ತಟ್ಟಿರಾಯ

ತಟ್ಟಿರಾಯ ಪನ್ಪಿನ ಗೊಂಬೆ ನಲಿಕೆನ್ ಗಾರುಡಿ ಗೊಂಬೆ ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಈ ನಲಿಕೆ ಭಾರತೊದ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯೊಡು ಪ್ರಚಲಿತಡ್ ಇಪ್ಪುನ ಒಂಜಿ ಜಾನಪದ ನಲಿಕೆ. ಬೆದ್ರ್ ದ ಕೋಲುಡು ಮಲ್ಪುನ ಮಲ್ಲ ಗೊಂಬೆ ವೇಸ ಪಾಡ್ದ್ ನಲಿಕೆ ಮಲ್ಪುನಕುಲು ಅಲಂಕಾರ ಮಲ್ತೊನ್ವೆರ್. ಗಾರುಡಿ-ಗೊಂಬೆ ಪನ್ಪಿನ ಪದೊಕ್ ಕನ್ನಡೊಡು ಮಾಂತ್ರಿಕ-ಗೊಂಬೆ ಪಂದ್ ಅರ್ತೊ ಉಂಡು . ಈ ನಲಿಕೆನ್ ಜಾತ್ರೆ, ಮೆರವಣಿಗೆ, ಬ್ರಹ್ಮಕಲಶ ಇಂಚಿತ್ತಿನ ಉತ್ಸವೊಲೆಡ್ ಬೊಕ್ಕ ಮೈಸೂರು ದಸರಾದ ಮೆರವಣಿಗೆಡ್ ಪ್ರದರ್ಶನ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಈ ನಲಿಕೆನ್ ಕರ್ನಾಟಕದ ಕರಾವಳಿ ಜಿಲ್ಲೆಲೆಡ್ ತಟ್ಟಿರಾಯ ಪಂದ್ ಪನ್ಪುನೆ. ತಟ್ಟಿರಾಯ ಪಂಡ ಬೆದ್ರ್ ಡ್ ಮಲ್ತಿನ ಗೊಂಬೆನ್ ತುಂಬುನಾಯೆ ಪನ್ಪಿನ ಅರ್ಥ ಉಂಡು.^[೧]

ದಂತಕತೆ

ಜಾನಪದ ನಲಿಕೆಯಾಯಿನ ತಟ್ಟಿರಾಯ ಗೊಂಬೆಲ್ನ ಪಿರವು ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಕತೆಕುಲು ಉಂಡು. ಇತ್ತೆ ಜಾತ್ರೆಡ್, ಮೆರವಣಿಗೆಡ್ ತೋಜಿದ್ ಬರ್ಪಿನ ಈ ಗೊಂಬೆದ ಒಂಜಿ ದಂತಕತೆತ ಪ್ರಕಾರ , ಈ ನಲಿಕೆನ್ ಹಿಂದೂ ಮಹಾಕಾವ್ಯವಾಯಿನ ಮಹಾಭಾರತೊದ ಕಾಲೊಡುಲಾ ಪ್ರದರ್ಶನ ಮಲ್ತ್ದೆರ್ ಪನ್ಪಿನ ಕತೆ ಉಂಡು. ಹಿಂದೂ ದೇವೆರ್ ಭಗವಾನ್ ಕೃಷ್ಣನ ಬುಡೆದಿ ಸತ್ಯಭಾಮಾ ಆರೆನ ಮಿತ್ತ್ ಕೋಪೊಡು ಇಪ್ಪುನಗ, ಕೃಷ್ಣೆ ತಟ್ಟಿರಾಯನ ವೇಸೊನು ಪಾಡ್ದ್ ಸತ್ಯಭಾಮೆನ್ ಸಮಾಧಾನ ಮಲ್ತೆರ್ ಪನ್ಪಿನ ನಂಬಿಕೆ ಉಂಡು. ತಟ್ಟಿರಾಯೆ ಗೊಂಬೆಬ್ ತೂದು ಸತ್ಯಭಾಮೆಗ್ ಕುಸಿ ಆಂಡ್ ಪನ್ಪಿನವು ಕತೆ. ಉಂದು ಈ ನಲಿಕೆದ ಮೂಲ ಪನ್ಪಿನ ಪಾತೆರ ಉಂಡು. ಇತ್ತೆ ತಟ್ಟಿರಾಯೆನ ವೇಸ ಪಾಡುನ ಸಂಘ ಸಂಸ್ಥೆಲು ಮಸ್ತ್ ಉಂಡು. ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕೊಡು ಗಾರುಡಿ ಗೊಂಬೆಲ್ನ ತಂಡೊಲು ಈ ವೇಸನ್ ಪಾಡ್ದ್ ನಲಿಪುವೆರ್.

ಗೊಂಬೆಲೆನ ರಚನೆ

ತೂಯೆರೆ ದೈತ್ಯಾಕಾರೊಡು ತೋಜುನ ತಟ್ಟಿರಾಯ ಗೊಂಬೆ ಮಸ್ತ್ ತೂಕಲ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಬೆದ್ರ್ ದ ಪಂತಿ, ಮರತ್ತ ಬುಟ್ಟಿನ್ ಈ ಗೊಂಬೆನ್ ಮಲ್ಪೆರೆ ಗಳಸುವೆರ್. ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಬ್ರಹ್ಮಕಲಶೊ ಜಾತ್ರೆಡ್, ಉತ್ಸವಡ್ ಪೂರ ಪ್ರದರ್ಶನ ಇಪ್ಪುನ ತಟ್ಟಿರಾಯ ಗೊಂಬೆ ಒಟ್ಟು ೪೦ ಕೆಜಿ ತೂಕ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಎತ್ತರ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ೧೦-೧೨ ಅಡಿ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಮೆರವಣಿಗೆದ ಸಮಯೊಡು ಕೆಲವ್ ಪ್ರದರ್ಶಕೆರ್ ಸರಳವಾಯಿನ ಪಾತ್ರೊಲೆನ ಮುಖವಾಡ ಪಾಡ್ದ್ ,ಮಲ್ಲ ಗಾತ್ರೊದ ಗೊಂಬೆಲ್ ನೊಟ್ಟುಗು ನಲಿಪ್ಪುವೆರ್. ಗೊಂಬೆಲೆನ ಮೋನೆನ್ ಮರತ್ತ ಬುಟ್ಟಿಡ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಇಂದೆಕ್ ಬಣ್ಣೊ ಪಾಡ್ದ್ ಶೋಕು ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಮಲ್ಲ ಗೊಂಬೆ ವೇಸ ಪಾಡ್ದಿನಕುಲೆಗ್ ಪಿದಾಯಿ ತೂಯೆರೆ ಎಲ್ಯ ಕಿಂಡಿ ದೀದಿಪ್ಪುವೆರ್. ಕಿಂಡಿಡ್ ಸಾದಿನ್ ತೂವೊಂದು ನಡಪುನ ಕ್ರಮೊ ಉಂಡು. ಗೊಂಬೆಲೆನ್ ರಚನೆ ಮಲ್ಪುನ ಕುಶಲ ಕರ್ಮಿಲು ಉಲ್ಲೆರ್. ಕೆಲವೊಂಜಿ ದೇವಸ್ಥಾನೊಲೆಗ್ ಇಂಚಿತ್ತಿನಕುಲೆ ತಟ್ಟಿರಾಯೆನ್ ಮಲ್ಪೊಡು ಪನ್ಪಿನ ಕ್ರಮೊಲ ಉಂಡು. ^[೨]^[೩]

ನಲಿಕೆ

ತಟ್ಟಿರಾಯ ಗೊಂಬೆಲು ಮಸ್ತ್ ತೂಕ ಇಪಪ್ಪುನೆರ್ದಾವರ ಈ ನಲಿಕೆನ ಆಣುಲು ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಪೊಂಜೋವುಲು ತೂಕ ಇಪ್ಪುನ ಗೊಂಬೆನ್ ದೆರ್ಪೆರೆ ಆವಂದಿನ ಕಾರಣ ಈ ನಲಿಕೆನ್ ಆಣುಲೆ ಮಲ್ಪುನ ಕ್ರಮೊ. ಎಲ್ಯ ಜೋಕುಲೆಗ್ ಲಾ ತಟ್ಟಿರಾಯ ಗೊಂಬೆಲು ಇಷ್ಟ ಆಪ. ಮೆರವಣಿಗೆ ಬೊಕ್ಕ ಜಾತ್ರೆಡ್ ಉಂದು ಮನೋರಂಜನೆಗಾದ್ ಇತ್ತ್ಂಡಲಾ ಈ ಗೊಂಬೆಲು ದುಷ್ಟ ಶಕ್ತಿಲೆನ್ ದೂರ ಮಲ್ಪುವ ಪನ್ಪಿನ ನಂಬಿಕೆಡ್ ಈ ನಲಿಕೆ ದೀಪೆರ್. ನಲಿಪುನಕುಲು ಈ ಗೊಂಬೆನ್ ಪುಗೆಲ್ಡ್ ದೇರ್ತ್ ನಡಪ್ಪುವೆರ್. ಮೆರವಣಿಗೆಡ್ ಇಪ್ಪುನ ಬ್ಯಾಂಡ್ ದ ಪೆಟ್ಟ್ ಗ್ ಸರಿಯಾದ್ ಪಜ್ಜ ದೀದ್ ನಡಪ್ಪುನೆ ಈ ನಲಿಕೆದ ವಿಸೇಸ. ಉಂದು ಮಸ್ತ್ ತೂಕ ಇತ್ತ್ಂಡಲಾ ೮ ಗಂಟೆದಾತ್ ಪೊರ್ತು ನಲಿಕೆ ಮಲ್ಪುನ ಸಾಧಕೆರ್ಲಾ ಉಲ್ಲೆರ್.^[೪]

ಉಲ್ಲೇಕೊ

↑ "Folk Arts and Dances of Karnataka". web.archive.org. 2 January 2007. Archived from the original on 2 January 2007. Retrieved 5 February 2024.
↑ "The charm of Gaarudi Gombe". Deccan Herald (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 5 February 2024.
↑ Rangarajan, Padmini (1 January 2021). "Giant Puppets Butta Bommulu and Gaarudi Gombe Kunitha". https://sphoorthi-theatre.blogspot.com/. Retrieved 5 February 2024. {{cite web}}: External link in |website= (help)
↑ https://ommeodinodi.wordpress.com/2015/01/15/%E0%B2%97%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B3%81%E0%B2%A1%E0%B2%BF-%E0%B2%97%E0%B3%8A%E0%B2%82%E0%B2%AC%E0%B3%86/. Retrieved 5 February 2024. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)

[1] "Folk Arts and Dances of Karnataka". web.archive.org. 2 January 2007. Archived from the original on 2 January 2007. Retrieved 5 February 2024.

[2] "The charm of Gaarudi Gombe". Deccan Herald (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 5 February 2024.

[3] Rangarajan, Padmini (1 January 2021). "Giant Puppets Butta Bommulu and Gaarudi Gombe Kunitha". https://sphoorthi-theatre.blogspot.com/. Retrieved 5 February 2024. {{cite web}}: External link in |website= (help)

[4] ttps://ommeodinodi.wordpress.com/2015/01/15/%E0%B2%97%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B3%81%E0%B2%A1%E0%B2%BF-%E0%B2%97%E0%B3%8A%E0%B2%82%E0%B2%AC%E0%B3%86/. Retrieved 5 February 2024. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)

[೧]

[೨]

[೩]

[೪]