ಕೆಂಪು ಕೋಟೆ
ಕೆಂಪು ಕೋಟೆ ದೆಹಲಿದ ಮುಟ್ಟ ಆಗ್ರಾ ಪನ್ಪಿ ಜಾಗೆಡ್ ಉಂಡು. ತಾಜ್ ಮಹಲ್ಡ್ದ್ ೨.೫ ಕಿಮೀ ದೂರೊಡು ಉಂಡು.[೧]
ಕೆಂಪು ಕೋಟೆ* | |
---|---|
UNESCO ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣ | |
ತಾಣದ ವರ್ಗ | ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ |
ಆಯ್ಕೆಯ ಮಾನದಂಡಗಳು | ii, iii, iv |
ಆಕರ | 231 |
ವಲಯ** | ಏಷ್ಯಾ-ಪೆಸಿಫಿಕ್ |
ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣವಾಗಿ ಘೋಷಣೆ | |
ಘೋಷಿತ ವರ್ಷ | 2007 (31ನೆಯ ಅಧಿವೇಶನ) |
* ಹೆಸರು ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ನಮೂದಾಗಿರುವಂತೆ. ** UNESCO ರಚಿಸಿರುವ ವಲಯಗಳು. |
ಚರಿತ್ರೆ ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
೧೬ ನೆ ಶತಮಾನೊದ ಕಡೆಕ್ ಅಕ್ಬರನ ಕಾಲೊಡು ಮೊಘಲೆರ್ ಈ ಕೋಟೆನ್ ಲೋದಿ ವಂಶದಕ್ಲೆಡ್ದ್ ಪಡೆತೆರ್. ಅಕ್ಬರೆ ತನ್ನ ಆಡಳಿತೊದ ಕಾಲೊಡು ರಾಜಧಾನಿನ್ ದೆಹಲಿಡ್ದ್ ಆಗ್ರಾಗೊ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮಲ್ತೆ. ಅಂಚಾದ್ ಆಗ್ರಾ ನಗರ ಮಸ್ತ್ ಅಭಿವೃದ್ದಿಯಾಂಡ್. ಅಕ್ಬರೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಕೋಟೆ-ಕಟ್ಟೊಲೆನ್ ಕಟ್ಟಾವೊಂದಿತ್ತಿನಿ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣದ ಕಲ್ಲ್ಡ್, ಅಂಚನೆ ಕೆಂಪು ಕೋಟೆಡ್ಲ ಉಂದುವೆ ಪ್ರಭಾವೊನು ತೂವೊಲಿ. ಕೆಂಪು ಕೋಟೆ ಬಜಿ ಕೋಟೆಯಾದೆ ಇಜ್ಜಂದೆ ರಾಜ-ರಾಣಿನಕುಲೆಗ್ ವಾಸ ಜಾಗವಾದ್ಲ ಉಪಯೋಗ ಆವೊಂದು ಇತ್ತ್ಂಡ್.[೨]
ಕೆಂಪು ಕೋಟೆ ಇತ್ತೆದ ರೂಪ ಪಡೆಯಿನೆ ಅಕ್ಬರನ ಪುಲ್ಲಿ ಷಾ ಜಹಾನನ ಕಾಲೊಡು. ಷಾ ಜಹಾನ್ ನ ಕಾಲೊದ ಶಿಲ್ಪಕಲೆಕ್ ಶ್ವೇತ ಅಮೃತಶಿಲೆನ್ ಜಾಸ್ತಿ ಉಪಯೋಗಿ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್. (ಉದಾಹರಣೆಗ್ ತಾಜ್ ಮಹಲ್). ಷಾ ಜಹಾನ್ ಮುಲ್ಪ ಇತ್ತಿನ ಕೆಲವು ಕಟ್ಟಡೊಲೆನ್ ಪೊಲಿತ್ದ್ ತನ್ನನೆ ಆಯಿನ ಪೊಸ ಕಟ್ಟಡೊಲೆನ್ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಲ್ಪೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆ.
ಷಾ ಜಹಾನ್ ನ ಮಗೆ ಔರಂಗಜೇಬ್ ಷಾ ಜಹಾನನನ್ನು ಉಂದುವೆ ಕೆಂಪು ಕೋಟೆಡ್ ಬಂಧನೊಡು ದೀದ್ ಇತ್ತೆ. ನಮ ಗೊತ್ತಿತ್ತಿಲೆಕ್ಕ, ಷಾ ಜಹಾನ್ ಸಯಿತಿನಿ ಉಂದುವೆ ಕೆಂಪು ಕೋಟೆದ ಮುಸಮ್ಮನ್ ಬುರ್ಜ್ ಪನ್ಪಿ ಗೋಪುರೊಡು - ಉಂದು ಅಮೃತಶಿಲೆಟ್ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಲ್ತಿನವು ತಾಜ್ ಮಹಲ್ ದ ಅದ್ಭುತ ದೃಶ್ಯ ಇಡೆಗ್ ತೋಜುಂಡು. ೧೮೫೭ ತ ಸುರುತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮದ ಒಂಜಿ ಲಡಾಯಿ ಉಂದುವೆ ಜಾಗಡ್ ನಡತ್ಂಡ್ .
ವಿನ್ಯಾಸ ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
ಇಡೀ ಕೋಟೆ ಅರ್ಧಚಂದ್ರಾಕಾರವಾದಿತ್ತ್ದ್, ಕೋಟೆ ಗೋಡೆಲು ೨೧ ಮೀ ಎತ್ತರ ಉಂಡು. ಕೋಟೆದ ಸುತ್ತಲ ಒಂಜಿ ಕಾಲುವೆ ಪರಿತೊಂದುಂಡು. ಮುಖ್ಯ ದ್ವಾರ (ದೆಹಲಿ ದ್ವಾರ) ಯಮುನಾ ತುಧೆತ ಪುಡೆಕ್ ಉಂಡು. ಕೋಟೆದ ಸುತ್ತಳತೆ ೨.೪ ಕಿಮೀ.
ಕೋಟೆಡ್ ರಡ್ಡ್ ದ್ವಾರೊಲುಂಡು - ದೆಹಲಿ ದ್ವಾರ ಬೊಕ್ಕ ಲಾಹೋರ್ ದ್ವಾರ (ಅತ್ತ್ಂಡ ಅಮರ್ ಸಿಂಗ್ ದ್ವಾರ). ದೆಹಲಿ ದ್ವಾರ ಮಸ್ತ್ ವೈಭವೊಡು ಉಂಡು. ಇನಿಕ್ಲ ಭಾರತೀಯ ಭೂಸೈನ್ಯ (ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ರಜಪುಟಾಣಾ ರೈಫಲ್ಸ್ ತುಕಡಿ) ಕೋಟೆದ ಈ ಭಾಗೊನು ಉಪಯೋಗ ಮಲ್ಪುನೆಡ್ದಾತ್ರ ಈ ದ್ವಾರಡೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕೆರೆಗ್ ಅವಕಾಶ ಇಜ್ಜಿ . ಪ್ರವಾಸಿಲು ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಉಪಯೋಗ ಮಲ್ಪುನೆ ಲಾಹೋರ್ ದ್ವಾರೊನು. (ಲಾಹೋರ್ ದ ಪುಡೆಕ್ ಮೋನೆ ಮಲ್ತ್ದ್ ಉಪ್ಪುನೆಡ್ದಾತ್ರ ಈ ಪುದರ್).
ಶಿಲ್ಪಕಲೆ ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
ಶಿಲ್ಪಕಲೆತ ಬಗ್ಗೆ ತೂಯೆರೆ ಪೋನಗ ಈ ಕೋಟೆಡ್ ಹಿಂದೂ ಬೊಕ್ಕ ಮುಸ್ಲಿಮ್ ಶೈಲಿ ರಡ್ದೆನ್ಲ ಮುಲ್ಪ ತೂವೊಲಿ .
ಮುಖ್ಯ ಭಾಗೊಲು ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
- ಅಂಗೂರಿ ಬಾಗ್: ಪೊರ್ಲುದಉದ್ಯಾನೊಲು
- ದಿವಾನ್-ಎ-ಆಮ್: ಸಾರ್ವಜನಿಕೆರ್ ಸಭೆ ಸೇರೊಂದಿತ್ತಿನ ಜಾಗ; ಪೊರ್ಲುದ ನವಿಲು ಸಿಂಹಾಸನ ಇತ್ತಿನಿ ಉಂದುವೆ ಸಭಾಮಂಟಪೊಡು
- ದಿವಾನ್-ಎ-ಖಾಸ್: ಮಾಮಲ್ಲ ಜನೊಕುಲೆನ್ ರಾಜೆ ಲೆತ್ತ್ದ್ ಬೇಟಿ ಆವೊಂದಿತ್ತಿನ ಜಾಗ - ಜಹಾಂಗೀರನ ಕಪ್ಪು ಸಿಂಹಾಸನ ಮುಲ್ಪ ಉಂಡು
ಶಿಲ್ಪಕಲೆ ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
-
South gate
-
Moti Masjid
-
Diwan-i-Am
-
Jahangiri Mahal
-
Diwan-i-Khas
-
Anguri Bagh
ಉಲ್ಲೇಕೊ ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ
- ↑ http://whc.unesco.org/en/list/251
- ↑ "Archive copy". Archived from the original on 2008-03-14. Retrieved 2019-10-12.
{{cite web}}
: Unknown parameter|dead-url=
ignored (help)CS1 maint: archived copy as title (link)