮಾರುತ ಬತ್ತಿಜಿ. ಉಂದು ನಿಜವಾದ್ ಸೈಕ್ಲೋನಿಕ್ ಚಂಡಮಾರುತವಾದ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಆಂಡ ಐನ್ 'ಸೈಕ್ಲೋನ್ ಅಸಾನಿ' ಪಂದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್. ಶ್ರೀಲಂಕಾರ್ದ್ ಈ ಪುದರ್ ನ್ ದೀತೆರ್. ಚಂಡಮಾರುತಲು ಭಾರತದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಕರಾವಳಿದ ಮಿತ್ತ್ ಪರಿಣಾಮ ಬೂರ್oಡಲಾ, ಪಶ್ಚಿಮ ಕರಾವಳಿಗ್ ಹೋಲಿಸಾಂಡ ಪೂರ್ವ ಕರಾವಳಿ ಜಾಸ್ತಿ ಕಂಗಾಲ್ ಆತ್oಡ್. ಒಡಿಶಾ, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ, ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ,ತಮಿಳುನಾಡು,ಕೇರಳ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಬೊಕ ಗುಜರಾತ್ ರಾಜ್ಯಲು ಜಾಸ್ತಿ ಚಂಡಮಾರುತಲೆಗ್ ಕಂಗಾಲ್ ಆದುಂಡು.೧೯೭೦ ರ್ದ್ ೨೦೨೨ ಮುಟ್ಟ ಭಾರತಗ್ ಅಪ್ಪಳಿಸಾಯಿನ ಚಂಡಮಾರುತಲು[೧].
ಸೂಪರ್ ಸೈಕ್ಲೋನಿಕ್ ಸ್ಟಾರ್ಮ್ BOB 0೧ - ೧೯೭೦
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಭಾರತಗ್ ಅಪ್ಪಳಿಸಾಯಿನ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಚಂಡಮಾರುತಗ್ಲೆಡ್ ಭೋಲಾ ಚಂಡಮಾರುತ ಒಂಜಿ. ಉಂದು ೧೯೭೦ ಡ್ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ (ಅಪಗ ಪೂರ್ವ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ) ಬೊಕ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳಗ್ ಅಪ್ಪಳಿಸಾಂಡ್ .ಉಂದು ಉತ್ತರ ಹಿಂದೂ ಮಹಾಸಾಗರದ ಸೈಕ್ಲೋನ್ ಋತುತ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಬಲ ಚಂಡಮಾರುತವಾತ್oಡ್ .ಭೋಲಾ ಚಂಡಮಾರುತ ಸುಮಾರ್ ೩ ಲಕ್ಷ ಸಾವುಗ್ ಕಾರಣವಾಂಡ್ .ಅಂಚಾದ್ ನೆನ್ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಚಂಡಮಾರುತ ಪಂದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್.ಸೂಪರ್ ಸೈಕ್ಲೋನಿಕ್ ಸ್ಟಾರ್ಮ್ BOB ೦೧ ೪ ಮೇ ೧೯೯೦ ಡ್ ರೂಪೊಗೂ ಬತ್ತ್ oಡ್. ಉಂದು ಮೇ ೯ ತಾನಿ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶಡ್ ಭೂಕುಸಿತನ್ ಉಂಡು ಮಲ್ತ್ ದ್ ೯೬೭ ಜನಕುಲೆನ್ ಬಲಿ ದೆತೊಂಡು. ಉಂದು ೨೦೧೦ ಡ್ ಲೈಲಾ ಚಂಡಮಾರುತ ಮುಟ್ಟ ಪೂರ್ವ ಮಾನ್ಸೂನ್ ಋತುಟ್ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತಗ್ ಅಪ್ಪಳಿಸಾಯಿನ ಕೆಟ್ಟ ಚಂಡಮಾರುತವಾದಿತ್ತ್o ಡ್ .
ಚಂಡಮಾರುತ BOB ೦೩ - ೨೦೦೨
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ೧೯೯೯ ತ ಒಡಿಶಾ ಚಂಡಮಾರುತ ಉತ್ತರ ಹಿಂದೂ ಮಹಾಸಾಗರಡ್ ದಾಖಲಾಯಿನ ಪ್ರಬಲವಾಯಿನ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಚಂಡಮಾರುತವಾತ್oಡ್, ಬೊಕ ಈ ಪ್ರದೇಶಡ್ ಅತ್ಯಂತ ವಿನಾಶಕಾರಿ ಚಂಡಮಾರುತ ವಾತ್oಡ್ . ಉಂದು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೯ ತಾನಿ ಒಡಿಶಾಡ್ ಭೂಕುಸಿತಗ್ ಕಾರಣವಾಂಡ್ . ವರದಿದ ಪ್ರಕಾರ ಈ ಚಂಡಮಾರುತಡ್ ಸುಮಾರ್ ೯೮೮೭ ಜನ ಸೈತ್ ದೆರ್, ಬೊಕ ಸಾವಿರ ಗಟ್ಟಲೆ ಜನೋಕುಲು ದೇಶಾಂತರ ಪೋತೆರ್.ಚಂಡಮಾರುತದ ಪ್ರಭಾವರ್ದ್ ಬೊಕ ಅತಿಸಾರ ಬೊಕ ಕಾಲರಾ ರೋಗೊಗುಳು ಜಾಸ್ತಿ ಆಯಿನ ಘಟನೆ ಕಂಡುಬತ್ತ್o ಡ್.ಚಂಡಮಾರುತ BOB ೦೩, ೨೦೦೨- ನವೆಂಬರ್ ೧೨ ತಾನಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಮಿತ್ತ್ ತೀವ್ರ ಚಂಡಮಾರುತದ ಪರಿಣಾಮರ್ದ್ ೧೭೩ ಜನಕುಲು ಸೈತೆರ್.
ಸೈಕ್ಲೋನಿಕ್ ಸ್ಟಾರ್ಮ್ ನಿಶಾ -೨೦೦೮
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಸೈಕ್ಲೋನಿಕ್ ಪ್ಯಾರ್ ಚಂಡಮಾರುತ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ತಿಂಗೊಳುಡು ಬಂಗಾಳ ಕೊಲ್ಲಿಡ್ ಈಶಾನ್ಯರ್ದ್ ನೈಋತ್ಯಗ್ ಸಂಚಾರ ಮಳ್ತ್ ದ್,ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಕಳಿಂಗಪಟ್ಟಣಂದ ಮಿತ್ತ್ ಭೂಕುಸಿತನ್ ಉಂಡು ಮಲ್ತ್o ಡ್. ಅವ್ವತ್ತಂದೆ ಉಂದು ಆಂಧ್ರ ಬೊಕ ಕೈತಲ್ ದ ಒಡಿಶಾಡ್ 65 ಜನಕುಲೆನ್ ಬಲಿ ದೆತೊಂಡು.ಬೊಕಲಾ ಸೈಕ್ಲೋನಿಕ್ ಸ್ಟಾರ್ಮ್ ನಿಶಾ ೧೦೦೮ತ ಡಿಸೆಂಬರ್ ತಿಂಗೊಳುಡು ಕಡಲೂರುದ ಮಿತ್ತ್ ಭೂಕುಸಿತಗ್ ಕಾರಣವಾಂಡ್ .
ನಿಲಂ ಚಂಡಮಾರುತ - ೨೦೧೨
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಚಂಡಮಾರುತ ಫಿಯಾನ್ ನವೆಂಬರ್ ೪, ೨೦೦೯ ತಾನಿ ಶ್ರೀಲಂಕಾದ ಕೊಲಂಬೊದ ನೈಋತ್ಯಗ್ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಅಡಚಣೆಯಾದ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಆಂಡ್ . ಫಿಯಾನ್ ಚಂಡಮಾರುತ ತಮಿಳುನಾಡು, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಬೊಕ ಗುಜರಾತ್ಗುಜರಾತ್ ಡ್ ಭಾರೀ ಬರ್ಸನ್ ಉಂಡು ಮಲ್ತ್ oಡ್ .ಉಂದು ಫಿಯಾನ್ ಭಾರತದ ಮಲ್ಲ ತೇವವಾಯಿನ ಚಂಡಮಾರುತಲೆಡ್ ಒಂಜಿ, ಬೊಕ ಕರ್ನಾಟಕಕರ್ನಾಟಕ, ಗೋವಾ ಬೊಕ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಕರಾವಳಿಡ್ ಭಾರಿ ಬರ್ಸಗ್ ಸಾಕ್ಷಿಯಾನ್ಡ್.ಸೈಕ್ಲೋನಿಕ್ ಚಂಡಮಾರುತ ನಿಲಂ ೨೦೧೦ಡ್ ಜಲ್ ಚಂಡಮಾರುತದ ಬೊಕ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಮಿತ್ತ್ ನೇರವಾದ್ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುನ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಚಂಡಮಾರುತವಾತ್oಡ್.
ಹುದುದ್ ಚಂಡಮಾರುತ - 2014
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ1999 ತ ಒಡಿಶಾ ಚಂಡಮಾರುತದ ಬೊಕ ಮಲ್ಲ ತೀವ್ರವಾಯಿನ ಚಂಡಮಾರುತ ಪಂಡ ಅವು ಪೈಲಿನ್ ಚಂಡಮಾರುತ. ಈ ಚಂಡಮಾರುತಡ್ ಸೈತ್ ನಕ್ಲೆನ ಲೆಕ್ಕ ೪೫ ಆತ್oಡ್. ಹುದ್ಹುದ್ ಪ್ರಬಲವಾಯಿನ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಚಂಡಮಾರುತವಾದಿತ್ತ್ ದ್, ಉಂದು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ವಿಶಾಖಪಟ್ಟಣಗ್ ಹಾನಿ ಮಲ್ತ್ oಡ್ .ಒಡಿಶಾದೊಟ್ಟಿಗೆ ವಿಶಾಖಪಟ್ಟಣಂ ಅತಂಡ ವೈಜಾಗ್ ಹೆಚ್ಚಾದ್ ಹುದ್ಹುದ್ನಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತ ಆತ್oಡ್. ಉಂದು ಭಾರೀ ಗಾಳಿ ಬೊಕ ಭಾರೀ ಬರ್ಸ ರ್ದ್ ಇಡೀ ರಾಜ್ಯೋಡು ಭಾರಿ ವಿನಾಶನ್ ಉಂಡು ಮಲ್ತ್ oಡ್. ಒಟ್ಟಿಗೆ ೧೨೪ ಜನ ಸೈತೆರ್.
ಓಖಿ ಚಂಡಮಾರುತ - ೨೦೧೭
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆವರ್ದಾ ಅಂಡಮಾನ್ ಮತ್ತು ನಿಕೋಬಾರ್ ದ್ವೀಪಗ್ ಲೆಗ್ ಭಾರೀ ಬರ್ಸ ಬೂರ್ದಿತ್ತ್ oಡ್. ಬೊಕ ಭಾರತದ ಪೂರ್ವ ಕರಾವಳಿನ್ ಕಡತ್ ದ್ ಚೆನ್ನೈ, ಕಾಂಚೀಪುರಂ ಬೊಕ ವಿಶಾಖಪಟ್ಟಣಂದ ಮಿತ್ತ್ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರ್ನ್ಡ್.ಚಂಡಮಾರುತರ್ದ್ ಬೊಕ ೩೮ಜನ ಸೈತೆರ್.ಓಖಿಯು ೨೦೧೭ ತ ಉತ್ತರ ಹಿಂದೂ ಮಹಾಸಾಗರದ ಚಂಡಮಾರುತ ಋತುವಿನ ಅತ್ಯಂತ ತೀವ್ರವಾಯಿನ ಬೊಕ ಪ್ರಬಲವಾಯಿನ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಚಂಡಮಾರುತಗ್ಲೆಡ್ ಒಂಜಿ. ಅರೇಬಿಯನ್ ಸಮುದ್ರರ್ದ್ ಒಖಿ ಚಂಡಮಾರುತ ಕೇರಳ, ತಮಿಳುನಾಡು ಬೊಕ ಗುಜರಾತ್ದ ಕರಾವಳಿ ಪ್ರದೇಶಗ್ಲೆ ಒಟ್ಟುಗು ಭಾರತದ ಮುಖ್ಯ ಭೂಭಾಗದ ಮಿತ್ತ್ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರ್o ಡ್. ಈ ಚಂಡಮಾರುತದ ಪರಿಣಾಮಒಟ್ಟ್ ೨೪೫ ಜನ ಸೈತೆರ್.
ಫಾನಿ ಚಂಡಮಾರುತ - ೨೦೧೯
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಮಲ್ಲ ತೀವ್ರವಾಯಿನ ಬೊಕ ಮಾರಾಣಾಂತಿಕ ಚಂಡಮಾರುತಗ್ ಲೆಡ್ ತಿತ್ಲಿ ಚಂಡ ಮಾರುತ ಒಂಜಿ. ಉಂದು ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಬೊಕ ವಿನಾಶಕಾರಿ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಚಂಡಮಾರುತವಾದಿತ್ತ್ ದ್ ,ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೦, ೨೦೧೮ ತಾನಿ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಪಲಾಸಾದ ಕೈತಲ್ದ ಗೋಪಾಲ್ಪುರದ ನೈಋತ್ಯ ಕರಾವಳಿಡ್ ಭೂಕುಸಿತಗ್ ಕಾರಣವಾಂಡ್.ಆಂಡಲಾ ಒಡಿಶಾದಒಡಿಶಾ ೮ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಾಯಿನ ಗಂಜಾಂ, ಗಜಪತಿ, ಖೋರ್ಧಾ, ಪುರಿ, ಜಗತ್ಸಿಂಗ್ಪುರ, ಕೇಂದ್ರಪಾರಾ, ಭದ್ರಕ್ ಬೊಕ ಬಾಲಸೋರ್ ಈ ಚಂಡಮಾರುತರ್ದ್ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಂಡ್. ಭಾರೀ ಬರ್ಸ ಬೊಕ ಬೊಲ್ಲ ಬತ್ತ್ ದ್, ಭೂ ಕುಸಿತ ಆದ್ ರಾಜ್ಯಡ್ ಒಟ್ಟು ೭೭ಳ್ ಜನ ಸೈತೆರ್. ೨೦೧೯ ಮೇ ತಿಂಗೊಳುಡು ಭಾರತದ ಒಡಿಶಾ ರಾಜ್ಯಗ್ ಅಪ್ಪಳಿಸಾಯಿನ ಅತ್ಯಂತ ತೀವ್ರವಾಯಿನ ಚಂಡಮಾರುತನ್ ಫನಿ ಪಂದ್ ಲೆತ್ತೆರ್.
ಅಂಫಾನ್ ಚಂಡಮಾರುತ- ೨೦೨೦
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಬುಲ್ಬುಲ್ ೨೦೧೯ ತ ರಡ್ಡನೇ ಚಂಡಮಾರುತವಾತ್oಡ್. ಅತ್ಯಂತ ತೀವ್ರವಾಯಿನ ಸೈಕ್ಲೋನಿಕ್ ಚಂಡಮಾರುತ ನವೆಂಬರ್ ೯, ೨೦೧೯ ತಾನಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಸಾಗರ್ ದ್ವೀಪದ ಕೈತಲ್ ಪೂರ್ವ ರಾಜ್ಯಗ್ ಅಪ್ಪಳಿಸಾಂಡ್.ಈ ಚಂಡಮಾರುತ ಕೃಷಿನ್ ಹಾಳ್ ಮಲ್ತ್ oಡ್. ಸೂಪರ್ ಸೈಕ್ಲೋನಿಕ್ ಸ್ಟಾರ್ಮ್ ಅಂಫಾನ್ ಪ್ರಬಲ ಬೊಕ ಮಾರಣಾಂತಿಕ Instructions, ಮೇ ೨೦೨೦ಡ್ ಪೂರ್ವ ಭಾರತ ಬೊಕ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶಡ್ ಹಾನಿ ಮಲ್ತ್o ಡ್. ಬೊಕ ಉಂದು ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಬಕ್ಕಲಿ ಕೈತಲ್ ಭೂಕುಸಿತ ಮಲ್ತ್o ಡ್. ಅತ್ತಂದೆ ಒಡಿಶಾ ಬೊಕ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳಡ್ ಕೆಲವು ಜೀವೊಲೆನ್ ಬಲಿ ದೆತೊಂಡು.[೨]