ತುಳುನಾಡ ಗೊಬ್ಬುಲು
ತುಳುನಾಡ್‍ಟ್‍ ಗೊಬ್ಬುನ ಗೊಬ್ಬುಲೆಗ್ ತುಳುನಾಡ ಗೊಬ್ಬುಲು[೧] ಪನ್ಪುನಾ. ಚೆಂಡಾಟ ನಮ್ಮ ತುಳುನಾಡ್‌ದ ಪುದರ್‌ಪೋತಿನ ಗೊಬ್ಬು. ಜೊಕುಲೆತ್ ಪ್ರಾಯದಕುಲೆ ಮುಟ್ಟ ಮಸ್ತ್ ಗೊಬ್ಬುಲು ಉಲ್ಲೋ.
ಇತಿಹಾಸೋಡು ಉಲ್ಲೇಖ ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
ಕೋಟಿ- ಚೆನ್ನಯೆರೆನ ಕತೆಟ್ಲಾ ಈ ಗೊಬ್ಬುದ ವಿಷಯ ಬರ್ಪುಂಡು. ಕೋಟಿ- ಚೆನ್ನಯೆರ್ ಊರುದ ಜವನೆರೆನ ಒಟ್ಟುಗು, ಮಂತ್ರಿ ಮಲ್ಲಯ್ಯ ಬುದ್ಯಂತನ ಕೂಟೊದಕ್ಲೆನ ಒಟ್ಟುಗು ಚೆಂಡ್ ಗೊಬ್ಬುವೆರ್. ಅಕುಲು ಗೆಂದ್‌ಯೆರ್ ಪನ್ಪಿನ ಕಿಚ್ಚಿ ಮಚ್ಚರೊಡು ಮಂತ್ರಿ ಬತ್ತ್‌ದ್ ಕೋಟಿ- ಚೆನ್ನಯೆರೆನ ಕೈಡ್ದ್ ಚೆಂಡ್ ಒಯ್ತ್‌ದ್ ಕೊನೋದು ಅಟ್ಟೊಡು ಪಾಡುವೆ. ಮಲ್ಲೆ ಆಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಕೋಟಿ -ಚೆನ್ನಯೆರ್ ಮಂತ್ರಿನ್ ವಧೆ ಮಲ್ತ್‌ದ್ ಆಯನ ಇಲ್ಲಗ್ ಪೋದು ಅಟ್ಟಗ್ ಮಿತರ್ದ್ ಅವ್ವೇ ಚೆಂಡ್‌ನ್ ಕುಡ ದೆತೊನುವೆರ್.
ಚೆಂಡ್ ಗೊಬ್ಬುದ ಮಹತ್ವೊ ಮುಲ್ಪ ತೆರಿಯುಂಡು. ಕುಟ್ಟಿ ದೊನ್ನೆ ಮುಲ್ಪದ ನನೊಂಜಿ ಗ್ರಾಮೀಣ ಕ್ರೀಡೆ. ರಜೆ ಬತ್ತ್‌ಂಡ ಜೋಕುಲು ಕುಟ್ಟಿಲಾ ದೊಣ್ಣೆಲಾ ಪತೊಂದು ಇಡೀ ದಿನ ಗೊಬ್ಬೊಂದಿತ್ತಿನ ದಿನೊಕುಲು ಇತ್ತ.
ಗೋಲಿ ಗೊಬ್ಬು ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
ಬೋರು ಕಲ್ಲ್‌ದ ಗೋಲಿ ಪತೊಂದು ಅವೆನ್ ಮೂಜಿ ಗುರಿಕ್ ಪಾಡೊಂಡು ಒಂಜಿ ಗೋಲಿಗ್ ಬೊಕ್ಕೊಂಜಿ ಗೋಲಿನ್ ಹಾಕೊನೋ.
ಮರಟ್ ಗೊಬ್ಬು ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
ಮರಟ್ ನಿಲಿಕೆ ಜೋಕುಲು. ತಿರ್ತ್ ಗಲೊಟು ಒಂಜಿ ಕೋಲು. ತಿರ್ತ್‌ಡಿತ್ತಿನಾಯೆ ಮರ ಮಿತ್ತೇರ್‌ದ್ ಮರಟಿತ್ತಿನಕ್ಲೆನ್ ಮುಟ್ಟುದು, ತಿರ್ತಿಡಿತ್ತಿ ಕೋಲುನು ದೂರ ದಕ್‌ದ್ ಆಯೆ ಕೋಲುನು ಪೆಜ್ಜಿದ್ ಬರ್ಪುನ ದುಂಬು ಕುಡ ಮರ ಮಿತ್ತೇರೊಡು. ಉಂದೊಂಜಿ ಗೌಜಿದ ಗೊಬ್ಬು. ಉಂದೆಕ್ 'ಮರಕೋತಿ' ಆಟ ಪನ್ಪೆರ್. ಇತ್ತೆದ ಜೋಕ್ಲೆಗ್ ಉಂದೆತ ಪೊಲಬು ಇಜ್ಜಿ.
ಲಗೋರಿ ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
ಲಗೋರಿ ತುಳುನಾಡ್‌ದ ಬಾರೀ ಪುಗರ್ತೆದ ಗೊಬ್ಬು. ಲಗೋರಿ ಪಂಡ ಪಿರಮಿಡ್, ಗೋಪುರ ಪನ್ಪಿನ ಅರ್ತೊ ಉಂಡು. ಏಳ್ ಪಲ್ಲೆನ್ ಒಂಜೆದ ಮಿತ್ತ್ ಒಂಜಿ ಪಿರಮಿಡ್‌ದ ಲೆಕ ದೀವೊಡು. ಒಂಜಿ ಕಡೆದಕುಲು ಚೆಂಡ್ ನ್ ಈ ಪಲ್ಲೆದ ರಾಶಿದ ಮಿತ್ತ್ ದಕ್‌ದ್ ಪಲ್ಲೆನ್ ರಟ್ಟಾವೊಡು. ಎದ್‌ರ್‌ದಕುಲು ಚೆಂಡ್ ಪತ್ತೊಡು. ಚೆಂಡ್ ಪತ್ತಿನಕುಲೆನ ಕೈಕ್ ತಿಕ್ಕಂದಿಲೆಕ ಬತ್ತ್‌ದ್ ಎದ್‌ರ್ ತಂಡದಕುಲು ಪಲ್ಲೆನ್ ಕುಡ ಕಟ್ಟೊಡು. ಅಕುಲು ಕಟ್ಟೆರೆ ಮುಕುಲು ಬುಡೆರೆ ಬಲ್ಲಿ. ಚೆಂಡ್ ದಕ್ಕ್‌ದ್ ಔಟ್ ಮಲ್ಪೊಡು. ಔಟ್ ಆವಂದಿಲೆಕ ಮುಕುಲು ಬತ್ತ್‌ದ್ ಪಲ್ಲೆ ಕಟ್ಟೊಡು. ಕಟ್ಟ್‌ದ್ 'ಲಗೋರಿ' ಪಂದ್ ಬೊಬ್ಬೆ ಪಾಡೊಡು. ಎಚ್ಚ ಸರ್ತಿ ಇಂಚ ಲಗೋರಿ ಕಟ್ಟಿನಕುಲು ಗೆಂದುವೆರ್. ಇತ್ತೆ ಏರ್‌ಲಾ ಲಗೋರಿ ಗೊಬ್ಬುನ ತೋಜುಜಿ.
ಜುಬುಲಿ ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
ಪೊಣ್ಣು ಜೋಕುಲೆನ ಗೊಬ್ಬುಡು 'ಜುಬುಲಿ' ಎಡ್ಡೆ ಪುದರ್‌ದ. ನೆಟ್ಟ್ ಒಡು ಅನಂಡ ಸಪಾಯಿ ಎಪ್ಪುನ ಬಿಲ್ಲೆಲೆನ ನೆಲಡ್ ಪಾಡ್ತ್ ಗೊಬ್ಬುನ. ಕನ್ನಡೊಡು ಉಂದೆಕ್ ಕುಂಟ ಬಿಲ್ಲೆ ಪನ್ಪೆರ್.
ಕಣ್ಣ್ ಮುಚ್ಚಾಲೆ ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
ಕಿನ್ನಿ ಜೋಕುಲು ಕಣ್ಣ್‌ಗ್ ಕುಂಟು ಕಟ್ಟ್‌ದ್ ಗೊಬ್ಬುನ ಗೊಬ್ಬು 'ಕಣ್ಣ್ ಮುಚ್ಚಾಲೆ'. ಮೆಯ್ ಇರ್ಮೆನ ಆಪುನ ಗೊಬ್ಬು ಉಂದು.
ಚೆನ್ನೆಮಣೆ ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
ತುಳುನಾಡ್‌ದ ಬೆನ್ನಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿದ ಮಾಮಲ್ಲ ಗೊಬ್ಬು ಪಂಡ ಚೆನ್ನೆಮಣೆ. ಉಂದು ರಾಜ ಮಹಾರಾಜೆರ್‌ಲಾ ಗೊಬ್ಬೊಂದಿತ್ತಿನ ಗೊಬ್ಬು. ಈ ಗೊಬ್ಬುಡು ಬರ್ಪಿನ ಬುಳೆ, ಪೆರ್ಗ ಪನ್ಪಿನ ಶಬ್ದ ಬೆನ್ನಿಗ್ ಸಮ್ಮಂದಪಟ್ಟಿನವು. ಮೆಗ್ದಿ- ಪಲ್ದಿ ಒಟ್ಟುಗು ಗೊಬ್ಬೆರೆ ಬಲ್ಲಿ, ಕಂಡನಿ- ಬೊಡೆದಿ ಗೊಬ್ಬೆರೆ ಬಲ್ಲಿ ಪನ್ಪಿನ ಕಟ್ಟಲೆ ಉಂಡು. ಅಬ್ಬಗ-ದಾರಗ ಪನ್ಪಿನ ರಡ್ಡ್ ಅಮರ್ ಪೊಣ್ಣುಲು ಚೆನ್ನೆಮಣೆ ಗೊಬ್ಬುದು ಮಣೆಟ್ ಮಂಡೆ ದರ್ತೊಂದು ಅಗತೆರ್ ಪನ್ಪಿನ ಕತೆ ಉಂಡು. ಅಂಚನೇ ಪರ್ಮಲೆ ಅರಸು ತನ್ನ ಬೊಡೆದಿನ ಒಟ್ಟುಗು ಚೆನ್ನೆಮಣೆ ಗೊಬ್ಬುದು ಅಕೇರಿಗ್ ಕಂಡನಿ ಬೊಡೆದಿ ದೂರ ದೂರ ಆಯಿನ ಕತೆಲಾ ಉಂಡು.
ಪೊಕ್ಕು ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
ಗಜ್ಜಿಗೆದ ಕಾಯಿಡ್ ಕುಲೊಂದು ಗೊಬ್ಬುನ ಗೊಬ್ಬು 'ಪೊಕ್ಕು'. ಉಂದು ಮರಿಯಾಲೊಡು ಪಿದಯಿಡ್ ಬರ್ಸ ಬನ್ನಗ ಉಲಯಿಡ್ ಪೊರ್ತು ಪೋಯೆರೆ ಗೊಬ್ಬುನ ಗೊಬ್ಬು. ಇತ್ತೆ ಟಿವಿ ಉಪ್ಪುನಗ ವಾ ಗೊಬ್ಬುಲಾ ಬೊಡ್ಚಿ! ಅರೆಗಾಲೊಡು ಪಿಚ್ಚಿದ ಗೊಬ್ಬು ಜೋಕುಲೆಗ್ ಇಷ್ಟ. ಒಂಜಿ ಪಿಚ್ಚಿಡ್ ನನೊಂಜಿ ಪಿಚ್ಚಿನ್ ಹಾಕ್‌ದ್ ಗೆತೊನೊಡು. ಈ ಪಿಚ್ಚಿಗ್ ರೇಟ್‌ಲಾ ಉಂಡು. ತಿನೆರೆ ಲಾಯಕ್ ಆಪುಂಡು. ಈ ಗೊಬ್ಬುಗ್ 'ಮುಡ್ಕನೆ' ಪಂಡ್ದ್ಲಾ ಕೆಲವು ಊರುಡು ಲೆಪ್ಪುವೆರ್.
ತಪ್ಪಂಗಾಯಿ ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
ತಪ್ಪಂಗಾಯಿ ಗೊಬ್ಬುನ್‍ ತುಳುವೇರ್‍ ಮನೊರಂಜನೆ ಆತ್‍ ಗೊಬ್ಬುವೇರ್‍.ತಪ್ಪಂಗಾಯಿ ಪಂಡ 'ತಾರಾಯಿ' ಅಯಿಕ್ಕು ಗ್ರೀಸ್‍ ಪಾಡುತ್ತು ಉಪ್ಪುವೇರ್ ಅಯಿನ್ನು ಮಿತ್ತು ದಕ್ಕುತ್ತ್‍ ಕೈಟ್‍ ಪತ್ತೊಡ್‍, ಕೈಗು ತಿಕ್ಕುನಾಯೆ ತಾರಾಯಿನ್ ಪುಡಾಪಾವೊಡ್‍. ಪುಡಾಪ್ಪುಯರಾ ಒಂಜಿ ಕಲ್ಲು ದಿತ್ತು ಇಪ್ಪುವೇರ್‍.ಅಯಿಕ್ಕು ಒಂಜಿ ಸುತ್ತು ಬತ್ತುತು ಪುಡಪ್ಪಾವೊಡ್‍.
ತಾರಾಯಿ ಕುಟ್ಟುನ ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
ತಾರಾಯಿ ಕುಟ್ಟುನ ಗೊಬ್ಬು ತುಳುನಾಡ್ ಡ್ ಗೊಬ್ಬುನ ಗೊಬ್ಬು. ರಡ್ಡ್ ಜನ ಒ೦ಜೊ೦ಜಿ ತಾರಯಿನ್ ನೆಲತ ಮಿತ್ತ್ ಪರಸ್ಪರ ವಿರುದ್ಧ ದಿಕ್ಕ್ ಡ್ ಬುಡ್ಪೆರ್. ಏರ್ ನೆಲಟ್ ಬುಡಿನ ತಾರಾಯಿ ಪಿರೊ೦ಜಿ ತಾರಾಯಿಗ್ ತಾಗ್ ದ್ ರಡ್ಡ್ ಭಾಗ ಆಪು೦ಡು ಆಯೆ ಸೋತಿಲೆಕ್ಕ.ತಾರಾಯಿ ಕುಟ್ಟುನೆಕ್ಕ್‍ ತಾರಾಯಿ ಕಟ್ಟುನು ಪಂಡ್ದ್ಲಾ ಪನ್ಪೆರ್. ತಾರಾಯಿ ಕಟ್ಯರೆ ಎಲ್ಯೆಲ್ಲ ತಾರಾಯಿ ಅಪುಜಿ, ಎಚ್ಚ ಮಲ್ಲೆ ತಾರಾಯಿಲಾ ಅಪುಜಿ. ಹದತ್ತ ಆವೊಡು. ತಾರಾಯಿ ಕಟ್ಟುನಕಲೆಗ್‍ ಕಟ್ಯರೆಗ್‍ ಎಡ್ಡೆಂತಿನೆನ್‍ ಆಜಪೆರೆ ಗೊತ್ತುಪುಂಡು. ತಾರಾಯಿ ಕುಟ್ಟುನ ಗೊಬ್ಬುಡು ರಡ್ಡ್ ವಿದ ಉಂಡು. ಆಪೆಡ್‍ ಒರಿ ಈಪೆಡ್‍ ಒರಿ 10 ಪೀಟ್‍ ದೂರೊಡ್ದು ಎದುರಡು ಬರ್ಪಿ ತಾರಾಯಿಗ್ ಹಾಕೊಡು. ನೆಲಟ್ಟ್‍ ಪಿರೆಡೊಂದು ಬರೊಡು. (ಕ್ರಿಕೆಟ್‍ಡ್‍ ಆಂಡರ್‍ ಆರ್ಮ್ ಬೌಲಿಂಗ್‍ ಇತ್ತಿಲೆಕ್ಕ) ಉಂದು ಒಂಜಿ ವಿದ ಆಂಡ ಬೊಕ್ಕೊಂಜಿ ವಿದ- ರಡ್ಡ್ ಜನಲಾ ಎದುರೆದುರು ಬಗ್ಗ್‍ದ್‍ ಕುಲೊಂಡು ತಾರಾಯಿನ್ ನೆಲಟ್ಟ್‍ ಒರೆಸೊಂದು ಗುದ್ದುನವು.
ಪಾಲೆದ ಗೊಬ್ಬು ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
ಕೆಸರ್‌ದ ಗೊಬ್ಬು ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
ಉಂದು ಮಾಂತಾ ದುಂಬುದ ಗೊಬ್ಬುಲು. ಇತ್ತೆದ ಆಧುನಿಕ ಕಾಲೊಡು ಈ ಮಾತಾ ಗೊಬ್ಬುನ ಮಹತ್ವ ಕಲೆವೊಂದ. ಒಂಜಿ ಕಡೆಟ್ ಜೋಕ್ಲೆಗ್ ಗೊಬ್ಬೆರೆ ಪುರುಸೋತ್ತೇ ಇಜ್ಜಿ. ನನೊಂಜಿ ಕಡೆಟ್ ಗೊಬ್ಬುನಕ್ಲೆಗ್‌ಲಾ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಆಧುನಿಕ ಗೊಬ್ಬುಲು ಉಲ್ಲ.