ಬಲೀಂದ್ರ
ಬಲೀಂದ್ರ ಪೂಜೆ ತುಳುನಾಡ್ದ ಒಂಜಿ ಆಚರಣೆ. ನಮ್ಮ ಮೂಲ ತುಳು ಬಾಸೆಡ್ ಬಲಿಯನ್ ದೇಬೆರ್. ಇತ್ತೆ ಕನ್ನಡದ ಪ್ರಭಾವೊಡು ಬಲೀಂದ್ರೆ ದೇವೆರ್ಂದಾತ್ಂಡ್.[೧] ದೀಪಾವಳಿದ ರಡ್ಡನೆ ದಿನತಾನಿ ಈ ಪೂಜೆನ್ ಮನ್ಪುನಂಚಿನ ವಾಡಿಕೆನ್ ದುಂಬುಡ್ದಿಂಚಲ ನಮ್ಮ ಹಿರಿಯಕುಲು ಮಂತೊಂದು ಬೈದೆರ್.
| ಬಲೀಂದ್ರ | |
|---|---|
| Member of ಚಿರಂಜೀವಿ (ಮರಣ ಇಜ್ಜಂದಿನಾಯೆ) | |
 ಮಹಾಬಲಿ ವಾಮನಗ್ ಬಲಸುನ ಪೊರ್ತು, ಶುಕ್ರಾಚಾರ್ಯೆರ್ ಆಯನ್ ಬಲಸುನ ಉಂತಾರೆ ತೂಪಿನ ಸಮಯ. | |
| Affiliation | ದೈತ್ಯ , ಅಸುರ |
| ವೈಯಕ್ತಿಕ ಇಸಯೊಲು | |
| ಪೋಷಕೆರ್ | ವಿರೋಚನ(ಪೊಪ್ಪ) , ದೇವಾಂಬ (ಅಪ್ಪೆ) |
| ಸಂಗಾತಿ | ವಿಂದ್ಯಾವಲ್ಲಿ |
| ಸಂತತಿ | ಬನಾಸುರ, ರತ್ನಮಾಲ , ವಜ್ರವಾಲ |
ಇತಿಹಾಸ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಈ ಬಲೀಂದ್ರ ಪೂಜೆಗ್ ತುಳುವನಾಡುಡ್ ಮಲ್ಲ ಇತಿಹಾಸನೇ ಉಂಡು. ಭೂಲೋಕೊಡು ಮಾಮಲ್ಲ ಪುದರ್ ಪಡೆಯಿನಂಚಿನ ರಾಜೆ ಬಲೀಂದ್ರೆ ಮಾಮಲ್ಲ ಯಾಗೊನು ಮನ್ಪವೊಂದು ದೇವತೆಲೆನ ಸರಿ ಸಮಗ್ ಉಂತುವೆ ಪಂಡ್‍ದ್ ಬೀಗೊಂದುಪ್ಪುವೆಗೆ. ವುಂದೆನ್ ತೆರಿಯಿನ ದೇವತೆಲು ಬಲೀಂದ್ರನ ಇಷ್ಟ ದೇವೆರಾಯಿನ ವಿಷ್ಣುನ ಕಯಿತಲ್ ಪೊಪೆರ್‍. ವಿಷಯ ತೆರಿನಂಚಿನ ವಿಷ್ಣು ಬಲೀಂದ್ರಗ್ ಬುದ್ಧಿ ಕಲ್ಪಯರೆಗ್ ವಾಮನ ಪನ್ಪುನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಆಣನ ರೂಪೊಡು ಆಯೆ ಮಂತೊಂದುಪ್ಪುನ ಯಾಗದ ಅಗ್ನಿ ಕುಂಡೊಡು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಆಪೆರ್ಗೆ. ವುಂದೆನ್ ತುಯಿನ ಬಲೀಂದ್ರೆ ವಾಮನನಡೆ ಬತ್ತ್ದ್.ವಾ ಕಾರಣಗ್ ಈ ಬಯಿದ ಪಂದ್ ಪ್ರಶ್ನೆ ಮಲ್ಪುನಗ. ಎಂಕ್ ನಿನ್ನೆಡ್‍ದ್ ಮೂಜಿ ಮುಟ್ಟುದ ಜಾಗೆ ಬೊಡುಂದು ವಾಮನೆ ಪನ್ಪೆಗೆ. ಉಂದೆಕ್ ಬಲೀಂದ್ರೆ ಅವು ಪಂದ್ ಒಪ್ಪುಗೆ ಕೊರ್ಪೆಗೆ. ಅಪಗ ವಾಮನೆ ಪನ್ಪೆಗೆ ಯೆನ್ನ ಒಂಜಿ ಮುಟ್ಟು ಭೂಮಿಡ್ದ್ ಆಕಾಶಗ್,ಬೊಕ್ಕೊಂಜಿ ಮುಟ್ಟು ಭೂಮಿಡ್ದ್ ಪಾತಾಳಗ್ಂದ್ ಪನ್ಪೆಗೆ. ನನೊಂಜಿ ಮುಟ್ಟು ವೊಡೆಗ್ಂದ್ ಕೇನ್ನಗ ನಿನ್ನ ತರೆಕ್ ಪಂದ್ ಅಯೆನ್ ಪಾತಾಳಗ್ ನುಕುವೆರ್‍ಗೆ. ಕಡೆಕ್ ವಾಮನ ರೂಪೊಡು ವಿಷ್ಣು ಬಯಿದಿನಿಂದ್ ತೆರಿನ ಬಲೀಂದ್ರೆ ವಿಷ್ಣುಗ್ ಕೈ ಮುಗಿದ್ ತನ್ನ ವೊಂಜಿ ಬೇಡಿಕೆನ್ ಎದುರು ದೀಪೆಗೆ. ಅವು ಪಂಡ ಎನ್ನ ಭೂಲೋಕದ ಪ್ರಜೆಕುಲೆಗ್‍ಲ ಏಂಕ್‍ಲ ದಿನ ನಿನ್ನ ದರ್ಶನ ಕೊರೊಡು ಪನ್ನಗ. ವಿಷ್ಣು ಪನ್ಪೆಗೆ ಯನ್ ದಿನ ಇಲ್ಲದ ಎದುರುಡ್ ಉಪ್ಪನ ತುಳಸಿಡ್ ಕುಲ್ಲುದು ನಿಕ್ಲೆಗ್ ದಿನ ದರ್ಶನ ಕೊರ್ಪೆ ಪಂದ್ . ಬೊಕ್ಕ ಬಲೀಂದ್ರಡ ವರ್ಷಡ್ ಮೂಜಿ ಸಲ ನಿನ್ನಕ್ಲೆಗ್ ಬರೊಲಿ ಪಂದ್ ಪನ್‍ಪೆರ್‍ಗೆ.ಅಂಚೆನೆ ಆಟಿ ಅಮವಾಸ್ಯೆದಾನಿ ತನ್ನ ಅಪ್ಪೆನ್ ಕಡಪಾವೆಗೆ,ಸೋನ ಸಂಕ್ರಾತಿಗ್ ಆಯೆನ ಬೆಲೆದಕ್ಲೆನ್ ಕಡಪಾವೆಗೆ,ಬೊಕ್ಕ ಬೊಂತೆಲ್ದ ಕೊಡಿ ಪರ್ಬಗ್ ಬಲೀಂದ್ರೆನೆ ಬತ್ತ್ದ್ ಕೈ-ಕಂಜಿ,ಬೆನ್ನಿ-ಬುಲೇ,ಜೊಕಲು-ಬಾಲೆನ್ ತುವೊಂದು ಪೊಪೆ ಪಂದ್ ಹಿರಿಯಕ್ಲೆನ ನಂಬಿಕೆ
ದೀಪೊಲೆ ಪರ್ಬೊದಾನಿ ಬಲೀಂದ್ರಗ್ ಪೂಜೆ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆದೀಪೊಲೆ ಪರ್ಬೊಡು ತುಳುವೆರೆ ಪಾಲ್‍ದ ಬೂಮಿಪುತ್ರೆ ಬಲಿಯೇಂದ್ರಗ್ ಸುರುತ ಮಣೆ. ಬಲಿಯೇಂಂದ್ರೆ ತುಳುವೆರೆ ಪಾಲ್‌ಗ್‌ ಬೂಮಿದರಸು ಬಾರಗೆ. ಬುಲೆಸೆಲೆ ಬಾಗ್ಯೊಲೆನ್‌ ಕೊರ್ಪನಾಯೆಲಾ ಅಂದ್‌. ಇಲ್ಲ ಜಾಲ್‌ಡ್‌, ತೊಲಸ್ಯೆಟ್ಯದ ಎದ್‌ರ್‌ ಪಾಲೆದ ಅತಂಡ ಬೊಲ್ಲೆಕ್ಕಿದ ಮರ ಪಾಡ್ದ್ ಪಾದೆ ಪೂ, ಗೊಂಡೆ ಪೂ, ಚೆಂಡ್‌ ಪೂ, ಕೇಪುಳ ಪೂ, ಕುಕ್ಕು ತಪ್ಪು, ಕುರುಡ್ನಿ ಬಲ್ಲ ಪೂ ಮಾಲೆ ಪಾಡ್ದ್, ಬೆದ್‌ರ್‌ ನ್ ಬಗ್ಗಾದ್‌ ಮಲ್ತ್‌, ಗೊಂಡೆ ಪೂ ಕಾಡ ಪೂಕುಲೆಡ್‌ ಕೋತ್‌ದ್‌ ಕಿರೀಟ ಮಲ್ತ್‌ದ್‌ ಸಿಂಗರಿಪುವೆರ್‌. ಆಯನ್ ಬಲಿಯೇಂದ್ರೆ ಪಂದ್ ಮಾನಿತ್‌ದ್‌ ತುಳಸಿಕಟ್ಟೆದ ಬರೀಟ್ ಎದ್‌ರ್‌ ಇರೆ ಪಾಡ್ದ್ ಪೊರಿ, ಬಜಿಲ್, ಬೆಲ್ಲ ತಾರಾಯಿ ಬಲಸುವೆರ್. ಮೂಜಿ ಕಬರ ತರೆಕೊಡಿಟ್‌ ತಿಬಿಲೆ ದೀದ್, ಅಯಿಟ್ಟ್‌ ಬಜಿಲ ಕುರುಂಟು ದೀದ್ ಪೊತ್ತಾದ್‌ (ಉಂದು ವಾಮನೆ ಬಲಿನ್‌ ತೊರ್ತಿನ ಸಂಕೇತಲಾ ಅಂದ್‌) ಕೂಕುಲು ಪಾಡ್ದೆರ್‌. ಉಂದೆಕ್ಕ್ ಮರ ಆಳುನು ಅತ್ತ್ಂಡ ಬಲಿಯೇಂದ್ರನ್‌ ಆಳುನು ಪನ್ಪೆರ್. ಪೆತ್ತ ಕೈಕಂಜಿ, ಎರುಕುಲು ನಿಚ್ಚೂ ಬದ್ಕ್‌ದ ಬೊಕ್ಕ ಬೆನ್ನಿದ ಪಾಸಡಿಲಾದಿತ್ತ್‌ದ್‌ ಪೆತ್ತ ಪೂಜನೆ ನಿಚ್ಚೊಲಾ ಅವೆನ್ ತಾಂಕುನ ಅತ್ತ್ಂಡ ಪಾಲನೆದೊರುಟಾಂಡಲಾ ಪರ್ಬೊದಾನಿ ಪೆತ್ತ ಪೂಜಿನಗ್‌ ಇಸೇಸ ಮಣೆ ದೀತೆರ್‌. ಕಿದೆಟಿತ್ತಿ ಪೆತ್ತ, ಕಂಜಿ, ಗೋಣರ್ಲೆನ್‌ ಮೀಪಾದ್‌, ಪೂತ ಮಾಲೆ ಪಾಡ್ದ್, ತಡ್ಪೆಡ್‌ ದೋಸೆ, ಬಜಿಲ್, ಪರ್‌೦ದ್ ದೀದ್ ಕಿದೆತ ಕೈಕಂಜಿಲೆಗ್‌ ಸೂಡರ್‌ ತೋಜಾದ್‌ ತೆನಸ್‌ ತಿನ್ಪಾಪೆರ್‌. ಇಲ್ಲದ ಜೋಕ್ಲೆನಂಚ ತಾಂಕುನ ಕೈಕಂಜಿಲೆಗ್‌ಲಾ ಪರ್ಬೊದಾನಿದ ಮರ್ಯಾದಿ ಬೇತೆನೇ ಉಂಡು.[೨]
ಜೈನ ಧರ್ಮೊಡ್ ಮಹಾಬಲಿನ ಚಿತ್ರಣ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆರಾಜ ಮಹಾಬಲಿನ ಪುದರ್ ಜೈನ ಧರ್ಮೊದ ಪುರಾಣೊಲೆಡ್ಲಾ ತುವರೆ ತಿಕ್ಕುಂಡು. ಮೇರ್ ಒರುಂಬ ಪ್ರತಿವಾಸುದೇವೆರೆಡ್ ಆಜಿನೆತಾರ್ (ಪ್ರತಿ-ನಾರಾಯಣರ). ಪುರುಷ ಪನ್ಪಿನರೆನ ಬೊಡೆದ್ದಿನ್ ಅಪಹರಣ ಮಲ್ಪರೆ ತೂಪಿನ ಒಂಜಿ ದುಷ್ಟ ರಾಜನ ರೀತಿಡ್ ಮಹಾಬಲಿನ ಚಿತ್ರಣ ಆತ್ಂಡ್. ಅಂಚಾದ್ ಮಹಾಬಲಿನ ಅಂತ್ಯ ಪುರುಷನ ಕೈರ್ದ್ ಆಪುಂಡು.[೩]
ಬಲೀಂದ್ರ ಪರ್ಬೊದ ಆಚರಣೆ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ಬೊಲಕಿ ಮರಟ್ ತುಡರ್ ಪೊತ್ತಾವೆರ್
- ಬಾರೆದ ಇರೆಕ್ ಬಲಸುವೆರ್
- ಪರ್ಂದ್ ಚೋಲಿದೆತ್ತ್ ದೀವೆರ್
- ಪೊರಿ ಬಲಸುವೆರ್
- ಬೆಲ್ಲ ಪಾಡ್ದ್ ಪೊರಿ ಬಜಿಲ್ ಬಲಸ್‍ದ್ ಬಲೀಂದ್ರಗ್ ದಿಪೆರ್.
- ಬಲೀಂದ್ರನ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್
ಬಲೀಂದ್ರ ಲೆಪ್ಪು ೧
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಅಲೆಡ್ ಬೊಲ್ಯೆನೆಯಿ ಮುರುನಗ
ಗುರುಗುಂಜಿದ ಕಲೆ ಮಾಜಿನಗ
ದಂಟೆದಜ್ಜಿ ಮದಿಮಾಲಾನಗ
ದಂಬೆಲ್ಗ್ ಪಾಪು ಪಾಡ್‍ನಗ
ಗೊಡ್ಡೆರ್ದ ಎರ್ಮೆ ಕಂಜಿ ಪಾಡ್‍ನಗ
ಉಪ್ಪು ಕರ್ಪೂರ ಆನಗ
ಈ ಸಮಯಡ್ ಬಲ ಬಲೀಂದ್ರ.
ಬಲೀಂದ್ರ ಲೆಪ್ಪು ೨
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಕರ್ಗಲ್ಲ್ ಕಾಯಾನಗಾ|
ಬೊಲ್ ಗಲ್ಲ್ ಪೂ ಪೋನಗಾ
ನೆಕ್ಕಿದಡಿಟ್ ಆಟ ಆನಗಾ| ತುಂಬೆದಡಿಟ್ ಕೂಟ ಆನಗಾ
ದೆಂಬೆಲಿಗ್ ಪಾಂಪು ಪಾಡ್ನಗಾ
ಜಾಲ್ ಪಾದೆ ಆನಗಾ
ಅಲೆಟ್ ಬೊಲ್ನೆಯಿ ಮುರ್ಕುನಗಾ
ಉರ್ದು ಮದ್ದೊಲಿ ಆನಗಾ
ಗುರ್ಗುಂಜಿದ ಕಲೆ ಮಾಜಿನಗಾ
ಎರು ದಡ್ಡೆ ಆನಗಾ|
ಗೊಡ್ಡೆರ್ಮೆ ಗೋಣೆ ಆನಗಾ
ಕಲ್ಲ ಕೋರಿ ಕೆಲೆಪುನಗಾ|
ಕಲ್ಲ ಬಸವೆ ಮುಕ್ಕುಡ್ ದಕ್ಕ್ ನಗಾ
ಮಂಜಲ್ ಪಕ್ಕಿ ಮೈಯಿ ಪಾಡ್ನಗಾ
ಕೊಟ್ರುಞ್ಞೆ ಕೊಡಿ ಏರ್ ನಗಾ
ದಂಟೆದಜ್ಜಿ ಮದಿಮಾಲಾನಗಾ
ಆ ಊರ ಪೊಲಿ ಕನಲಾ|
ಈ ಊರಾ ಬಲಿ ಕೊನೊಲಾ
ಬಲ ಬಲೀಂದ್ರ........... ಕೂ...
ಅರಕ್ ದ ಒಟ್ಟೆ ಓಡೊಡು, ಮಯಣದ ಮೋಂಟು ಜಲ್ಲೊಡು
ಕೊಟ್ಟುಗು ಗೊಂಡೆ ಪೂ ಕಟ್ಟ್ ದ್
ಪೊಟ್ಟು ಗಟ್ಟಿ ಪೊಡಿ ಬಜಿಲ ಬಲಿ ದೆತೊನಿಯೆರೆ
ಬಲ ಬಲೀಂದ್ರಾ...
ಚಿತ್ರೊಲು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ-
ವಿಷ್ಣು ದೇವೆರೆನ ವಾಮನ ಅವತಾರ ಮಹಾಬಲಿನ ತರೆತ್ತ ಮಿತ್ತ್ ಕಾರ್ ದೀದ್ ಆಯೆನ್ ಪಾತಾಳೊಗ್ ಕಡುಪುರ್ನ ದೃಶ್ಯ -
ಬಲಿ ವಾಮನನ್ ಭಗವತ ಪುರಾಣೊಗ್ ಸ್ವಾಗತ ಮಲ್ಪುನ ದೃಶ್ಯೊ -
ಡಾ. ಭೌ ದಾಜಿ ಲಾಡ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂಡ್ ವಾಮನ ಬೊಕ್ಕ ಮಹಾಬಲಿನ ಮೂರ್ತಿ -
ಇಂಡೋನೇಷ್ಯಾಡ್ ಬಲಿ ಪೂಜೆ
ಉಲ್ಲೇಕೊಲು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ↑ "ಸಿರಿನುಡಿ". www.sirinudi.org. Retrieved 24 October 2022.
- ↑ "ಬಲೀಂದ್ರ ಪೂಜೆ". Retrieved 27 October 2022.
- ↑ "ಜೈನ ಧರ್ಮೊಡು ಮಹಾಬಲಿನ ಚಿತ್ರಣ". Archived from the original on 27 October 2022. Retrieved 27 October 2022.