ಸೋಣೊ
ಸೋಣೊ ತಿಂಗೊಲು ಸೌರಮಾನೊ ಒರ್ಸೊದ ಐನೆನೆ ತಿಂಗೊಲು. ಸೋಣೊ ಸಿಂಹ ಮಾಸೊಡು ಬರ್ಪುಂಡು. ದಿಂಜ ಪರ್ಬೊಲು ಬರ್ಪುನ ಎಡ್ಡೆ ತಿಂಗೊಲು. ಆಟಿ ಕರಿಂಡ್ ಸೋಣೊ ತಿಂಗೊಲು ಬರ್ಪುನೆ. ರಾಷ್ರ್ಟೀಯ ತಿಂಗೊಲು ಶ್ರಾವಣ ತುಳುವೆರೆಗ್ ಸೋಣ ಆಪುಂಡು. ಸೋಣೊಡು ಬೆನ್ನಿಬೇಸಾಯೊ ಮುಗಿದ್ ತೋಟೊದ ಬೇಲೆಗ್ ಜಪ್ಪುನ ಕಾಲೊ. ಊರುದಕುಲು ಬೆನ್ನಿ ಮುಗಿದ್ ಗಟ್ಟದ ಮಿತ್ತ್ ಕಾಪಿ ತೋಟೊದ ಬೇಲೆಗ್ ಪೋಪುನ ಕಾಲೊ. ಏನೆಲ್ದ ಬೆನ್ನಿ ಮುಗಿದ್ ನಿರ್ನಾಲೊಗು ಕೊಯಿಲ್ ಸುರು ಆನಗ ಗಟ್ಟದ ತೋಟೊದ ಕೆಲಸ ಮುಗಿದ್ ಬರಿಯರಾಪುಂಡು. ಸುಳ್ಯ ಪುತ್ತೂರುದಂಚಿದಕುಲು ಮಡಿಕೇರಿಗ್ ಏಲಕ್ಕಿ ತೋಟೊ, ಕಾಪಿ ತೋಟೊದ ಬೇಲೆಗ್ ಪೋಪೆರ್.
ಸೋಣ ಪದೊ ವಿಚಾರೊ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ಸೋಣ/ಸೋನ, ಶೋಣ/ಸೋಣೊ, ಚೋನೊ
- ಸೋಣದ ಅಜ್ಜಿ ಗಿಡಪುನೆ : ಸಿಂಹಮಾಸ ಮುಗಿದ್ ಕನ್ಯಾಸಂಕ್ರಾಂತಿದಾನಿ ರಾತ್ರಿ ಒರಿ ಆನಗ್ ಅಜ್ಜಿನಂಚನೆ ಸೀರೆ ತುತ್ತಾದ್ ದೋಸೆ, ಕಜ್ಜಾಯೊನು ಕೈಟ್ ಕೊರ್ದ್, ಇಲ್ಲ್ದ ಮೊಟ್ಟಿಕಲ್ಲ್ ದಾಂಟ್ದ್ ಪಿದಯಿ ಕಡಪುಡುನ ಆಚರಣೆ. ಆನ್ ತೋಟೊಡು ಕೈಟಿತ್ತಿನ ದೋಸೆ, ಕಜ್ಜಾಯೊನು ತಿಂದ್ದ್ ಅಜ್ಜಿನ ಯೇಸೊ ದೆತ್ತ್ದ್ ಇಲ್ಲಾಗ್ ಬರ್ಪೆ.
- ಸೋನೋದ ಆರೆತಿ : ಸಿಂಹಮಾಸೊಡು ದೇವಸ್ತಾನೊಲೆಡ್ ನಡಪುನ ರಾತ್ರೆಕಾಲುದ ಕುಸುಮೊದಾರತಿ.[೧]
ತುಲುತ ತಿಂಗೊಲು
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆಸಂಕ್ಯೆ | ತಿಂಗೊಲು | ಕನ್ನಡ ತಿಂಗೊಲು | ಆಚರಣೆಲು | ಗಾದೆಲು |
---|---|---|---|---|
೦೧ | ಪಗ್ಗು | ಮಾರ್ಚ್-ಏಪ್ರಿಲ್ | ಬಿಸು ಪರ್ಬ, ಕೈಬಿತ್ತ್ ದೀಡುನೆ, ನೇಜಿ ಪಾಡುನೆ | |
೦೨ | ಬೇಸ | ಏಪ್ರಿಲ್-ಮೇ | ಪತ್ತನಾಜೆ | |
೦೩ | ಕಾರ್ತೆಲ್/ಕಾರ್ತ್ಯೊಲ್ | ಮೇ-ಜೂನ್ | ಗುರುಕಾರ್ನೆರೆಗ್ ಬಲಸುನೆ | |
೦೪ | ಆಟಿ | ಜೂನ್-ಜುಲೈ | ಆಟಿಕಲೆಂಜೆ ನಲಿಕೆ,ಆಟಿ ಕುಲ್ಲುನು | ಆಟಿದ ಬರ್ಸೊಗ್ ಆನೆದ ಬೆರಿ ಪುಡಾವು |
೦೫ | ಸೋಣ | ಜುಲೈ-ಆಗಸ್ಟ್ | ಸೋಣದ ಜೋಗಿ | ಆಟಿ ಆಡೊಂದು ಪೋಪುಂಡು ಸೋಣ ಓಡೊಂದು ಬರ್ಪುಂಡು |
೦೬ | ನಿರ್ನಾಲ | ಆಗಸ್ಟ್-ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ | ||
೦೭ | ಬೊಂತ್ಯೊಲು | ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್-ಅಕ್ಟೋಬರ್ | ||
೦೮ | ಜಾರ್ದೆ | ಅಕ್ಟೋಬರ್-ನವಂಬರ | ||
೦೯ | ಪೆರಾರ್ದೆ | ನವಂಬರ-ದಶಂಬರ | ||
೧೦ | ಪೊನ್ನಿ | ದಶಂಬರ-ಜನವರಿ | ||
೧೧ | ಮಾಯಿ | ಜನವರಿ-ಫೆಬ್ರವರಿ | ಕರಂಗೋಲು ನಲಿಕೆ | |
೧೨ | ಸುಗ್ಗಿ | ಫೆಬ್ರವರಿ-ಮಾರ್ಚ್ | ಸುಗ್ಗಿ ನಲಿಕೆ, ಕಂಗಿಲು |
ನಂಬಿಕೆ
ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ- ಸೋಣದ ಜೋಗಿ : ನಲಿಕೆದಕುಲು ಸೋಣ ತಿಂಗೊಲುಡು ಸೋಣದ ಜೋಗಿ ಯೇಸೊಡು ಇಲ್ಲ್ ಇಲ್ಲ್ದ ಮಾರಿ ಗಿಡತೊಂದು ಪೋಪುನ ಆಚರಣೆ
- ಸೋನ ಸನಿಯಾರೊ : ಸೋಣೊಡು ಸೋಣೊ ಸನಿಯಾರ ಉನ್ಪುನ ಕ್ರಮೊ.
- ಸೋಣದೀಪ : ಸೋನ ತಿಂಗೊಲುಡು ಬೂತೊಲೆ ಚಾವಡಿಡ್ ದೀಪೊ ದೀಡುನ ಕ್ರಮೊ.
- ಸೋಣ ನಡಾವಳಿ : ಸೋನೊ ತಿಂಗೊಲುಡು ಬೂತೊಲೆಗ್ ಕೊರ್ಪುನ ಆರಾಧನಾ ನಡಾವಳಿ. ಧರ್ಮನಡಾವಳಿ.
- ಸೋಣದ ಪುಣ್ಣಮೆ : ಸೋಣ ತಿಂಗೊಲುಡು ಬರ್ಪುನ ಪುಣ್ಣಮೆ ಇಸೇಸೊ ಆಯಿನವು. ಬಲೀಂದ್ರೆ ಭೂಮಿಗ್ ಬರ್ಪೆ ಪನ್ಪುನ ಮೂಜಿ ಸಂದರ್ಬೊಡು ಒಂಜಿ ಸೋಣ ಪುಣ್ಣಮೆ.
- ಸೋಣದ ಪೂ : ಸೋಣೊ ತಿಂಗೊಲುಡು ಅರಳುನ ಒಂಜಿ ಪೂವುಗು ಸೋಣಪ್ಪೂ ಪನ್ಪೆರ್
- ಸೋಣತ ಮದಿಮಾಲ್ : ಉಂದು ಒಂಜಿ ನಲಿಕೆ.
ಅಟಿ ಬಂಞತ ತಿಂಗೊಲು ಅಯಿತ್ ಬುಕ್ಕ ಬರ್ಪಿ ತಿಂಗೊಲು ಪೊರ್ಲು ಮದಿಮಾಲ್ಂದ್ ಅದುಪ್ಪು,