ಮಂಥರೆ
ಮಂಥರೆ ರಾಮಾಯಣದ ಒಂಜಿ ವಿಶೇಷ ಪಾತ್ರ. ರಾಮಾಯಣೊಡು ಅಲೆನ್‌ ಕುರೂಪಿನಂಚ ವರ್ಣಿಸಾದ್ ಉಂಡು. ಅವಿವಾಹಿತೆ ಆಯಿನ ಆಲ್ ಕೈಕೇಯಿನ ನಂಬುಗಸ್ತ ಸೇವಕಿ, ಸಖಿ. ಕುವೆಂಪು ಅರೆನ ರಾಮಾಯಣದರ್ಶನಂ ಕೃತಿಟ್ ಮಂಥರೆನ ಪಾತ್ರನ್ ಕರುಣಾಳು ಮಂಥರೆ ಪಂಡ್ದ್ ಲೆತ್ತ್‌ದೆರ್. ಅರೆನ ಪ್ರಕಾರ ಮಂಥರೆ ಇಜ್ಜಿಂದ್ ಅಂಡ ರಾಮನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ನಾಡ್‌ದದ್ಯಂತ ಪ್ರಜ್ವಲಿಸುನ ಅವಕಾಶನೇ ಇಜ್ಜಾಂಡ್.
ಪರಿಚಯ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ಮಂಥರೆ ಅಯೋಧ್ಯೆದ ರಾಜೆ ದಶರಥನ ಮೂಜನೆತ ಬುಡೆದಿ ಕೈಕೇಯಿನ ಸೇವಕಿಯಾದ್ ಇತ್ತಲ್. ಮದಿಮೆ ಆವಂದಿನ ಅಲೆನ ಮನಸ್ಸ್‌ಡ್‍ಲಾ ಮಾತೃಸೆಲೆ ಜಿನುಗೊಂದು ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಆಂಡ ಕೈಕೇಯಿನ್ ಹೊರತ್ ಪಡಿಸಾದ್ ಬೇತೆ ವಾ ರಾಣಿಯೆರ್‌ಲಾ ಅಲೆನ ಕೈಕ್ ಅಕುಲೆನ ಜೋಕುಲೆನ್ ಗೊಬ್ಬೆರೆ ಕೋರೊಂದು ಇಜ್ಜಾಂಡ್. ಅಂಚಾದ್ ಅಲೆಗ್ ಯಾನೇ ಬುಲೆಪಾಯಿನ ಕೈಕೇಯಿನ ಮಗೆ ಭರತನ ಮಿತ್ತ್ ಅಪರಿಮಿತವಾಯಿನ ಪ್ರೀತಿ.
- ಆಂಡ ಒರ ಬಾಲಕೆ ರಾಮೆ ಆಗಸದ ಚಂದ್ರೆ ಬೋಡು ಪಂದ್ ಹಠ ಮಲ್ತ್‌ದ್ ಬುಲಿಪುನಗ, ಅಂತಃಪುರದ ವಾ ರಾಣಿಯೆರೆನ ಕೈಟ್‌ಲಾ ಬಾಲಕೆ ರಾಮನ್ ಸಂಭಾಳಿಸಾಯೆರೆ ಆಪುಜಿ. ಆಕಸ್ಮಿಕವಾದ್ ಅಡೆಗ್ ಬತ್ತ್‌ನ ಮಂಥರೆ, ರಾಮನ್ ಓಲೈಸಾದ್, ಮಲ್ಲ ಹರಿವಾಣೊಡು ಪನ್ನೀರ್‌ನ್ ಕನಪಾದ್, ಆಕಾಶದ ಚಂದ್ರನ ಎದುರಾದ್ ಹರಿವಾಣೊನು ದೀಪಲ್‍.
- ಅಪಗ ಹರಿವಾಣದ ಪನ್ನೀರ್‌ದ ಉಳಯಿ ಚಂದ್ರಬಿಂಬ ಒಡಮೂಡುಂಡು. ಅಪಗ ಮಂಥರೆ ರಾಮನ್ ಲೆತ್ತ್‌ದ್ ನಿನ್ನ ಚಂದ್ರನ್ ಭೂಮಿಗ್ ಕನತ್ತ್‌ದೆ, ನನ ಗೊಬ್ಬುಲಾ ಪೋಲ ಪಂದ್ ಪನ್ನಗ ಬಾಲ ರಾಮೆ ಬುಲಿಪುನೆನ್ ಉಂತಾದ್ ಕಿಲಕಿಲ ಪಂದ್ ತೆಲಿಪೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ಪುವೆ. ಬೇತೆ ರಾಣಿಯೆರ್ ಮಂಥರೆಗ್ ಮಲ್ತ್‌ನ ತಾರತಮ್ಯರ್ದ್ ಮಂಥರೆ ಅಕುಲೆನ ಬಗೆಟ್ಟ್ ದ್ವೇಷದ ಭಾವೊನು ತಾಳುಬಲ್. ಉಂದು ರಾಮನ ಮಿತ್ತ್ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಪರಿಣಾಮೊನು ಬೀರುಂಡು.
ರಾಮನ್ ಕಾಡಿಗ್ ಕಡಪುಡುನವುಲು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಾದ್
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಶ್ರೀರಾಮ ಪ್ರಾಪ್ತ ವಯಸ್ಕೆ ಆದ್, ಮದಿಮೆ ಆದ್ ಯುವರಾಜೆ ಆದ್ ಪಟ್ಟಾಭಿಷಿಕ್ತ ಆಪುನ ಸುದ್ದಿ ಕೇಂಡ್‌ದ್‍ ತೆರಿನ ಮಂಥರೆ, ತನ್ನ ಪ್ರಿಯ ರಾಣಿ ಕೈಕೇಯಿನ ಮಗೆ ಭರತನೇ ಯುವರಾಜೆ ಆವೊಡು ಪಂಡ್ದ್ ಆಶಿಸಾದ್, ಕೈಕೇಯಿನ ಮನಸ್ಸ್‌ನ್ ಹಾಳ್ ಮಲ್ತ್‌ದ್, ಅಯೋಧ್ಯೆದ ಸಿಂಹಾಸನೊಗು ರಾಮನ ಬದಲ್ ಕೈಕೇಯಿನ ಮಗೆ ಆಯಿನ ಭರತೆನೇ ಪಟ್ಟ ಏರೊಡು ಪಂದ್ ದಶರಥನ್ ಒತ್ತಾಯ ಮಲ್ಪೆರೆ ಪ್ರೇರೇಪಿಸುವಲ್. ಉಂದು ದುಂಬುಗು ರಾಮಾಯಣದ ಮಾತ ಕತೆಕುಲಾ ಮೂಲ ಆಂಡ್‍. ರಾಮೆ ರಾವಣನ್ ಸಂಹರಿಸಾದ್ ಲಂಕೆರ್ದ್ ಪಿರ ಬನ್ನಗ ಎಚ್ಚ ಸಂತೋಸುಪಟ್ಟ್‌ನಾಲ್ ಪಂಡ ಮಂಥರೆ ಪಂಡ್ದ್ ಕುವೆಂಪು ಅರೆನ "ರಾಮಾಯಣದರ್ಶನಂ" ಕೃತಿಟ್ಟ್ ಪಂತೆರ್.