ಸಾವಿತ್ರಿ
ಸತ್ಯವಾನನ ಬುಡೆದಿಯಾಯಿನ ಸಾವಿತ್ರಿ, ತನ್ನ ಕಂಡನೆನ ಮರಣ(ತಯಿನಗ)ನದ ಪೊರ್ತುಡು ಯಮನೊಟ್ಟುಗು ಪಾತೆರೊಡೆ ಪೊರಂಬಾಟ ಮಲ್ತ್ದ್ ತನ್ನ ಕಂಡನೆನ ಪ್ರಾಣೊನು ಯಮಡ್ದ್ ಪಿರದೆತ್ತೊನುವಳ್. ಅಂಚಾದ್ ಆನಿಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಸಾವಿತ್ರಿ, ಸತಿ ಸಾವಿತ್ರಿ ಆಪಳ್. ಈ ಸತಿನ ನೆನೆಪುಗೋಸ್ಕರ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಜ್ಯೇಷ್ಠ ಮಾಸದ ಪುಣ್ಣಮೆದಾನಿ "ವಟ ಪೂರ್ಣಿಮಾ" ವ್ರತ ಆಚರಣೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್.[೧]
ಶಾದ್ವಲ ದೇಶದ ರಾಜೆ ದ್ಯುಮತ್ಸೇನಗ್ ವಿಧಿವಶಾತ್ ಕಣ್ಣ್ ತೋಜಂದೆ ಆಪುಂಡು. ಆ ಪೊರ್ತುಗು ಕಾತೊಂದಿತ್ತಿನ ವೈರಿನಕುಲು ಆಯನ ರಾಜ್ಯದ ಮಿತ್ತ್ ದಾಳಿ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಬೇತೆ ತಾದಿ ಇಜ್ಜಾಂದೆ ದ್ಯುಮತ್ಸೇನ ತನ್ನ ಬುಡೆದಿ ಬೊಕ್ಕ ಮಗನೊಟ್ಟುಗು ಕಾಡ್ಡ್ ಜೀವನ ಮಲ್ಪುವೆ ಕಾಡ್ದ ವಾತಾವರಣೊಡು ಮಗೆ ಸತ್ಯವಾನಗ್ ಬದ್ಕುನ ಅಭ್ಯಾಸ ಆಪುಂಡು .[೨]
ಪುಟ್ಟು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಮದ್ರರಾಜೆ ಅಶ್ವಪತಿಗ್ ಸಂತಾನ ಇಜ್ಜಾಂದಿನ ಕಾರಣ ೧೮ ವರ್ಷ ಸಾವಿತ್ರಿ ದೇವಿನ ಉಪಾಸನೆ ಮಲ್ಪುವೆ. ಅಯಿತ ಫಲವಾದ್ ಅಶ್ವಪತಿ ದಂಪತಿಲು ಒಂಜಿ ಪೊಣ್ಣು ಬಾಲೆ ಪಡೆಪೆರ್. ಆ ಬಾಲೆಗ್ ಸಾವಿತ್ರಿ ಪನ್ಪಿ ಪುದರ್ ದೀದ್ ತಾಂಕುವೆರ್.[೩]
ಮದಿಮೆ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಶಾದ್ವಲ ದೇಸೊದ ರಾಜೆ ದ್ಯುಮತ್ಸೇನನ ಮಗೆ ಸತ್ಯವಾನನನೊಟ್ಟುಗು ಸಾವಿತ್ರಿನ ಮದಿಮೆ ಆಪುನೆಂದ್ ನಿಘಂಟ್ ಮಲ್ತ್ದ್ ಆಯಿಬೊಕ್ಕ ನಾರದೆರ್ ಅಶ್ವಪತಿನಡೆ ಬತ್ತ್ದ್ ಸತ್ಯವಾನಗ್ ಅಲ್ಪಾಯುಶ್ಯ ಉಪ್ಪುನ ವಿಚಾರೊನ್ ತೆರಿಪಾವೆರ್. ಮಗಳೆಗ್ ಈ ವಿಚಾರೊನ್ ತೆರಿಪಾನಗ ಸಾವಿತ್ರಿ ಪನ್ಪಲ್ ಯಾನ್ ಮನಸ್ಸ್ಡ್ ಸತ್ಯವಾನನೇ ಎನ್ನ ಕಂಡನಿಂದ್ ತೆರಿದುಲ್ಲೆ ಎನ್ನ ನಿರ್ಧಾರೊನು ಬದಲ್ ಮಲ್ಪೆರೆ ಆಪುಜಿ ಪನ್ಪಲ್. ಅಪಗ ಅಶ್ವಪತಿ ಆಳೆನ ಮದಿಮೆನ್ ಸತ್ಯವಾನನೊಟ್ಟುಗು ಕಾಡ್ಡೇ ಮಲ್ಪುವೆ. ಕಂಡನೆ, ಮಾಮಿ -ತಮ್ಮಲೆನೊಟ್ಟುಗು ಸಾವಿತ್ರಿ ಕಾಡ್ಡ್ ಬದ್ಕೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ಪುವಳ್.
ಸತ್ಯವಾನನ ಕಾಡ್ದ ಜೀವನದ ಕಥೆ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ.ಶಾದ್ವಲ ದೇಶದ ರಾಜೆ ದ್ಯುಮತ್ಸೇನಗ್ ವಿಧಿವಶಾತ್ ಕಣ್ಣ್ ತೋಜಂದೆ ಆಪುಂಡು. ಆ ಪೊರ್ತುಗು ಕಾತೊದಿತ್ತಿನ ವೈರಿನಕುಲು ಆಯನ ರಾಜ್ಯದ ಮಿತ್ತ್ ದಾಳಿ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಬೇತೆ ತಾದಿ ಇಜ್ಜಾಂದೆ ದ್ಯುಮತ್ಸೇನ ತನ್ನ ಬುಡೆದಿ ಬೊಕ್ಕ ಮಗನೊಟ್ಟುಗು ಕಾಡ್ಡ್ ಜೀವನ ಮಲ್ಪುವೆ ಕಾಡ್ದ ವಾತಾವರಣೊಡು ಮಗೆ ಸತ್ಯವಾನಗ್ ಬದ್ಕುನ ಅಭ್ಯಾಸ ಆಪುಂಡು[೪]
ವಟ ಸಾವಿತ್ರಿನ ಕತೆ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಮದ್ರ ದೇಸೊದ ಅರಸೆ ಆಯಿನ ಅಶ್ವಪತಿಗ್ ಸಂಪತ್ತ್, ಜಾಗೆ ಬೋಡಾಯಿನಾತ್ ಇತ್ತ್ಂಡಲಾ ಅರೆಗ್ ಜೋಕುಲಿಜ್ಜಾಂಡ್. ಅವೆಕ್ಕಾದ್ ಆರ್ ಪದಿನೆಡ್ಮ ವರ್ಸೊ ತಪಸ್ಸ್ ನ್ ಮಲ್ತಿನೈರ್ದಾವರ ದೇವಿನ ಅನುಗ್ರಹೊಟ್ಟ್ ಅರೆನ ಬೊಡೆದಿ ಪೊಣ್ಣು ಬಾಲೆನ್ ಪೆದ್ದಿಯೆರ್. ಅವ್ ಬಾಲೆನೇ ಸಾವಿತ್ರಿ. ಸಾವಿತ್ರಿ ಮದಿಮೆದ ಪ್ರಾಯೊಗ್ ಬತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಅರೆನ ಪೊಪ್ಪ ಅಶ್ವಪತಿ ಸಾವಿತ್ರಿನ ಸ್ವಯಂವರೊದ ತಯಾರ್ ಮಲ್ತೆರ್. ಬರೀತ ರಾಜ್ಯೊದ ದ್ಯುಮತ್ಸೇನ ಪನ್ಪಿನ ಅರಸೆನ ಮಗೆ ಸತ್ಯವಾನನೊನ್ ಮದಿಮೆ ಆಯೆರ್. ಮದಿಮೆದ ಸಂಬ್ರಮೊಡ್ ಇಪ್ಪುನಗ ಅಡೆಗ್ ತ್ರಿಲೋಕಸಂಚಾರಿ ಆಯಿನ ನಾರದಮಹರ್ಸಿಲು ಒಂಜಿ ಘೋರವಾಯಿನ ಪಾತೆರೊನ್ ಸಾವಿತ್ರಿಡ ಇಂಚ ಪಂಡೆರ್. ನಿಕ್ಲೆನ ಮದಿಮೆ ಆದ್ ಒಂಜಿ ವರ್ಸ ಕರಿಯುನ ದಿನೊತ್ತಾನಿ ನಿನ್ನ ಕಂಡನಿ ತೀರ್ದ್ ಪೋಪೆ ಪಂಡ್ದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಉಂದೆನ್ ಕೇಂಡಿನ ಅಶ್ವಪತಿ ಬಾಲೆ ಸಾವಿತ್ರಿಡ ಬೇತೆ ಆಣನ್ ಮದಿಮೆ ಆಪಿಲೆಕ ಪಾತೆರೊನ್ ಪನ್ಪೆ. ಆಂಡ ಸಾವಿತ್ರಿ ಸತ್ಯವಾನೊನೇ ಮದಿಮೆ ಆಪುನು ಪಂಡ್ದ್ ದೃಡ ನಿರ್ದಾರೊನ್ ಮಲ್ತೆರ್. ಕಡೆಕ್ ಮಗಲೆನ ಹಟೊಕ್ಕ್ ಮಗಲ್ ಸಾವಿತ್ರಿನ ಮದಿಮೆನ್ ಸತ್ಯವಾನನೊಟ್ಟುಗು ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಆಂಡ ಸಾವಿತ್ರಿನ ದುರಾದೃಷ್ಟೊಗ್ ಮದಿಮೆ ಆಯಿನ ಪೊಸತ್ತ್ ಡೇ ತಮ್ಮಲೆ ದ್ಯುಮತ್ಸೇನನ ರಾಜ್ಯೊನ್ ಶತ್ರುಲು ಉಲಾಯಿ ಪಾಡೊಂಡೆರ್. ಅಂಚಾದ್ ನವ ದಂಪತಿಲು ಕಾಡ್ಡ್ ಜೀವನ ಮಲ್ಪೊಡಾಂಡ್.
ಆತ್ ಆಂಡಲಾ ಸಾವಿತ್ರಿ ಕಂಡನಿ ಇಲ್ಲಡ್ ಕುಸಿಟ್ಟ್ ಮಾಮಿ-ಸಮ್ಮಲೆನ ಚಾಕ್ರಿ ಮಲ್ತೊಂದ್ ಜೀವನ ಮಲ್ತೆರ್. ದಿನ ಪೋಯಿಲೆಕೊನೆ ನಾರದ ಮುನಿ ಪಂತಿನ ಗಡುಕ್ಕ್ ಕಾಲಿ ಮೂಜಿ ದಿನ ಒರಿದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಆಂಡಲಾ ಸಾವಿತ್ರಿ ದೈರ್ಯೊಡಿತ್ತೆರ್. ಮೂಜಿ ದಿನಲಾ ನುಪ್ಪು ನೀರ್ ಬುರ್ದು ನಿದ್ರೆಕಜ್ಜೆರ್ದ್ ಕಂಡನಿ ಸತ್ಯವಾನೊನೊಟ್ಟಿಗೆ ಇಪ್ಪುವೆ ಪಂದ್ ಎನ್ನೊಂಡೆರ್. ಕಡೇಕ್ಲ ಆ ದಿನ ಬತ್ತ್ಮಡ್. ಸತ್ಯವಾನ ದಿನಾಲಾ ಪೋಪಿಲೆಕೊನೆ ಕನಕ್ಕ್ ಒಟ್ಟು ಮಲ್ಪರೆ ಕಾಡ್ಗ್ ಪೋಪೆ. ಸಾವಿತ್ರಿ ತಾನ್ಲಾ ಬರ್ಪೆ ಪಂದ್ ಕಂಡನಿನ ಪಿರೋಡೆ ಪೋಪಲ್.
ಕನಕ್ಕ್ ಒಟ್ಟು ಮಲ್ಪುನಗ ಸತ್ಯವಾನಗ್ ಬಚ್ಚರೆ ಸುರು ಆಂಡ್ ಅಡೇಗೆ ಮರತ್ತ್ ಮುದೇಲ್ ಡ್ ಬೊಡೆದಿನ ಜಕ್ಕೆಲ್ಡ್ ತರೆ ದೀದ್ ಜೆಪ್ಪುವೆ. ಒಂತೆ ಪೊರ್ತುಡೆ ಸತ್ಯವಾನಗ್ ಜೀವ ಪೋಪಿಲೆಕ ಆಂಡ್. ಕಣ್ಣೆದುರು ಕಪ್ಪು ಆಕಾರೊದ ದಾದನಾ ಒಂಜಿ ತೋಜಿದ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಯಮದರ್ಮರಾಯೆ ಸತ್ಯವಾನನ ಆತ್ಮೊನ್ ಒಯ್ತೊಂದ್ ಪೋನಗ ಬೊಡೆದಿ ಸಾವಿತ್ರಿಲಾ ಯಮನ ಪಿರೋಡೆ ಪೋಪಲ್. ತನ್ನ ಪಿರೋಡೆ ಬರ್ಪಿನ ಸಾವಿತ್ರಿನ್ ತೂದ್ ಯಮೆ ಯಾನಗ ನಿನ್ನ ಕಂಡನ್ಯನ್ ಮಾತ್ರ ಲೆತೊಂದ್ ಪೋರೆ ಬತ್ದೆ ಪನ್ಪೆರ್. ಆಂಡಲಾ ಸಾವಿತ್ರಿ ಯಮನ ವೊವ್ವೇ ವರೊತ್ತ ಆಸೆಗ್ ಬೂರಂದೆ ಕಂಡನ್ಯನ್ ಲೆತೊಂದ್ ಪೋಪುನಾಂಡ ತನ್ನ ಜೀವೊನ್ಲಾ ಕೊನೊವೊಡು ಪಂಡ್ದ್ ಹಟ ಕಟ್ಟುವೆರ್. ಕಡೇಕ್ ಸಾವಿತ್ರಿನ ಪತಿವೃತೆ ಬೊಕ್ಕ ನಿರ್ಮಲ ಮೋಕೆನ್ ತೂದ್ ಸತ್ಯವಾನನ ಆತ್ಮೊನು ಪಿರ ಸರೀರೊಗೆ ಬುಡ್ಪೆರ್. ಇಂಚ ಇಲ್ಲಗ್ ಪೋಯಿನ ಕಂಡನಿ ಬೊಡೆದಿಗ್ಲಾ ಕಲೆವೊಂದಿನ ರಾಜ್ಯ ಪಿರ ತಿಕ್ಕುನ ಕುಸಿತ್ತ ಸುದ್ದಿಲಾ ತಿಕ್ಕುಂಡು.[೫]
ಸಾವಿತ್ರಿನ ಸತ್ಯ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆತನ್ನ ಕಂಡನೆಗ್ ಅಲ್ಪಾಯುಷ್ಯ ಪಂದ್ ಗೊತ್ತಾಯಿನ ಸಾವಿತ್ರಿ ಆಯನ್ ಒರಿಪೆರೆಗೋಸ್ಕರ ಮಸ್ತ್ ವ್ರತ ನೇಮೊಲೆನ್ ಆಚರಣೆ ಮಲ್ಪುವಲ್. ಒಂಜಿ ದಿನ ತನ್ನ ಬುಡೆದಿನ ತುಡೆತ ಮಿತ್ತ್ ತರೆದೀದ್ ಸತ್ಯವಾನ್ ಜೆತ್ತ್ದುಪ್ಪುವೆ, ಅಡೆಗ್ ಯಮಧರ್ಮರಾಯ ಬರ್ಪೆ. ಸಾವಿತ್ರಿನ ಸತ್ಯ, ಚಾರಿತ್ರ್ಯ ಅಂಚನೆ ಎಡ್ಡೆ ಭಕ್ತಿಭಾವದ ಪಾತೆರೊಡು ಯಮರಾಜೆ ಮೆಚ್ಚಿದ್ ಆಳೆನ ಕಂಡನೆನ ಜೀವಧಾನ ಕೊರ್ಪೆ ಅಂಚನೆ ಮೂಜಿ ವರ ಕೊರ್ದು ಎಡ್ಡೆ ಬಯಕುವೆ[೬].
ವಟ ಸಾವಿತ್ರಿ ವ್ರತ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಪ್ರತಿ ಪರ್ಬೊ ಬೊಕ್ಕ ವ್ರತೊಕ್ಕುಲೆಗ್ ಒಂಜೊಂಜಿ ಮಹತ್ವ ಉಂಡು. ಅಂಚನೆ ವಟ ಸಾವಿತ್ರಿ ವ್ರತಲ ಅಂಚಿನನೆ ಒಂಜಿ ಮಹತ್ವ ಪಡೆದುಂಡು. ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮೊಡು ಮದಿಮೆ ಆಯಿನ ಪೊಂಜೊಲು ತನ್ನ ಕಂಡನಿಯನ ದೀರ್ಘಾಯುಷ್ಯಗಾದ್ ವಟ ಸಾವಿತ್ರಿ ವ್ರತೊನು ಆಚರಣೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಪೊಂಜೊಲು ವ್ರತೊನು ಆಚರಿಸಿದ, ಆಲದ ಮರಕ್ಕ್ ಪೂಜೆ ಮಲ್ತ್ದ್, ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಪಾಡ್ದ್ ಸೌಭಾಗ್ಯ ಸ್ಥಿರವಾದಿಪ್ಪುಲೆಕ್ಕ ಮಲ್ಪುಲೆಂದ್ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಅಲದ ಮರದ ಸುತ್ತ ನೂಲು ಕಟ್ಟ್ದ್, ಚೆಂಬುದ ಅತ್ತ್ಂಡ್ ಬೇತೆ ಒವ್ವೆ ನಾಣ್ಯೊಲೆನ್ ದೀದ್ ಕಂಡನೆನ ಆಯುಷ್ಯ ವೃದ್ಧಿಗ್ ಪಾರ್ಥನೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಈ ವ್ರತೊನು ಗುಜರಾತ್, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಅಂಚನೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಇಂಚ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ರಾಜ್ಯೊಲೆಡ್ ಆಚರಣೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಪೌರಾಣಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಉಪ್ಪುನ ಈ ವ್ರತೊನು ಸತ್ಯವಾನ್ ಸಾವಿತ್ರಿನ್ ನೆನೆತ್ದ್ ಆಚರಣೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಒರ ಸಾವಿತ್ರಿ ತನ್ನ ಕಂಡನಿ ಸತ್ಯವಾನನ್ ಯಮಡ್ದ್ ಒರಿಪಾಯೆರೆಗೋಸ್ಕರ ಈ ವ್ರತೊನು ಆಚರಣೆ ಮಲ್ಪುವಳ್. ಉಂದೆಡ್ದ್ ಯಮಗ್ ಖುಷಿಯಾದ್ ಸತ್ಯವಾನನ್ ಆಳೆಗ್ ಪಿರ ಕೊರ್ಪೆ ಪನ್ಪಿನ ನಂಬಿಕೆ ಉಂಡು. [೭]
ಉಲ್ಲೇಕೊ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ↑ https://kannada.asianetnews.com/festivals/vata-savithri-vrat-ritual-and-its-significance-quh58j
- ↑ Kannada, TV9 (1 June 2023). "ವಟಸಾವಿತ್ರಿ ವ್ರತಾಚರಣೆಯ ಇತಿಹಾಸ, ಮಹತ್ವ, ಆಚರಣೆ ಹೇಗೆ?". TV9 Kannada (in ಕನ್ನಡ). Retrieved 3 February 2024.
{{cite news}}
: CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ https://www.vyasaonline.com/2018/05/27/%E0%B2%AA%E0%B2%A4%E0%B2%BF%E0%B2%B5%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%A4%E0%B2%BE%E0%B2%AE%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B3%86-%E0%B2%B8%E0%B2%BE%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0/mahabharata/
- ↑ "Archive copy". Archived from the original on 2021-09-28. Retrieved 2021-09-28.
{{cite web}}
: CS1 maint: archived copy as title (link) - ↑ https://kn.wikisource.org/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%9F_%E0%B2%B8%E0%B2%BE%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%BF_%E0%B2%95%E0%B2%A5%E0%B3%86. Retrieved 3 February 2024.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help) - ↑ https://vijaykarnataka.com/religion/festivals/here-is-a-date-importance-reason-and-puja-steps-of-2020-vat-savitri-vrat/articleshow/75858922.cms?story=1
- ↑ https://vijaykarnataka.com/religion/festivals/here-is-a-date-importance-reason-and-puja-steps-of-2020-vat-savitri-vrat/articleshow/75858922.cms?story=2