ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಪಡ್ಡಾಯಿ ಕರಾವಳಿಡ್ ಉಪ್ಪುನ ಮೂಜಿ ಜಿಲ್ಲೆಲೆಡ್ ನಡುತವು. ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆಗ್ ಉಡುಪಿ ಮುಖ್ಯಕೇಂದ್ರ, ಮುಖ್ಯ ನಗರ ಆದುಂಡು. ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯೆರ್ ದ್ವೈತ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಿದ್ದಾಂತ ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಲ್ತಿನ ಕ್ಷೇತ್ರ. ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆಡ್ ೭ ತಾಲೂಕುಲು, ೨೩೩ ಗ್ರಾಮೊಲು, ಬೊಕ್ಕ ೨೧ ಊರುಲು ಉಲ್ಲ. ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆದ ಬಡೆಕಾಯಿ ಬಾಗೊಡು ಇತ್ತಿನ ಉಡುಪಿ, ಕುಂದಾಪುರ, ಬೊಕ್ಕ ಕಾರ್ಕಳ ಪೇಂಟೆಲೆನ್ ಬೇತೆ ಮಲ್ತ್‌ದ್, ೨೫ನೇ ಅಗೋಸ್ತು ೧೯೯೭ನೇ ಇಸವಿಡ್ ಪೊಸ ಜಿಲ್ಲೆ ಆದ್ ಉಂಡು ಮಲ್ತೆರ್.

ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆ
ಒಡಿಪು
ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯೊದ ಒಂಜಿ ಜಿಲ್ಲೆ
ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಾಕಾರೊಡು ಮಿತ್ತ್‌ಡ್ದ್: ಕೃಷ್ಣ ಮಠದ ಮಧ್ವ ಸರೋವರ-ಉಡುಪಿ, ಕಾರ್ಲದ ಚತುರ್ಮುಖ ಬಸದಿ, ಕಾಪು ಕಡಲಬರಿ, ಮಲ್ಪೆದ ತೊನ್ಸೆಪಾರ್ ದ್ವೀಪ, ಕೊಲ್ಲೂರುದ ಮೂಕಾಂಬಿಕಾ ದೇವಸ್ತಾನೊ
Nickname: 
ದೇವಸ್ತಾನಗಳ ನಗರಿ
ಕರ್ನಾಟಕದ ನಕಾಶೆಡ್ ಉಡುಪಿ
ಕರ್ನಾಟಕದ ನಕಾಶೆಡ್ ಉಡುಪಿ
Coordinates: 13°20′22″N 74°44′34″E / 13.3394°N 74.7427°E / 13.3394; 74.7427Coordinates: 13°20′22″N 74°44′34″E / 13.3394°N 74.7427°E / 13.3394; 74.7427
ದೇಶ ಭಾರತ
ರಾಜ್ಯಕರ್ನಾಟಕ
ಪ್ರಾಂತ್ಯೊತುಳುನಾಡು[]
ಸ್ತಾಪನೆ ಆಯಿನ೨೫ನೇ ಅಗೋಸ್ತು ೧೯೯೭
ಕೇಂದ್ರೊಉಡುಪಿ
ತಾಲೂಕುಲುಉಡುಪಿ, ಕಾರ್ಲ, ಕುಂದಾಪುರ, ಹೆಬ್ರಿ, ಬೈಂದೂರು, ಬ್ರಹ್ಮಾವರ ಬುಕ್ಕ ಕಾಪು
Government
 • ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿಕೆ. ವಿದ್ಯಾಕುಮಾರಿ
Area
Population
 (೨೦೧೧)[][]
 • Total
೧೧,೭೭,೩೬೧
ಬಾಸೆಲು
 • ಅಧೀಕೃತಕನ್ನಡ
 • ಪ್ರಾದೇಶಿಕಕುಂದಗನ್ನಡ, ತುಳು, ಕೊಂಕಣಿ, ಉರ್ದು, ಬ್ಯಾರಿ[]
Time zoneUTC+5:30 (IST)
ಪಿನ್
576 101
ISO 3166 codeIN-KA-UD
Vehicle registrationKA-20
ಕರಾವಳಿ98 kilometres (61 mi)
ಮಲ್ಲ ಪೇಂಟೆಉಡುಪಿ
ಲಿಂಗ ಅನುಪಾತ೧೦೯೪/ [೧]
ಸಾಕ್ಷರತೆ೮೬.೨೪%
ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಉಡುಪಿ-ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರ
Precipitation4,302 millimetres (169.4 in)
Websiteudupi.nic.in

ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೧೮ನೇ ಇಸವಿಡ್, ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆಡ್ ಕುಡ ೩ ತಾಲೂಕುಲೆನ್ ಉಂಡು ಮಲ್ತೆರ್. ಕುಂದಾಪುರ ತಾಲೂಕುಡ್ದ್ ಬೈಂದೂರುನ್ ದೆತ್‌ದ್ ಬೇತೆನೇ ತಾಲೂಕು ಮಲ್ತೆರ್. ಅಂಚನೆ ಉಡುಪಿ ತಾಲೂಕುಡು ಇತ್ತಿನ ಕಾಪು, ಬ್ರಹ್ಮಾವರ ಬುಕ್ಕ ಹೆಬ್ರಿ ಪೇಂಟೆಲೆನ್ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ತಾಲೂಕು ಆದ್ ಗೋಶಿಸಾಯೆರ್.[]

ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆ ಬಡಕಾಯಿಡ್ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆ, ತೆನ್ಕಾಯಿ ದಿಕ್ಕ್‌ಡ್ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆ ಉಂಡು. ಈಶಾನ್ಯ ಭಾಗೊಡು ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆ ಬೊಕ್ಕ ಮೂಡಾಯಿಡು ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆ ಉಂಡು. ಅಂಚನೆ ಪಡ್ಡಾಯಿಡ್ ಅರೇಬಿಯನ್ ಸಮುದ್ರ ಉಂಡು.

ಪೋರ್ಚುಗೀಸೆರ್ ೧೭ನೆಯ ಶತಮಾನೊಡು ಕರಾವಳಿಡ್ ಕಾರಬಾರ ಮಲ್ತೊಂದು ಉಪ್ಪುನಗ ಕರಾವಳಿಗ್ ಕೆನರಾ ಇನ್ಪಿನ ಪುದರ್ ಕೊರ್ದಿತ್ತೆರ್. ೧೮೬೦ ಡು ಬ್ರಿಟಷೆರ್ ಕೆನರಾ ಕರಾವಳಿನ್ ಉತ್ತರ ಕೆನರಾ (ನಾರ್ಥ್ ಕೆನರಾ- North Canara) ಬೊಕ್ಕ ದಕ್ಷಿಣ ಕೆನರಾ (ಸೌಥ್ ಕೆನರಾ- South Canara ) ಇಂದ್ ರಡ್ಡ್ ಭಾಗ ಮಲ್ತೆರ್. ೧೮೬೨ಡು ಬ್ರಿಟಿಷೆರೆನ ಆಧಿಪತ್ಯೊಡು ಉತ್ತರ ಕೆನರಾ ಬಾಂಬೆ (ಬೊಂಬಾಯಿ) ಪ್ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿ ಬೊಕ ದಕ್ಷಿಣ ಕೆನರಾ ಮದ್ರಾಸ್ ಪ್ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿಗ್ ಆಡಳಿತ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಯಾದ್ ಸೇರಾಯೆರ್. ದೇಶೊಗು ೧೯೪೭ಡು ಸ್ವಾತಂತ್ರ ತಿಕ್ಕಿ ಬೊಕ್ಕ ೧೯೫೬ಡು ಭಾಷಾವಾರು ಪ್ರಾಂತ್ಯೊಲೆನ ರಚನೆ ಆನಗ ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯೊಗು ಉತ್ತರ ಬೊಕ ದಕ್ಷಿಣ ಕೆನರಾ ಜಿಲ್ಲೆಲು ಸೇರಿಯಾ. ಕ್ರಮೇಣ ಉತ್ತರ ಕೆನರಾ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ ಆದ್ ದಕ್ಷಿಣ ಕೆನರಾ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಆದ್ ಪುದರುಲು ಬದಲಾವಣೆ ಆಂಡ್.

೧೯೯೭ ನೆ ಇಸವಿಡು ಪೂರ್ವದ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆನ್ ಬಾಗ ಮಲ್ತ್‌ದ್ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಬೊಕ್ಕ ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆಲೆನ ರಚನೆ ಆಂಡ್.

ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ಬೊಕ್ಕ ಜನಸಂಖ್ಯೆ

ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ

ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆದ ಬಾಸೆಲು[]

  ಕನ್ನಡ (42.70%)
  ತುಳು (31.44%)
  ಕೊಂಕಣಿ (12.16%)
  ಉರ್ದು (4.61%)
  ಮರಾಠಿ (2.83%)
  ಬ್ಯಾರಿ (2.01%)
  Others (2.12%)


ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆದ ಒಟ್ಟು ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ೩೬೮೨ ಚದರ ಕಿಲೊಮೀಟರುಲು. ಉಂದೆಟ್ ಗ್ರಾಮಾಂತರ ಪ್ರದೇಶೊಲು ೩೩೩೮.೩೩ ಚದರ ಕಿಮಿ ಬೊಕ ನಗರ ಪ್ರದೇಶೊಲು ೨೪೩.೮೭ ಚದರ ಕಿಮಿ. ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆಡು ಒಟ್ಟುಗು ೨೩೩ ಗ್ರಾಮೊಲು ಉಲ್ಲಾ. ನಗರ ಪ್ರದೇಶೊಲು ೪ ಉಲ್ಲಾ.

ಭಾರತದ ೨೦೧೧ ಇಸವಿದ ಜನಗಣತಿದ ಪ್ರಕಾರ ಉಡುಪಿದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ೧೧,೭೭,೩೬೧. ಉಂದೆಟ್ ಆಂಜೋವುಲು (ಪುರುಷೆರ್ ) ೫,೬೨,೧೩೧; ಪೊಂಜೋವುಲು (ಸ್ತ್ರೀಕುಲು) ೬,೧೫,೨೩೦.

ತಾಲೂಕುಲು

ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
  • ಉಡುಪಿ
  • ಕುಂದಾಪುರ
  • ಕಾರ್ಕಳ
  • ಕಾಪು (ಪೊಸ ತಾಲೂಕು)
  • ಬ್ರಹ್ಮಾವರ (ಪೊಸ ತಾಲುಕು)
  • ಬೈಂದೂರು (ಪೊಸ ತಾಲುಕು)
  • ಹೆಬ್ರಿ

ಪ್ರೇಕ್ಷಣೀಯ ತಾಣೊಲು

ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ

ಶಿಕ್ಷಣ ಕೇಂದ್ರೊಲು

ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
  • ಉಡುಪಿ
  • ಕಾರ್ಕಳ
  • ಕುಂದಾಪುರ
  • ನಿಟ್ಟೆ
  • ಮಣಿಪಾಲ

ಚಾರಿತ್ರಿಕ ದೇವಸ್ಥಾನೊಲು

ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
  • ಆನೆಗುಡ್ಡೆ-ಗಣಪತಿ
  • ಇನ್ನ- ಮಹಾಲಿಂಗೇಶ್ವರ
  • ಉಡುಪಿ- (೧) ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ (೨) ಅನಂತಶಯನ (೩) ಚಂದ್ರಮೌಳೇಶ್ವರ
  • ಉದ್ಯಾವರ - ಶಂಭುಕಲ್ಲು ಶಿವ
  • ಕುಂಭಾಶಿ- ಗಣಪತಿ
  • ಕೊಲ್ಲೂರು- ಮೂಕಾಂಬಿಕೆ
  • ಪಾಜಕ - ಶ್ರೀ ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯೆರೆನ ಪುಟುದಿನ ಊರು.
  • ಪೆರಿಯಡ್ಕ (ಹಿರಿಯಡ್ಕ) -
  • ಫಲಿಮಾರು -
  • ಮುಂಡ್ಕೂರು - ಶ್ರೀ ದುರ್ಗಾಪರಮೇಶ್ವರಿ
  • ಹಟ್ಟಿಯಂಗಡಿ-ಗಣಪತಿ

ಚಾರಿತ್ರಿಕ ನಗರಿಲು

ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
 
ಉಡುಪಿ ರಥ ಶೈಲಿ
  • ಕಾರ್ಕಳ
  • ಕುಂದಾಪುರ
  • ನಂದಳಿಕೆ
  • ಬಸ್ರೂರು
  • ಬ್ರಹ್ಮಾವರ
  • ಬಾರ್ಕೂರು
  • ಬೆಳ್ಮಣ್ಣು
  • ಬೋಳ
  • ಮುಂಡ್ಕೂರು

ಜಲಪಾತೊಲು/ಜಲವಿಹಾರ

ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
  • ಒನಕೆ ಅಬ್ಬಿ ಜಲಪಾತ
  • ಕುಸುಮಾರಿ ಜಲಪಾತ
  • ಕೂಡ್ಲು ತೀರ್ಥ/ಸೀತಾ ಜಲಪಾತ (ನಡಪಾಲ್ ಕೈತಲ್)
  • ಕೂಸಳ್ಳಿ ಜಲಪಾತ
  • ಜೋಮ್ಲು ತೀರ್ಥ

ಕಡಲ ಕರೆಕುಲು

ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
  • ಕಾಪು
  • ಪಡುಬಿದ್ರಿ
  • ಮರವಂತೆ-ತ್ರಾಸಿ
  • ಮಲ್ಪೆ-ವಡಬಾಂಡೇಶ್ವರ

ದ್ವೀಪೊಲು / ಭೂವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಶೇಷೊಲು

ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ

ಉಡುಪಿದ ಪುದರ್ ಪೋತಿನ ಜನೊಕುಲು

ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ

ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆ - ಚಿತ್ರ ಗ್ಯಾಲರಿ

ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ

ಉಂದೆನ್ಲಾ ತೂಲೆ

ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ

ಉಲ್ಲೇಕೊಲು

ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ

1.http://www.census2011.co.in/census/district/268-udupi.html

2.https://www.districtsofindia.com/karnataka/udupi/demographics/index.aspx

  1. "Tulu Nadu movement gaining momentum". The Hindu. Chennai, India. 13 August 2006. Archived from the original on 24 September 2012. Retrieved 27 May 2009.
  2. ೨.೦ ೨.೧ "Know India - Karnataka". Government of India. Retrieved 6 December 2010.
  3. "Census of India 2001: Data from the 2001 Census, including cities, villages and towns (Provisional)". Census Commission of India. Archived from the original on 16 June 2004. Retrieved 1 November 2008.
  4. "Table C-16 Population by Mother Tongue: Karnataka". www.censusindia.gov.in. Registrar General and Census Commissioner of India.
  5. "Udupi dist gets 3 more Taluk". deccanherald.com. deccanherald. Retrieved 12 January 2025.
  6. "Table C-16 Population by Mother Tongue: Karnataka". Census of India. Registrar General and Census Commissioner of India.
  7. "V S Acharya passes away". Business Standard India. Press Trust of India. 2012-02-15. Retrieved 2022-07-07.
  8. "Dr P. Gururaja Bhatt, An educationist, historian, 'Father of South Kanara Archaeology'." Retrieved 2 November 2023.
  9. "Bannanje Govindacharya, Sanskrit scholar and Padma Shri awardee, passes away". 13 December 2020. Retrieved 2 November 2023.
  10. Khajane, Muralidhara (2 February 2017). "Forever remembered in Jaganmohini". The Hindu. Retrieved 2 November 2023.
  11. "Indian space pioneer Udupi Ramachandra Rao passes away at 85". The Economic Times. 24 July 2017. Retrieved 2 November 2023.
  12. "A Face to the Faceless: The B Vittalacharya Tribute". silverscreenindia. Archived from the original on 5 August 2023. Retrieved 2 November 2023.