ತುಳುನಾಡು ರಾಜೋಗಾತ್ರ ಹೋರಾಟೋ

ತುಳುನಾಡು ರಾಜ್ಯೋದ ಪೊರ್ಂಬಾಟೊ, ತುಳು ಪಾತೆರ್ನ ಜನೊಕ್ಲೆಗ್ ರಾಜಕೀಯವಾದ್ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯೋಡ್ ಬೇತೆ ರಾಜ್ಯೋ ಬೋಡು. ತುಳುನಾಡು ಉಂದು ಭಾರತ ದೇಶದ ಮೂಡಾಯಿದ ಕರ್ನಾಟಕೊದ ತೆನ್ಕಾಯಿ ಕಡಲ ಬರೀತಾ ನಾಡ್. ಈ ಜಾಗೆಡ್ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ, ಉಡುಪಿ, ಹಾಸನ ದ ಕೆಲವು ಬಾಗೋ, ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು, ಕೊಡಗುದ ಬೊಕ್ಕ ಕಾಸರಗೋಡುದ ಜಾಗೆಲ್ ಕೇರಳ ತುಳುರಾಜ್ಯೊಡು ಸೇರ್ ದ್ ಉಂಡು. ಚಂದ್ರಗಿರಿ ಪನ್ಪಿ ಸುದೆ ಕೇರಳ ಬೊಕ್ಕ ತುಳುನಾಡ್‍ದ ಗಡಿ ಆದ್ ಉಂಡು. ೧೪ನೇ ಶತಮಾನೊಡು, ತುಳುರಾಜ್ಯೊ ಬೋಡು ಪಂಡ್‍ದ್ ಒತ್ತಾಯಾ ಸುರು ಆಂಡ್. ಬ್ರಿಟೀಷೆರೆನ್ ಭಾರತ ಬುಡುದು ಪೋಲೆ ಪನ್ಪುನಾ ಚಳವಳಿದ ಸಮಯೊಡು ೧೯೪೨ನೇ ಇಸವಿದಪಗ, ನೆನ್ನ ಗುರ್ಕಾರ್ಮೆನ್ ವಯಿಸೊನ್ನಾರ್ ಶ್ರೀನಿವಾಸ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಪಣಿಯಾಡಿ ಇಂಬೆರ್. ಇಂಬೆರ್ ಬ್ಯಾಂಕ್‍ದಾರ್ ಬೊಕ್ಕ ಪೇಪರ್ ದಾರ್[೧]. ಕುಡ್ಲ ಪನ್ಪುನವು ತುಳುನಾಡ್‍ದ ಮಲ್ಲ ಪೇಂಟೆ, ಅಯಿರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಒಡಿಪು, ಪುತ್ತೂರು ಪೂರಾ ಬರ್ಪೊ. ತುಳುನಾಡ್ ರಾಜ್ಯೋಗಾತ್ರ ಬಯಕ್ಕುವ ಅಸೆ ಮಸ್ತ್ ಜಾಸ್ತಿ ಆಯಿನ ೧೯೯೦ ರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ. ಮುಖ್ಯವಾದ್ ಮುಲ್ತಾ ಬಾಸೆ, ಆಚರಣೆ, ಪದ್ದತಿಲು, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ವಿಸೇಸ ಆಯಿನೆರ್ದ್ ಬೇತೆ ರಾಜ್ಯೊದ ಪ್ರಸ್ತಾಪ. [೨][೩][೪][೫][೬]

ತುಳುನಾಡು ಮಂಜೊಲ್ದು ತೋಜುನಾ ಜಾಗೆ

ತುಳುನಾಡ್‌ನ್ ಮಸ್ತ್ ರಾಜ ಮನೆತನೊಲು ಆಡಳಿತ ಮಲ್ತ್ ದೆರ್. ಕದಂಬೆರ್, ಅಲುಪೆರ್, ವಿಜಯನಗರದ ಅರಸೆರ್ ಬೊಕ್ಕ ಕೆಳದಿ ಸಂಸ್ಥಾನೊದಕುಲು. ಸ್ವಾತಂತ್ರೋ ಬತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಬಾಸೆದ ಆಧಾರೊಡು ೧೯೫೬ ಟ್ ತುಳು ಬಾಸೆದಕುಲೆನ್ ಕನ್ನಡ ರಾಜ್ಯೋದಕುಲೆನ ಒಟ್ಟಿಗೆ ದುಂಬು ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯೊ ಪಂಡ್‌ದ್ ಲೆತ್ತೊಂದು ಇತ್ತೆರ್. ಮುಲ್ಪ ಸುಮಾರ್ ಬಾಸೆದಕುಲು ಉಲ್ಲೆರ್, ಅಂಡ ಮೂಲು ತುಳು ವ್ಯಾವಹಾರಿಕ ಬಾಸೆ ಬೊಕ್ಕ ಮಾತೆರೆಗ್ಲಾ ಅರ್ಥ ಆಪುನಂಚಿನ ಬಾಸೆ ಆದುಂಡು  .[೭][೮][೯]

ತುಳುನಾಡು ರಾಜ್ಯೋದ ಗುರ್ತ   ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ

 
ತುಳುನಾಡ್ ಬಾಕೀ ರಾಜ್ಯೋತಕುಲೇನಾ ಲೇಕೋ

1961ಭಾರತತೋ  ಜನಗಣತಿ ತಾ ಪ್ರಾಕಾರೋ ಸುಮಾರ್ ೬೭.೨೭% ತುಳು ಪಾತೆರ್ನಕುಲು ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ (ಕುಡ್ಲ) ಜಿಲ್ಲೆಡ್ ಉಲ್ಲೆರ್. [೧೦]

ಕಾರನೋ  ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ

ರಾಜ್ಯೊ ಪಿರ ಸೇರ್ಸಾವುನ ಕಾಯಿದೆ (೧೯೫೬ದಾವರ, ತುಳುನಾಡ್(ಮದ್ರಾಸ್ ರಾಜ್ಯೊ ಬ್ರಿಟಿಸೆರ್ನಾ ಕಾಲೊಡು) ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯೊಗು ಸೇರ್ಂಡ್ (ಇತ್ತೇ ಕರ್ನಾಟಕೊ). ತುಳುವ ಹೋರಾಟಗಾರೆರ್ ತುಳುನಾಡ್ ಬೊಕ್ಕ ಕುಡ್ಲದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿದ ಬಗೆಟ್ ಮಸ್ತ್ ವಿಸಯೊಲೆನ್ ಚರ್ಚೆಗಾದ್ ದೆತ್ತ್ ದ್ ಪಾಡ್ಯೆರ್. ಅಯಿಟ್ ಮುಖ್ಯವಾದ್ ಕರ್ನಾಟಕೊ ರಾಜ್ಯೊ ಬೆಂಗಳೂರುನೇ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮಲ್ಪುನೆನಾ? ಅತ್ತ್ ಉಡುಪಿ, ಕುಡ್ಲದಂಚಿನ ದೂರದ ಜಿಲ್ಲೆಲೆನ್‍ಲಾ ಉಂಡ? ಅತ್ತ್ ಬರಿಕ್ ಪಾಡುವರ? ಇಂಚನೇ ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯೊಡು ಉಪ್ಪುನ ಕಾಸರಗೋಡು ಜಿಲ್ಲೆನ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿದ ವಿಸಯೊಡುಲಾ ಪಿರ ಜಾರುಂಡು. ಉಂದು ಮಾಂತಾ ತುಳುನಾಡ್‍ಗ್ ಸೆರ್ ನ ಜಾಗೆಲು.[೨] ತುಳು ರಾಜ್ಯೊ ಹೋರಾಟ ಸಮಿತಿ ಇತ್ತೇ ಕುಡ್ಲ, ಒಡಿಪು, ಕಾಸರಗೋಡು ಜಿಲ್ಲೆಲೆಡ್ ಸುರು ಅತ್ ಜನೊಕುಲೆನ್ ಸೇರ್ಸಾವೊಂದು, ಕರ್ನಾಟಕ, ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯೊದ ನೀತಿಲೆನ್ ವಿರೋಧಿಸವೊದುಂಡು. ನೆನ್ನ ವಿಶಯ ಅದ್ ಇಂಚಿಪೋ ಕರ್ನಾಟಕ ಸರಕಾರ Mangalore ಸ್ಪೆಲ್ಲಿಂಗ್‍ನ್  Mangaluru ಮನ್ಪುನಾಗ ವಿರೋಧ ಮಲ್ತ್ಂಡ್. ಸಮಿತಿದ ಪ್ರಾಕಾರೋ ಅವ್ವು ಕುಡ್ಲ ಆವೊಡು. ಬೊಕ್ಕ ಕುಡ್ಲ ಏರ್ಪೋರ್ಟ್ ತುಳುನಾಡು ಏರ್ಪೋರ್ಟ್ ಅತ್ತ್ಂಡ, ಅಬ್ಬಕ್ಕ ಏರ್ಪೋರ್ಟ್ ಆವೊಡುಂದುಲಾ ಕೇನೊಂಡು. [೪] ೨೧ನೇ ಶತಮಾನೊಡ್, ತುಳುನಾಡ್ ರಾಜ್ಯೊದ ಅಸೆ ಪುಟ್ಟಯಿನಾರ್ ಗಡಿ ನಾಡ್‍ದ ಕನ್ನಡ, ತುಳು, ಸಂಸ್ಕೃತ ಕವಿ ಆಯಿನಾ ಕಯ್ಯಾರ ಕಿಂಞಣ್ಣ ರೈ ಬೊಕ್ಕ ಲೋಕಸಭಾ ಸದಸ್ಯೆ ಆಯಿನಾ ರಾಮಣ್ಣ ರೈ. ಇಂಚಿಪೊ ಒಂತೆ ಹೋರಾಟ ಮುಂದುವರಿಪುನಾರ್ ಕರಿ ಕನ್ನಡ ರಾಜ್ಯೊದ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿದ ಗುರ್ಕಾರೆರ್ ಅದ್ ಇತ್ತ್ ನ ಹರಿಕೃಷ್ಣ ಪುನರೂರ್."[೨]

ಮಹಾಜನ್ ಆಯೋಗ  ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ

ಚಂದ್ರ ಗಿರಿ ಸೊದೆತಾ ಬರಿತ್ತಾ ನಾಡಾಯಿನ ಕಾಸರಕೋಡ್ ಕರ್ನಾಟಕಾಗೂ ಸೇರ್ಸಾಯೋರ ಕರ್ನಾಟಕೊ ಕೇಂದ್ರ ಸರಕಾರೋ ಅಪೀಲ್ ಪಾಡುಂಡು ಅಯಿಕ್  ವಕೀಲೆ ಮಹಾಜನ್ ಆಯೋಗ ೧೯೬೮ಡ್ ಕೇಂದ್ರ ಸರಕಾರ ಶಿಫಾರತ್ ಮಾಂತುಂಡು.  ಅಂಡ ಕೇರಳ ಸರಕಾರೊಗ್ ಜಯೋ ತಿಕುಂಡು.[೧೧]

ಉಲ್ಲೇಕೋ ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ