ಪುರ್ಸೆರೆ ಕಟ್ಟುನ
ಪುರ್ಸೆರೆ ಕಟ್ಟುನ ಬೆಳ್ತಂಗಡಿ, ಪುತ್ತೂರು ಪರಿಸರೊಡ್ ಇಪ್ಪುನ ಒಂಜಿ ನಲಿಕೆ.[೧][೨] ಈ ನಲಿಕೆನ್ ಬೆಳ್ತಂಗಡಿದ ಮಾಂತ ಜಾತಿತಕುಲು ಸೆರ್ತ್ ತುಳುತ್ತ ಸುಗ್ಗಿ ತಿಂಗೊಲ್ತ ಪುಣ್ಣಮೆತಪಗ ಮಾನ್ಪುವೆರ್. ಪುರ್ಸೆರ್ ಪಂಡ ಜೋಗಿ ಪುರ್ಸೆರ್ ನಂಬಿಕೆ ಉಂಡು. ಈ ನಲಿಕೆಟ್ ತುಳುನಾಡ್ದ ಮಾಂತ ಜಾತಿ, ದರ್ಮೊ, ದೈವೊ, ದೇವೆರ್, ಬೇಲೆ, ಅಣ್-ಪೊಣ್ಣು, ತಮಾಷೆದ ರೂಪೊದೊಟ್ಟಿಗೆ ತೊಜಪಾವುನ ಒಂಜಿ ನಲಿಕೆ. ನೆಟ್ಟ್ ನಲಿಪುನಕ್ಲೆನ್ ಕದಿರೆದ ಪುರುಷೆರ್ ಪಂದ್ಲಾ ಪನ್ಪೆರ್. ನಮುನೆ ನಮೂನೆದ ಎಸೊಲೆನ್ ಪಾಡುನೈಕ್ ಪುರ್ಸೆರ್ ಕಟ್ಟುನ ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್.[೩]
ರೀತಿ | ನಲಿಕೆ |
---|---|
ಪುಟ್ಟು | ಬೆಳ್ತಂಗಡಿ, ಭಾರತ |
ಇತಿಹಾಸೊ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಸುಗ್ಗಿ ಪುಣ್ಣಮೆದ ಪೊರ್ತುಡು ಈ ನಲಿಕೆದ ಪ್ರದರ್ಶನೊ ನಡಪುಂಡು. ಉಂದು ನಲಿಕೆ ಕದ್ರಿದ ಮಂಜುನಾಥ ದೇವೆರೆಗ್ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ್ ನಡಪುಂಡ್. ಸುಗ್ಗಿ ತಿಂಗೊಲ್ದ ಪುಣ್ಣಮೆದ ನಾಲ್ ಐನ್ ದಿನ ದುಂಬು ಈ ನಲಿಕೆ ಸುರು ಆದ್ ಸುಗ್ಗಿದ ಪುಣ್ಣಮೆದಂಚ ಗೊತ್ತ್ ಮಾಂತ್ನ ದಿನೊತಾನಿ ಪುರ್ಸೆರೆ ಪೂಜೆ ನಡತುದ್ ಮುಗಿತಲ ಆಪುಂಡು.
ಕಟ್ಟುನ ಕ್ರಮ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಕದ್ರಿ ದೇವಸ್ತಾನೊರ್ದ್ ಪ್ರಸಾದೊನ್ ಕೊನತುದ್ ಈ ನಲಿಕೆನ್ ಸುರು ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಪುರುಸೆರ್ ಏಸ ಪಾಡುನಕ್ಲ್ ಆ ದಿನಕ್ಲೆಡ್ ವ್ರತೊಟ್ಟ್ ಇಪ್ಪುವೆರ್. ಊರುದ ಜವನೆರ್ ಒಂಜಿ ಜಾಗೆಡ್ ಒಟ್ಟು ಸೇರ್ದ್ ಏಸ ಪಾಡುದ್ ಇಲ್ಲ ಇಲ್ಲಗ್ ಪಿದಡುವೆರ್. ಕೆಲವೆರ್ ಪರಕೆದ ರೂಪೊಡ್ ಏಸ ಪಾಡುವೆರ್. ಆನುಲು ಮಾತ್ರ ಈ ನಲಿಕೆಡ್ ಪಾಲ್ ಪಡೆವೊಡ್. ಈ ನಲಿಕೆಡ್ ಒವ್ವೆ ಜಾತಿದಕ್ಲ್ ಲಾ ಇಪ್ಪೊಲಿ. ನೆಟ್ಟ್ ಜನಕ್ಲೆನ ಮಿತಿ ಆವಡ್ ಪ್ರಾಯೊದ ಮಿತಿ ಆವಡ್ ಇಜ್ಜಿ. ಮುಕ್ಯವಾದ್ ಗೌಡ ಸಮುದಾಯದಕುಲು ಮುಂದಾಳತ್ವ ವಯಿಸೊಂತು ಮಾನ್ಪುವೆರ್.
ನಲಿಕೆಡ್ ತೋಜಿದ್ ಬರ್ಪಿನ ಪಾತ್ರೊಲು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಈ ನಲಿಕೆಡ್ ನಾನಾ ನಮೂನೆದ ಏಸಲೆನ್ ಪಾಡುವೆರ್.
- ದೈವಪಾತ್ರಿ.
- ಮಧ್ಯಸ್ಥೆ.
- ಬಟ್ರ್.
- ದೇವೆರ್ ತುಂಬುನಾಯೆ.
- ನರ್ಸಣ್ಣೆ .
- ಕುಂಟು ಅರ್ದುನಾಯೆ.
- ಕೊರಗ ಕೊರತಿನಕ್ಲ್ .
- ಮದಿಮಾಯೆ ಮದಿಮಾಲ್.
- ಕಲ್ವೆ - ಪೊಲೀಸ್.
- ಮರ್ದ್ ಕೊರ್ಪುನಾಯೆ.
- ಬೈದೆರ್.
- ಕರ ಮಾರುನಾಯೆ.
- ಬ್ಯಾರದ ಸಾಯ್ಬೇರ್ .
- ಬಚ್ಚಿರೆ ಪೊರ್ಬುಲು.
- ಸನ್ಯಾಸಿ.
- ನಟ್ಟುನಾಯೆ.
- ಕಲ್ಲಡ್ಕ ಗೊಂಬೆಲು
- ಕೊರಗ ವೇಸ.
- ಸನ್ಯಾಸಿಲು.
- ಬ್ಯಾರಿ ವೇಸ.
ಇಂಚಿನ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಏಸಲು ಪೂರ ಇಪ್ಪುವ. ಒರಿಯಗ್ ಒವ್ವ್ ಏಸ ಕೊರ್ದು ಇಪ್ಪುವೆರಾ ನಲಿಕೆದ ಮಾತಾ ದಿನೊಟ್ ಆಯೆ ಅವ್ವೆ ಏಸೊನ್ ಪಾಡೊಡ್. ಅಂಚನೆ ಈ ನಲಿಕೆಡ್ ತಾಸೆ ದೋಲು ನಾಗಸ್ವರ ಬಳಕೆ ಆಪುಂಡು.
ಪುರ್ಸೆರೆನ ನಂಬೊಲಿಗೆ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಪುರ್ಸೆರ್ ಇಲ್ಲ್ ಇಲ್ಲಗ್ ರಾತ್ರೆದ ಪೊರ್ತುಗ್ ಪೋದು ಆ ಇಲ್ಲಾದಕ್ಲೆನ್ ತೆಲಿಪಾದ್ ಬರ್ಪೆರ್. ಇಲ್ಲದಕ್ಲ್ ಮೊಕ್ಲೆಗ್ ಅಕ್ಲೆರ್ದ್ ಆಪಿನ ಕಾಣಿಕೆ ಕೊರ್ಪೆರ್. ಇಲ್ಲ ಇಲ್ಲಡೆ ಪೋಪುನ ಸಾದಿಡ್ ದಿಮಿಸೋಲೇ ಪಂದ್ ಪನೊಂದು ಪೋಪೆರ್. ಬೇತೆ ಸಮಯಡ್ ಈ ಪದೊನ್ ಪನರೆ ಬಲ್ಲಿ ಪನ್ಪಿನ ನಂಬುಗೆ. ಜನಕ್ಲೆನ್ ತೆಲಿಪಾವರೆ ಸಲಾದ್ ಮೊಕುಲು ಎಂಚಿನ ಮಲ್ತುಂಡಲ ಕದ್ರಿದ ದೇವೆರೆಗ್ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ್ ಉಂದೆನ್ ಮಲ್ಪುನೈರ್ದ್ ಆವರ ಒವ್ವೆಏ ರೀತಿದ ತಪ್ಪು ಇಪ್ಪುಜಿ ಪನ್ಪಿನ ನಂಬುಗೆ ಉಂಡು. ಒವ್ವೆ ರೀತಿದ ಅನಾಹುತಲಾ ಆವಂದಿಲೆಕ ಕದ್ರಿದ ದೇವೆರ್ ಕಾಪುಬೆರ್ ಅಂಚೆನೆ ಊರುಗ್ ಬತ್ತಿಪ್ಪಿ ಸಂಕಷ್ಟನ್ ದೇವೆರ್ ದೂರ ಮಲ್ಪುವೆರ್ ಪನ್ಪಿನ ನಂಬುಗೆಲಾ ಉಂಡು.[೪]
ನಲಿಕೆದ ಮುಗಿತಲ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಸುಗ್ಗಿತ ಪುಣ್ಣಮೆನ್ ನಡು ದೀಡ್ತ್ ದುಂಬು ಪಿರಾವುತ ದಿನೊಕುಲೆಟ್ ಇಲ್ಲಡೆ ಇಲ್ಲಡೆ ಪೋತ್ ಪುರ್ಸೆರೆಗ್ ಕಟ್ಟುನ ನಲಿಕೆನ್ ಕಟ್ಟುವೆರ್. ಆನಿ ಒಂಜಿ ಜಾಗೆಡ್ ಬಜಿಲ್ ರಾಸಿ ಪಾಡುದ್ ಪೂಜೆ ನಡಪುಂಡ್. ಐರ್ದ್ ದುಂಬುದ ದಿನೊಟ್ ಏಸ ಪಾಡಿನಕ್ಲ್ ಪೂರಾ ಆನಿ ತಪ್ಪಂದೆ ಪೂಜೆದಡೆ ಬರೊಡ್. ಒಂಜಿ ಸೇರ್ ಬಜಿಲ್ನ್ ಪ್ರಸಾದೊದ ರೂಪೊಡ್ ಪೂಜೆಗ್ ಬತ್ತಿನಕ್ಲೆಗ್ ಪಟ್ಟುವೆರ್.
ಪಟಕುಲು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಪುರ್ಸೆರ್ ಅಯ್ತ ಆಪಿನ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಉಲ್ಲೇಕೊಲು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ↑ "Tulu Culture: ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಮೊದಲ ಸಂಶೋಧನಾತ್ಮಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರ 'ಪುರ್ಸ ಕಟ್ಟುನ' ಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಸಜ್ಜು". News18 Kannada (in ಕನ್ನಡ). 25 September 2023. Retrieved 13 October 2023.
- ↑ B, Praveen Chandra. "Culture: ತುಳುಭಾಷೆಯ ಮೊದಲ ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರ ಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಸಜ್ಜು; ಪುರ್ಸ ಕಟ್ಟುನ- ಸಿದ್ಧವೇಷ ಕುಣಿತದ ಮೇಲೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುವ ಪ್ರಯತ್ನ". Kannada Hindustan Times (in ಕನ್ನಡ). Retrieved 13 October 2023.
- ↑ "ಜೀವನ ಪ್ರೀತಿಯ ಜನಪದ ಕುಣಿತಗಳು". Udayavani (in ಕನ್ನಡ). Retrieved 10 April 2023.
- ↑ "ಕರಾವಳಿ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ಜೀವಂತ 80ರ ದಶಕದ ಪುರುಷ ವೇಷ ಪದ್ಧತಿ ಏನಿದರ ವಿಶೇಷತೆ". ETV Bharat News (in ಕನ್ನಡ). Retrieved 10 April 2023.